دەریاچەی خوڤسگۆل
دەریاچەی خوڤسگۆل گەورەترین دەریاچەی ئاوی شیرینە لە مەنگۆلیا لە ڕووی قەبارەوە و دووەم گەورەترین دەریاچەیە لە ڕووی ڕووبەرەوە. دەکەوێتە نزیک سنووری باکووری مەنگۆلیا، نزیکەی ٢٠٠ کم (١٢٤ میل) لە ڕۆژاوای کۆتایی باشووری دەریاچەی بایکاڵەوە دوورە. نازناوی «خوشکی بچووک»ی ئەو دوو «دەریاچە خوشک»یەی لێنراوە.[١]
جوگرافیا
دەستکاریدەریاچەی خوڤسگول دەکەوێتە باکووری ڕۆژاوای مەنگۆلیا لە نزیک سنووری ڕووسیا، لە دامێنی چیای سایانی ڕۆژھەڵات. بەرزییەکەی ١٦٤٥ مەتر (٥٣٩٧ پێ) لە ئاستی دەریاوە، درێژییەکەی ١٣٦ کیلۆمەتر (٨٥ میل) و قووڵییەکەی ٢٦٢ مەتر (٨٦٠ پێ)ە. دووەم دەریاچەی ئاوی شیرینی گەورەیە لە ئاسیادا، و نزیکەی ٧٠٪ی ئاوی شیرینی مەنگۆلیا و ٠٫٤٪ی ھەموو ئاوی شیرینی جیھان لەخۆدەگرێت.[٢] شارۆچکەی ھاتگاڵ لە کۆتایی باشووری دەریاچەکەدا دایە.
ئاوی دەریاچەی خوڤسگول تاڕادەیەک بچووکە، و تەنیا لقە بچووکەکانی ھەیە. لە کۆتایی باشووردا لە ڕێگەی ئێگین گۆڵەوە ئاو دەڕژێت کە بە سێلێنجەوە دەبەسترێتەوە و لە کۆتاییدا دەڕژێتە ناو دەریاچەی بایکال. لە نێوان دوو دەریاچەکەدا ئاوەکانی زیاتر لە ھەزار کم (٦٢١ میل) دەبڕن، و ١١٦٩ مەتر (٣٨٣٥ پێ) دادەبەزن، ھەرچەندە مەودای ھێڵی بینین تەنھا نزیکەی ٢٠٠ کم (١٢٤ میل)ە. شوێنی لە باکووری مەنگۆلیا بەشێک لە سنووری باشووری دارستانی گەورەی تایگای سیبیریا پێکدەھێنێت، کە درەختی باڵادەستی دارستانی سیبیریایە،[٣]
لە ناوەڕاستی دەریاچەکەدا دوورگەیەکی نزیکەی بیضاوی ھەیە، ناوی دوورگەی ودن بۆی، کە درێژییەکەی ٣ کم لە ڕۆژھەڵات-ڕۆژاوا و ٢ کم باکوور-باشوورە. نزیکەی ١١ کم لە کەناری ڕۆژھەڵاتی دەریاچەکەوە دوورە، و ٥٠ کم لە باکووری شارۆچکەی ھاتگالەوە دوورە.[٤]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ "Why Pristine Lakes Are Filled With Toxins." BBC, 30 April 2018
- ^ «The Aquatic Invertebrates of the watershed of Lake Hovsgol in northern Mongolia». Institute for Mongolia Research Guide. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئایاری ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تەممووزی ٢٠٠٧ ھێنراوە.
- ^ "High-levels of microplastic pollution in a large, remote, mountain lake" Marine Pollution Bulletin, 15 August 2014
- ^ "Wooden Boy / Dalan Modon Khuis Island". Google Maps, accessed on 2019-05-24.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دەریاچەی خوڤسگۆل تێدایە. |