شەڕی ئۆکیناوا
شەڕی ئۆکیناوا (沖縄戦، Okinawa-sen)، ناوی کۆدی ئۆپەراسیۆنی شاخی سەھۆڵین,[١] شەڕێکی جەنگی زەریای ھێمن بوو کە لە دوورگەی ئۆکیناوا لەلایەن سوپا و ھێزی دەریایی ئەمریکاوە دژی سوپای ئیمپراتۆری ژاپۆن ئەنجامدرا.[٢] داگیرکردنی ئۆکیناوا لە ١ی نیسانی ١٩٤٥ گەورەترین ھێرشی بوو لە جەنگی جیھانی دووەمدا.[٣][٤] دوورگەکانی کیراما لە دەوروبەری ئۆکیناوا لە ٢٦ی ئازاردا لەلایەن فیرقەی ٧٧ی پیادە پێشوەختە دەستی بەسەردا گیرا. شەڕەکە ٨٢ ڕۆژ لە ١ی نیسانەوە تا ٢٢ی حوزەیرانی ١٩٤٥ بەردەوام بوو. دوای ھەڵمەتێکی درێژخایەنی پەڕینەوە لە دوورگەکاندا، ھاوپەیمانان پلانیان دانابوو بنکەی ئاسمانی کادێنا لە دوورگەی ئۆکیناوا وەک بنکەیەک بۆ ئۆپەراسیۆنی دابەزین بەکاربھێنن، بەمەبەستی داگیرکردنی دوورگەکانی ژاپۆن.[٥]شەڕەکە یەکێک بوو لە خوێناویترین شەڕەکانی زەریای ھێمن و جەنگی جیھانیی دووەم، نزیکەی ١٦٠ ھەزار قوربانی لە ھەردوو لادا بوو: لانیکەم ٧٥ ھەزار لە ھاوپەیمانان و ٨٤٬١٦٦ بۆ ١١٧ ھەزار لە ژاپۆنی.[٦][٧][٨][٥] جگە لەوەش، ١٤٩٬٤٢٥ ھاووڵاتی مەدەنی ئۆکیناوا کوژراون، ھەندێکیان خۆیان کوشتووە، یان بێسەروشوێن بوون، ئەمەش ڕێژەیەکی زۆر لە دانیشتووانی ناوچەکەیە کە پێش ئەوەی جەنگ کە ژمارەیان بە ٣٠٠ ھەزار کەس مەزەندە دەکرا.[٩]
| شەڕی ئۆکیناوا | |
|---|---|
 | |
| بەشێکە لە | Volcano and Ryukyu Islands campaign، جەنگی جیھانیی دووەم |
| وڵات | ئیمپراتۆریەتیی ژاپۆن |
| دابەشکاریی کارگێڕی | ئۆکیناوا |
| جێ | Okinawa Islands، Sakishima Islands |
| پۆتانی شوێن | ٢٦°٣٠′٠″N ١٢٨°٠′٠″E |
| کاتی ڕوودان | ١ی کانوونی دووەمی ١٩٤٥ |
| ڕێکەوتی دەستپێکردن | ١ی نیسانی ١٩٤٥ |
| ڕێکەوتی کۆتاییھاتن | ٢٣ی حوزەیرانی ١٩٤٥ |
| Order of battle | Okinawa ground order of battle، Okinawa naval order of battle |
 | |
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ داڕێژە:Citation-attribution
- ^ Feifer 2001 pp. 99–106
- ^ «The United States Navy assembled an unprecedented armada in March and April 1945». Militaryhistoryonline.com. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئایاری ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ «The American invasion of Okinawa was the largest amphibious invasion of all time». Historynet.com. لە ڕەسەنەکە لە ٢٨ی ئازاری ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئایاری ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ ئ ا «The Cornerstone of Peace: Number of Names Inscribed». Okinawa Prefecture. لە ٢٢ی ئایاری ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ «Japan's battle of Okinawa, April-June 1945». May 1990. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٤ ئەرشیڤ کراوە.
- ^ «Chapter XVIII: The Battle Ends». لە ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ SSgt Rudy R. Frame, Jr. "Okinawa: The Final Great Battle of World War II | Marine Corps Gazette".
- ^ «Number of names Inscribed/沖縄県». Okinawa Prefecture. لە ٢ی ئازاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە شەڕی ئۆکیناوا تێدایە. |
