ڕاگەیاندننامەی ھاککەر
ڕاگەیاندننامەی ھاککەر کە بە ویژدانی ھاککەر ناسراوە (بە ئینگلیزی: Hacker Manifest) وتارێکی بەناوبانگە کە لە ساڵی ١٩٨٦ لەلایەن لۆید بلانکنشیپەوە نووسیویەتی کە بە «ڕاھێنەر» ناسراوە، وتارەکە لە گۆڤاری فراک بڵاوکراوەتەوە کە بڵاوکراوەیەکی ژێرزەمینییە بۆ ھاککەرەکان. ڕاگەیاندننامەی ھاکەرەکان ڕاگەیاندنێکی بەھێزە بۆ فەلسەفە و بیرکردنەوەی ھاکەرەکان. باس لە ئارەزووی ھاکەر دەکات بۆ زانین و کنجکاوی و گەڕان. قسە لەسەر گرنگی زانیاری ئازاد و مافی دەستڕاگەیشتن پێی دەکات. لە ڕاگەیاندننامەکەدا باس لەوە دەکرێت کە ھاکەرەکان تاوانبار نین بەڵکو بەدوای زانستدا دەگەڕێن کە پێویستە ڕێزیان لێبگیرێت و سەرسامیان پێبکرێت.[١]
| ڕاگەیاندننامەی ھاککەر | |
|---|---|
 | |
| بابەتی سەرەکی | hacking، formal education، autodidacticism |
| دانەر | Loyd Blankenship |
| زمان | ئینگلیزی |
| ڕێکەوتی بڵاوکردنەوە | ٨ی کانوونی دووەمی ١٩٨٦ |
| دێڕی سەرەتا | Another one got caught today, it’s all over the papers. |
| کۆتا دێڕ | You may stop this individual, but you can’t stop us all… after all, we’re all alike. |
| دۆخی چاپکردن | copyrighted, dedicated to the public domain by copyright holder |
وتارەکە بەم دێڕە بەناوبانگە دەست پێدەکات: «ئەمە ئێستا جیھانی ئێمەیە، جیھانی ئەلکترۆن و سویچەکە». لە درێژەدا باس لەوە دەکات کە چۆن ھاکەرەکان خۆیان وەک گەڕانکار لەم جیھانە نوێیەدا دەبینن و ڕێگەی نوێ بۆ بەکارھێنانی تەکنەلۆژیا دەدۆزنەوە و سنوورەکانی پاڵدەنێن. یەکێک لە تەوەرە سەرەکییەکانی ڕاگەیاندننامەی ھاکەرەکان گرنگی ئازادی زانیارییە. ھاککەرەکان پێیان وایە دەبێت زانیارییەکان بەبێ سنووردارکردن و سانسۆر بە ئازادی بۆ ھەمووان دەستیان پێ بگات. ئەوان دەڵێن ئەمە ڕێگە بە داھێنان و پێشکەوتنی زیاتر دەدات.
بابەتێکی دیکەی ڕاگەیاندننامەی ھاکەرەکان بریتییە لە بەرخۆدان لە دژی کەسایەتییە دەسەڵاتدارەکان کە ھەوڵدەدەن دەستڕاگەیشتن بە زانیارییەکان سنووردار بکەن یان کۆنترۆڵ بکەن. ھاکەرەکان خۆیان وەک یاخیبوو سەیر دەکەن کە تەحەدای پێکھاتە و نۆرمەکانی دەسەڵاتی دامەزراو دەکەن. بە گشتی ڕاگەیاندننامەی ھاکەرەکان بووەتە لێدوانێکی ئایکۆنی چاندی ھاککەرەرەکان. لەکاتێکدا ڕەنگە ھەندێک ھاککردن وەک ڕەفتارێکی نایاسایی یان ناڕەوشتی سەیر بکەن، ھەندێکی تر وەک جۆرێک لە چالاکیی یان یاخیبوون لە سیستەمی ستەمکارانە سەیری دەکەن. بەبێ گوێدانە بۆچوونی مرۆڤ لەسەر ھاککردن، ڕاگەیاندننامەی ھاکەر وەک دەربڕینێکی بەھێزی بیروباوەڕ و بەھاکانی ئەم ژێر کولتوورە دەمێنێتەوە.[٢][٣]
سەرچاوەکان دەستکاری
- ^ The Mentor. "The Conscience of a Hacker". 1 (7). Phrack, Inc.: 3 of 10. Retrieved 15 June 2014.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ^ "Elf Qrin interviews The Mentor". ٥ی ئایاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ Blankenship, Loyd. The Hacker Manifesto.
