بەخێربێن بۆ دەروازەی پەرستاری

پەرستاری هونەر و زانست و مرۆڤایەتییە، بریتیە لە پێشکەشکردنی کۆمەڵێک خزمەتگوزاری کە لە سروشتدا چارەسەرییان هەیە و یارمەتیدەرن بۆ پاراستنی تەندروستی تاک، هەروەها ڕێگری لە ئاڵۆزییەکانی دەرئەنجامی نەخۆشی و برینداربوون دەکات، پەرستاری بەو کارە پێناسە دەکرێت کە ئەنجام دەدرێت بۆ یارمەتیدانی تاکێک - نەخۆش یان تەندروست - لە ئەنجامدانی چالاکییەکان کە بەشدارن لە باشترکردنی تەندروستی یان گەڕاندنەوەی تەندروستی لە ئەگەری نەخۆشی یان مردن لە ئارامی و سەلامەتیدا.

یەکێک لە ئەرکەکانی پیشەی پەرستاری بریتییە لە گرنگیدان بە نەخۆشەکە و ژینگەی دەوروبەری و خێزانەکەی و پاڵپشتی دەروونی لەڕێگەی پێشکەشکردنی چاودێری تەندروستی، کە بریتییە لە هەڵسەنگاندنی باری تەندروستی و دانانی ئەولەویەتەکان بۆ چاودێری تەندروستی.

ھەنووکە ١١٤ وتار لە دەروازەی پەرستاریدا ھەیە!


 پەرستاری •  پەرستاری ھۆشبڕی •  پەرستاری مامان •  پەرستاری پەروەردەیی •  پەرستاری تۆمارکراو

وتاری هەڵبژێردراو

دەستکاری
پەرستارێکی تایبەت بە منداڵ بوون لە نەخۆشخانەیەکی شاری پۆرتلاند لە ویلایەتی مین لە وڵاتی بەڕیتانیا.

پەرستاری پەرستاری پیشەیەکە لەناو کەرتی چاودێریی ته‌ندروستی کە سەرنجی لەسەر چاودێریکردنی تاکەکان و خێزانەکان و کۆمەڵگاکانە بۆ ئەوەی بتوانن تەندروستی و کوالیتی ژیانی گونجاو بەدەستبهێنن یاخوود بیانپارێزن یان چاکببنەوە ، لەوانەیە پەرستاران لە دابینکەرانی چاودێری تەندروستی دیکە جیا بکرێنەوە بەهۆی شێوازی چاودێریکردنی نەخۆش، ڕاهێنان و مەودای کارکردن، پەرستاران لە زۆرێک لە پسپۆڕییەکاندا کاردەکەن کە ئاستی جیاوازی دەسەڵاتی ڕەچەتەیان هەیە، پەرستاران گەورەترین پێکهاتەی زۆربەی ژینگەکانی چاودێری تەندروستی پێکدەهێنن، بەڵام بەڵگە هەیە لەسەر کەمیی نێودەوڵەتیی پەرستاری شارەزا، پەرستاران هاوکاری لەگەڵ دابینکەرانی چاوەدێری تەندروستی دیکە دەکەن وەک پزیشکان، پەرستارانی پزیشکی، چارەسەرکەرانی فیزیایی و دەروونناسان. بە پێچەوانەی پەرستارانی پزیشکی، پەرستاران بە شێوەیەکی گشتی ناتوانن دەرمان لە ئەمریکا بنووسن، پەرستارانی پراکتیکی ئەو پەرستارانەن کە بڕوانامەی دەرچوونیان لە پەرستاری پراکتیکی پێشکەوتوودا هەیە. ئەوان بە شێوەیەکی سەربەخۆ لە چەندین شوێنی جیاوازدا لە زیاتر لە نیوەی ئەمریکادا پراکتیزە دەکەن. لە قۆناغی دوای جەنگەوە، پەروەردەی پەرستار پرۆسەیەکی هەمەچەشنکردنی بەڕێکەوتووە بەرەو بڕوانامەی پێشکەوتوو و تایبەتمەند و زۆرێک لە ڕێسا تەقلیدییەکان و ڕۆڵی دابینکەر لە گۆڕاندان.

پەرستاران پلانێکی چاودێری دادەڕێژن، بە هاوکاری لەگەڵ پزیشکان، چارەسەرکەران، نەخۆش، خێزانی نەخۆشەکە و ئەندامانی تری تیمەکە کاردەکەن کە گرنگی بە چارەسەرکردنی نەخۆشی دەدات بۆ باشترکردنی کوالێتی ژیان. لە بەریتانیا و ئەمریکا، پسپۆڕانی پەرستاری کلینیکی و پەرستارانی پزیشکی، کێشە تەندروستییەکان دەستنیشان دەکەن و دەرمانی دروست و چارەسەرەکانی تر دەنووسن، ئەمەش بەپێی ڕێسا تایبەتەکانی ویلایەتەکە، پەرستاران لەوانەیە یارمەتیدەر بن لە هەماهەنگیکردنی چاودێری نەخۆش کە لەلایەن ئەندامانی دیکەی تیمێکی چاوەدێری تەندروستی فرە پسپۆڕییەوە ئەنجام دەدرێت وەک چارەسەرکەران، پزیشکانی پزیشکی و پسپۆڕانی خۆراک. پەرستاران هەم بە شێوەیەکی وابەستە بە یەکتر، بۆ نموونە لەگەڵ پزیشکان و هەم بە شێوەیەکی سەربەخۆ وەک پیشەیی پەرستاری چاودێری پێشکەش دەکەن. جگە لە پێشکەشکردنی چاودێری و پشتیوانی، پەرستاران پەروەردەی گشتی دەکەن و تەندروستی و تەندروستی بەرەوپێش دەبەن.
خوێندنەوەی زیاتر...

وێنەی هەڵبژێردراو

دەستکاری
پۆستەری دامەزراندنی پەرستار لە سوپا لە سەردەمی جەنگی دووەمی جیهانی.

مێژووی پەرستاری

دەستکاری
فلۆرانس نایتنگەیل، 'فریشتەی میهرەبانی'، لە ساڵی ١٨٦٠ قوتابخانەی پەرستاری خۆی دامەزراند.

هەر لە سەرەتاوە زۆربەی کولتوورەکان ڕژێمێکی پەرستاریان بەرهەم دەهێنا کە تایبەت بوون بە خزمەتکردن لەسەر بنەما ئاینییەکان. هەردوو مەسیحییەت و جیهانی موسڵمانان لە سەرەتای ژیانیانەوە ڕژێمێکی پەرستاری تایبەتمەندیان دروستکرد. لە ئەوروپا پێش دامەزراندنی پەرستاری مۆدێرن، ڕاهیبە کاسۆلیکەکان و سەربازی زۆرجار خزمەتگوزاری هاوشێوەی پەرستارییان پێشکەش دەکرد. تا سەدەی نۆزدەهەمی خایاند تا پەرستاری بوو بە پیشەیەکی عەلمانی. لە سەدەی بیستەمدا پەرستاری بووە پیشەیەکی سەرەکی لە هەموو وڵاتانی مۆدێرن، هەروەها زیاتر پیشەیەکی دڵخواز بوو بۆ ژنان، کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ڕۆژهەڵات چەندین نەخۆشخانەی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دامەزراندبوو، بەڵام دوای سەرهەڵدانی ئیسلام لە سەدەی حەوتەمەوە، پزیشکی عەرەبی لەم ناوچەیەدا پەرەی سەند، لەوێ کۆمەڵێک پێشکەوتنی گرنگ هاتە ئاراوە و نەریتێکی ئیسلامی لە بواری پەرستاری دەستی پێکرد. دواتر بیرۆکەی عەرەبی کاریگەری هەبوو لە ئەوروپا. نەخۆشخانەی شوڕشگێڕە بەناوبانگەکە وەک کۆمەڵێک کەس سەریهەڵدا کە پەیوەندییان بە نەخۆشخانەیەکی ئامالفیتانەوە هەبوو لە قودس، کە بۆ دابینکردنی چاودێری بۆ زیارەتکارە مەسیحییە هەژارەکان، نەخۆشەکان یان بریندارەکان بۆ خاکی پیرۆز دروستکرابوو. دوای گرتنی شارەکە لەلایەن خاچپەرستەکانەوە، ئەم فەرمانە بوو بە فەرمانی سەربازی و هەروەها فەرمانگەی نەخۆشخانە.

پەرستاری تۆمارکراو

دەستکاری

پەرستاری تۆمارکراو کورتکراوەی (RN) پەرستارێکە کە بە سەرکەوتوویی لە پرۆگرامی پەرستاری لە قوتابخانەی پەرستاری دانپێدانراو دەرچووە و ئەو مەرجانەی بەدیهێناوە کە لەلایەن وڵاتێک، ویلایەتێک، پارێزگایەک یان دەزگای مۆڵەتدانی هاوشێوەی مۆڵەتپێدراوی حکومەتەوە دیاریکراون بۆ بەدەستهێنانی مۆڵەتی پەرستاری،[١] [٢] مەودای کارکردنی تۆماری پەرستاران بە یاسا دیاری دەکرێت، و لەلایەن دەزگایەکی پیشەیی یان ئەنجومەنێکەوە ڕێکدەخرێت.

پەرستارە تۆمارکراوەکان لە چەندین شوێنی پیشەیی جۆراوجۆردا دامەزراون و زۆرجار پسپۆڕن لە بوارێکی پراکتیکدا. لەوانەیە ئەوان بەرپرسیار بن لە سەرپەرشتیکردنی چاوەدێری کە لەلایەن کارمەندانی چاودێری تەندروستی دیکەوە پێشکەش دەکرێت، لەوانە پەرستارانی خوێندکار، پەرستارانی پراکتیکی مۆڵەتپێدراو (جگە لە کەنەدا)، کارمەندانی یارمەتیدەری بێ مۆڵەت و پەرستاری تۆمارکراوی کەم ئەزموون. زیاتر...