زمانە ڕۆمانسییەکان

زمانە ڕۆمانسییەکان[١][٢][٣] ھەروەھا بە زمانە لاتینییەکان ناسراون[٤] زمانەکانی ڕەچەڵەکی لاتینین و یەکێکن لە لقەکانی زمانە ھیندی و ئەورووپییەکان.[٥][٦] زۆربەیان لە باشووری ئەورووپان. گرنگترینیان بریتین لە زمانی ئیتاڵی، فەڕەنسی، ئیسپانی، پورتوگالی، ڕۆمانی و زمانی کەتەلۆنی. ھەروەھا زمانەکانی وەک ئۆکسیتان، گالیسی، والۆن و ڕۆمانش و کۆرسیکی کەمتر قسەیان پێدەکرێت.

نەخشەی بڵاوبوونەوەی زمانی ڕۆمانسی لە جیھاندا: (
زمانی ئیسپانی، زمانی فەڕەنسی، زمانی پورتوگاڵی، زمانی ئیتاڵی، زمانی ڕۆمانی)

لە سەدەکانی ناوەڕاستدا پێش ئیسلام، زمانی لاتینی زمانێکی ھاوبەشی پەیوەندی بووە بۆ زانست و بازرگانی و پەیوەندیی نێوان گەلان کە قسە دەکەن بە زمانی جیاواز بەتایبەت لە حەوزی دەریای ناوەڕاستدا. زمانە ڕۆمانسییەکان لە زمانی لاتینی ڕەسەن وەرگیراون، کە زمانی سەرباز و کۆیلەکانی ئیمپراتۆرییەتی ڕۆمانی بووە.

بەھۆی داگیرکاری ئیسپانی و فەڕەنسییەوە، ئەم زمانانە چوونە ناو زۆر شوێنی جیھانەوە، بە تایبەت کیشوەرەکانی ئەمریکای باکوور و ئەفریقا، وەک زمانی دایک نزیکەی ٦٠٠ملیۆن کەس لە سەرانسەری جیھان قسەی پێدەکەن.

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ الکرمی، حسن سعید (2007). المغنی الأکبر. Vol. الأول (الأولی ed.). مکتبة لبنان ناشرون. ISBN 9789953863863. لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە. {{cite book}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
  2. ^ البعلبکی، منیر؛ البعلبکی، ڕمزی منیر (2008). المورد الحدیث. دار العلم للملایین. p. 1004. لە ڕەسەنەکە لە 4 سبتمبر 2020 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |archive-date= (یارمەتی)
  3. ^ التونجی، محمد؛ الأسمر، راجی (2007). المعجم المفصل فی علوم اللغة - الألسنیات. Vol. الأول (الأولی ed.). دار الکتب العلمیة. p. 508:514. ISBN 9782745114440. لە 12 کانوون الأول 2020 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 12 کانوون الأول 2020 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
  4. ^ معجم مصطلحات علم اللغة الحدیث (الأولی ed.). مکتبة لبنان. 1983. p. 82.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
  5. ^ «Ethnologue». SIL Haley.
  6. ^ Vulgar Latin. Penn State Press. 1 November 2010. ISBN 0-271-04177-3. لە ڕەسەنەکە لە 7 فبرایر 2017 ئەرشیڤ کراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= و |archive-date= (یارمەتی)