٣ی موحەڕڕەم
٣ی موحەڕڕەم یان ٣ موحەڕڕەم حەرام یان ١/٣ (سێیەم ڕۆژی مانگی یەکەم) سێیەم ڕۆژی ساڵە بەپێی ساڵنامەی کۆچی مانگی (عەرەبی). تا کۆتایی ساڵ ٣٥١ یان ٣٥٢ ڕۆژی ماوە.
ڕووداوەکان
دەستکاری- ٢٤ی کۆچی - موسڵمانان بەیعەتیان بە عوسمان بن عەفان دا بۆ خەلافەت.
- ٦٤٨ کۆچی - موسڵمانان لە کاتی جەنگی خاچپەرستی حەوتەمدا لە فەراسکور لە میسردا شکستیان بە خاچپەرستان ھێنا و پاشای فەرەنسا لویسی نۆیەمیان لە مەنسوورە بۆ ماوەی دە ساڵ گرت، دوای ئەوە دەبێتە پیرۆز.
- ١٣٢١ی کۆچی - گۆڤاری ژنان «خانمان و کچان» لە ئەسکەندەرییە دەرچوو، لەلایەن لوبنانی «ڕۆزا ئەنتۆنی ” دەرچوو، بەڵام لە کۆتایی ساڵی دووەمیدا وەستا، پاشان لە ساڵی ١٩٢٠ لەژێر ناوێکی نوێدا گەڕایەوە بۆ چاپکردن، “خانمان و پیاوان.»
- ١٣٦٠ی کۆچی - ئاگربەستێک بە سەرپەرشتی ژاپۆن ئەنجامدرا بۆ کۆتاییھێنان بەو شەڕەی کە لە نێوان تایلەند و ھیندۆچینای فەرەنسیدا ڕوویدا لە بەرامبەردا ژاپۆنییەکان برنج و لاستیک و خەڵوز و کانزایان لە ھیندۆچین بەدەستھێنا.
- ١٣٦٢ی کۆچی - حەبیب بۆرگویبا لەگەڵ سەرۆکی فاشیستی ئیتاڵیا مۆسۆلینی لە کۆشکی یسبێرگ کۆبووەوە، دوای ئەوەی ھێزەکانی ئەڵمانیا ئازادیان کرد دوای دەستگیرکردنی لە فەرەنسا.
- ١٣٧٢ی کۆچی - کامیلی شامون بە سەرۆکی کۆماری لوبنان ھەڵبژێردرا، چەند ڕۆژێک دوای دەستلەکارکێشانەوەی سەرۆک بێچارا خوری لەژێر فشاری شەقامەکاندا.
- ١٣٧٦ی کۆچی - سەربەخۆیی سەنگافورە لە مالیزیا.
- ١٣٨٣ کۆچی - دامەزراندنی ڕێکخراوی یەکێتی ئەفریقا کە دوای ٣٩ ساڵ لە دامەزراندنی یەکێتی ئەفریقا ھەڵوەشایەوە ئامانجی ئەم ڕێکخراوە کۆتاییھێنان بە کۆلۆنیالیزم و نەھێشتنی سیستەمی جیاکاری ڕەگەزی بوو.
- ١٣٨٤ کۆچی - ئاھەنگ گێڕان بە لادانی ڕووباری نیل لە بەنداوی بەرز، بە ئامادەبوونی سەرۆکی سۆڤیەت نیکیتا خرۆشۆڤ. کەناڵی گواستنەوە ئاوێک بوو کە ڕێگەی بە کارپێکردنی گەورەترین وێستگەی کارەبای ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست دەدا.
- ١٣٩٠ کۆچی - حکوومەتی عێراق ڕێککەوتنێکی لەگەڵ چەکدارانی کورد لە باکووری عێراق واژووکرد کە بە ڕێککەوتنی ١١ی ئازار ناسراوە، کە مافی خۆبەڕێوەبەریی کوردەکانی دیاریکردووە، ڕێککەوتنەکە لەلایەن سەدام حوسێن و حکوومەت و مەلا مستەفا بارزانی واژووکرا.
- ١٤١٨ کۆچی - بوومەلەرزەیەک لە باکووری ڕۆژھەڵاتی ئێرانی گرتەوە و بەھۆیەوە ٢٤٠٠ کەس گیانیان لەدەستدا.
- ١٤٢٢ی کۆچی - ئەمریکا ڤیتۆی خۆی لە دژی بڕیارنامەیەکی ئەنجومەنی ئاسایش بەکارھێنا کە داوای ناردنی چاودێرانی نێودەوڵەتی دەکرد بۆ پاراستنی فەلەستینییەکان و ھۆکاری ڕەتکردنەوەی ئەوە بوو کە بڕیارنامەکە ناھاوسەنگ و کارپێنەکراو بوو.
- ١٤٢٨ کۆچی - لیبیا نیازی خۆی بۆ دوورخستنەوەی ٤٠٠ ھەزار کارمەندی حکوومەت ڕاگەیاند کە نوێنەرایەتی یەک لەسەر سێی ھێزی کار دەکەن، ئەمەش ھەنگاوێکە کە ئامانجی کەمکردنەوەی خەرجییەکانە.
- ١٤٣١ کۆچی - سەعد دین حەریری سەرۆکوەزیرانی لوبنان سەردانێکی فەرمی بۆ سووریا ئەنجامدا، کە یەکەم سەردانەکەیە لە دوای تیرۆرکردنی باوکی، سەرۆکوەزیرانی پێشووی ڕەفیق حەریری، و دواتر ئەو تۆمەتانەی ئاراستەی سووریا کرا سەبارەت بە پەیوەندییەکەی بە تیرۆرەکەوە لەگەڵ بەشار ئەسەد سەرۆکی سووریا.
- ١٤٣٣ی کۆچی - یەکەم خولی ھەڵبژاردن بۆ ئەنجومەنی گەلی میسر بەڕێوەچوو، کە یەکەم ھەڵبژاردنی یاسادانان بوو کە میسر دوای شۆڕشی ٢٥ی ژانویە شاھیدی بوو.
- ١٤٣٦ کۆچی - یەکەم ھەڵبژاردنی یاسادانانی تونس دوای دەستووری نوێ و دووەم ھەڵبژاردنی دوای شۆڕش بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی گەل بەڕێوەچوو.
- ١٤٤٣ کۆچی - جەزائیر سێ ڕۆژ ماتەمینی ڕاگەیاند، دوای مردنی لانیکەم ٦٥ کەس لە ئەنجامی شەپۆلی دووەمی ئاگرکەوتنەوە لە دارستانەکان کە باکووری وڵاتەکەی گرتەوە.
- ١٤٤٤ کۆچی - ئەیمەن زەواھیری سەرۆکی ڕێکخراوی قاعیدە لە تەمەنی ٧١ ساڵیدا لە ھێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئەمریکیدا لە کابولی پایتەختی ئەفغانستان کوژرا.
- ١٤٤٥ کۆچی - خۆپیشاندەرانی عێراق ھەڵیانکوتایە سەر باڵیۆزخانەی سوید لە بەغدا دوای ئەوەی قورئانیان لە سوید لەلایەن پەنابەرێکی مەسیحی عێراقییەوە سووتاند.
لەدایکبوونەکان
دەستکاری- ١٣٠٨ی کۆچی - ئیبراھیم عەبدولقادر مەزنی شاعیر و ڕەخنەگر و ڕۆژنامەنووس و ڕۆماننووسی میسری.
- ١٣١٤ کۆچی - ڕادی یاسین، فەقێ موسڵمانی عێراقی.
- ١٣١٥ کۆچی - ئەسعەد ڕوستوم مێژوونووسی لوبنانی.
- ١٣٣١ی کۆچی
- ساڵح جەودەت شاعیری میسری.
- فواد جارداک شاعیر و ڕۆژنامەنووسی لوبنانی.
- ١٣٣٣ی کۆچی - عەبدوڵڵا عەلایلی، زمانزان و پۆلیمات و فەقێ لوبنانی.
- ١٣٤٠ کۆچی - شاژنە فەریدە، یەکەم ھاوسەری شا فاروقی یەکەم.
- ١٣٦٨ کۆچی - ئەحمەد تومانی تۆرێ سەرۆکی وڵاتی مالی.
- ١٣٨٨ی کۆچی - جوولیا بۆترۆس گۆرانیبێژی لوبنانی.
- ١٣٨٩ کۆچی - عەلی دائی یاریزان و ڕاھێنەری تۆپی پێی ئێران.
- ١٣٩١ی کۆچی -
- بەدریا تۆلبا ئەکتەری میسری.
- واعیل ئەبو غەزالە ئەکتەری سووری.
- ١٣٩٥ کۆچی - ناسر محەممەد ئەکتەری قەتەری.
- ١٣٩٩ کۆچی - دیما بەیا، ئەکتەری سووری.
مردن
دەستکاری- ٢٣٩ کۆچی - عوسمان بن محەممەد بن دەبی شەیبا، فەرموودە گێڕەرەوە و وەرگێڕ.
- ١٢٨٩ی کۆچی - موسا موحسینی، فەقێ جەعفەری، نووسەری ئایینی و شاعیری ئێرانی.
- ١٣٠٥ی کۆچی - ئەحمەد فارس شیدیاق، ڕۆژنامەنووس و نووسەری لوبنانی.
- ١٣٨٦ کۆچی - نایما ئاکێف، ئەکتەری میسری.
- ١٣٩٠ کۆچی - محەممەد یوسف شورەیقی، فەقێ و سیاسەتمەدار و شاعیرێکی سووری -ئۆردنی.
- ١٣٩٧ی کۆچی - محەممەد تابیعی، نووسەری میسری.
- ١٤١٨ کۆچی - زیاد مەولەوی ئەکتەری سووری.
- ١٤١٩ی کۆچی - نزار قەببانی، نووسەر و شاعیر و دیپلۆماتکاری سووری.
- ١٤٣١ی کۆچی -
- حەمەد تەیار، گۆرانیبێژی سعودی.
- حسێن عەلی مۆنتەزەری دەسەڵاتدارێکی شیعەی ئێران.
- ١٤٤٤ کۆچی - ئەیمەن زەواھیری دووەم سەرۆکی قاعیدە.
