وەلییەل ئەمر بە واتای "ئەو کەسەی دەسەڵات یان بەرپرسیارێتی یان بڕیاری هەیە".  هەروەها ئەو کەسەیە کە کێشەی ٢ کەس چارەسەر دەکات.[١] لە ئایەتی ٥٩ی قورئانی سورەتی نیساعدا ئاماژەی پێکراوە.  وەلیولعەمر وەک پێشەنگ و زانای ڕۆشنبیری ئیسلامی سەیر دەکرێت.[٢][٣][٤][٥][٦]

ئەرکی وەلی عەمر چەند شتێکە: ١.[٧]

  1. پاراستنی ئایین لەسەر بنەمای خۆی.
  2. دامەزراندنی دادپەروەرییەکی دادپەروەرانە لە نێوان خەڵکدا بۆ پاراستنی مافەکانیان.
  3. پاراستنی زەوی و ئاسایشی.
  4. بۆ پاراستنی پیرۆزییەکانی خودای گەورە و مافەکانی مرۆڤ، بەکارهێنانی هودود.
  5. ئەوان لە پێناو خودای گەورەدا جیهادیان ڕێکخست.
  6. کۆکردنەوەی پارەی سەرفیترە و بەخشین لە خەڵک و پێدانی بەو کەسانەی کە پێویستیان پێیەتی.
  7. دابەشکردنی پارەی گشتی بەسەر ئەو کەسانەی کە شایەنیەتی.
  8. بۆ سکرتێری شارەزا، پۆستی گشتییان هەیە.
  9. بۆ ئەوەی دەست بکەیت بە بینینی شتەکان، و بۆ گەڕان بەدوای بارودۆخەکاندا؛  پەرەپێدانی سیاسەتی نیشتمانی و پاراستنی میللەت.

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ Yusuf Ali, Abdullah (1934). The Meaning of the Glorious Quran. Islamic Books.
  2. ^ Boroujerdi, Mehrzad (1 May 2013). Mirror for the Muslim Prince: Islam and the Theory of Statecraft (بە ئینگلیزی). Syracuse University Press. p. 39. ISBN 978-0-8156-5085-0. Retrieved 3 December 2022.
  3. ^ Khan, qtedar A. Muqtedar qtedar (11 May 2006). Islamic Democratic Discourse: Theory, Debates, and Philosophical Perspectives (بە ئینگلیزی). Lexington Books. p. 47. ISBN 978-0-7391-5662-9. Retrieved 3 December 2022.
  4. ^ al-Alwani, Taha J.; Winkel, Eric; Ali, Ausaf; Kamali, Mohammad; Ansari, Abdul Haq; Zaidi, Zawwar Hussain. American Journal of Islamic Social Sciences 6:1 (بە ئینگلیزی). International Institute of Islamic Thought (IIIT). p. 63. Retrieved 3 December 2022.
  5. ^ Masud, Muhammad Khalid (14 March 2022). Sharia Law In The Twenty-first Century (بە ئینگلیزی). World Scientific. p. 29. ISBN 978-1-80061-169-6. Retrieved 3 December 2022.
  6. ^ كيف نفهم حديث رسولِ الله -صلَّى اللهُ عليه وسلَّم- بالسَّمع والطَّاعة لوليِّ الأمر حتى لو جلدَ ظهركَ، وأخذ مالَك ؟ موقع علي الحلبي. "نسخة مؤرشفة". 9 March 2016. Retrieved 13 February 2018. ٩ی ئازاری ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  7. ^ See al-Ahkam al-Sultaniyyah, p. 40 of Imam al-Mawardi