هوڵدانی شەهید کردنی ئیمام عەلی

خالیدی کوڕی وەلید فەرمان کرابوو لەلایەن عومەری کوڕی خەتاب و ئەبو بەکری سەدیق کە ئیمامی عەلی بکوژێ چونکە لەسەر دەمەقاڵیەک کە تیایدا ئیمامی عەلی ئەبو بەکری سەدیقی بە کافر دانا

ئەبوبەکر چووە ماڵی خۆی و کەسێکی ڕەوان کرد بۆ بانگ کردنی عومەری خەتاب و کاتێک کە عومەر گەیشتە ماڵی ئەبوبەکر

ئەبوبەکر پێی وت "ئایا چاودێری بارودۆخی ئەمڕۆتان کرد لە گردبوونەوەکەمان لەگەڵ...

و عومەر وتی "بە بڕوای من تاکە ڕێگا نەهێشتنی عەلییە."

ئەبوبەکر وتی "کێ بوێری کوشتنی عەلی هەیە؟"

عومەر لە وڵامدا وتی "خالیدی کوڕی وەلید"

ئەبوبەکر و عومەر بە خالیدیان گوت "ئێمە بانگمان کردیت بۆ ئەرکێکی گرنگ."

خالید وتی "من ئامادەم هەر شتێکتان بۆ بکەم تاوەکو بۆ کوشتنی عەلیش بێ"

ئەوان وتیان "ئێمە ئەوەمان دەویست"

خالید وتی "لە کوێ من ئەو بکوژم؟"


ئەبوبەکر وتی "تۆ لە تەنیشت عەلی لە نوێژی بەیانیدا ڕادەوەستی

 و هەر کە سڵاوی دوعاکەم خوێندەوە سەری ببڕە 

بە شمشێرەکەتەوە."

خالید ڕازی بوو و بەرەو ڕێگا کەوت بۆ ماڵی خۆی.

ئەسما بنتە ئومەیس کە لەو کاتەدا هاوسەری ئەبوبەکر بووە

گوێی لە گفتوگۆکە بوو و ئەویش کۆیلە خزمەتکارەکەی نارد بۆ... 
عەلی لەگەڵ ڕێنمایی بۆ گەیاندنی 
سڵاو لە زەهرا و عەلی؛  و پێیان بڵێ: ئەبوبەکر و عومەر 
پیلانێکیان بۆ نەهێشتنی عەلی لێناوە؛  و پلانیان هەیە بۆ... 
بە شێوەیەکی ناشرین لە مزگەوت شەهیدی بکەن.  بۆ ئەوەی 
فەسادی گەندەڵەکان لاببەن ئامۆژگاری ئەوەیە کە تۆ بڕۆن 
مەدینە وەک چۆن من خێرخوازی ئێوەم. 

خزمەتکارەکە پەیامی ئەسمای گەیاندە ئیمام عەلی و...

زەهرا. 
عەلی وتی: بە ناوی منەوە بە ئەسما بڵێ: ئەو... 
خوای گەورە پیلانەکەیان پووچەڵ دەکردەوە و ڕێگرییان لێدەکرد بۆ... 
کردەوەیەکی لەو شێوەیە.

وەک لە پراکتیکەکەیدا ئیمام عەلی (ع) چووە مزگەوت و...

پەیوەندی بە جەماعەتەوە کرد.  خالید هەروەها لەلای ڕاستی خۆیەوە بە ئا 
شمشێری شاراوە.  ئەبوبەکر دانیشت بۆ خوێندنەوەی تاشاهود و... 
سەرقاڵی ئەو پیلانە بوو کە زۆری ئەنجامدا 
هەڵە لە نوێژدا.  لە کۆتاییدا پێش ئەوەی بتوانێت ئەو... 
سڵاو بە دەنگی بەرز بانگی کرد: ئەی خالید، وازی لێ بێنە لەوەی کە تۆ 
فەرمانیان پێکرابوو؛ 
، چونکە نیگەران بوو کە ئەگەر عەلی 
لەناو دەچێت ئەگەری ئەوە هەیە کە خەڵک دەستگیری بکەن و... 
کوشتی، خەلافەتی لەدەست دەدا.  فەرمانی دا 
خالید واز لە کوشتنی عەلی بهێنێت.  لە هەر حاڵەتێکدا هەر کە... 
نوێژ کۆتایی هات، عەلی سەیری خالدی کرد و پرسی: چی بوون 
فەرمانت دا کە ئەوە بە ئەنجام نەگەیشت؟ 
لە وەڵامدا وتی: فەرمانم پێکرابوو تۆ لەناوببەم و ئەگەر نەیکردبێت 
وتی: ئەوەی فەرمانم پێکردبوو مەیکە بە دڵنیاییەوە دەمکرد 
تۆی لەناوبرد.،

ئەمیرول مۆمینین دەستی بەسەر خالیددا گرت و فڕێیدایە سەر...

زەوی و هێندە بە توندی چەقاندی کە لە لێواری... 
خنکان تا مردن.  عومەر هاواری کرد: بەخوا عەلی دەیکرد 
خالید بکوژن.  خەڵک بانگەوازیان لە جەنابی جەنابی کرد کە تەسلیمی بن 
و بە گڵکۆی پێغەمبەر سوێندی پێدا کە خالید ئازاد بکات.