دەرمانە پێویستەکانی ڕێکخراوەی جیھانیی تەندروستی
(لە دەرمانە پێویستییەکانی ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانیەوە ڕەوانە کراوە)
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
دەستکاریکردنی دەوا زەروورییەکانی ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی پێڕستێکە لە لایەن ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی بۆ تۆمار کردنی ئەو دەوایانەی کە پێویستە هەموو کاتێک لە هەموو وڵاتێکدا ببێت، درووست کراوە.
بێهۆشکەرەکان
دەستکاریبێهۆشکەرە گشتییەکان و ئۆکسیجن
دەستکاریدەوا هەڵمژییەکان
دەستکاریدەوا وەشانییەکان
دەستکاریبێهۆشکەرە خۆجێییەکان
دەستکاریدەوا پێش نەشەتەرگەرییەکان و بێهۆشکەرەکان بۆ نەشتەرگەرییە کورتەکان
دەستکاریدەوای ئێش و دەرمانی تەواوکەر
دەستکاریناهۆشبەرەکان و دەوا دەژە هەوە ناسترۆییدییەکان(NSAIDs)
دەستکاری
دژە ئێشە هۆشبەرەکان
دەستکاریدەوا بۆ دیکەی سیمپتۆمە باوەکان لە دەرمانی تەسکینی
دەستکاریدژە هەستۆکییەکانو دەواکانی ئانافیلاکسی
دەستکاریدژە ژەهرەکان و ماددەکانی تر کە لە ژەهراوی بووندا بەکاردێن
دەستکاریناتایبەتەکان
دەستکاریتایبەتەکان
دەستکاریدەوای دژە فێ
دەستکاریدەوا دژە چڵکەکان
دەستکاریAntihelminthics
دەستکاریIntestinal antihelminthics
دەستکاری
Antifilarials
دەستکاریدەوا دژە شیستۆزۆماکان و دژە نێماتۆدەکان
دەستکاریAntibiotics
دەستکاریBeta Lactam medicines
دەستکاری- Amoxicillin
- Amoxicillin/clavulanic acid (amoxicillin + clavulanic acid)
- Ampicillin
- Benzathine benzylpenicillin
- Benzylpenicillin
- Cefalexin
- Cefazolin[note ١]
- Cefixime[note ٢]
- Ceftriaxone[note ٣]
- Cloxacillin
- Phenoxymethylpenicillin (penicillin V)
- Procaine benzylpenicillin[note ٤]
- Cefotaximeα[note ٥]
- Ceftazidimeα
- Imipenem/cilastatinα[note ٦]
Other antibacterials
دەستکاری- Azithromycin[note ٧]
- Chloramphenicol
- Ciprofloxacin
- Clarithromycin[note ٨]
- Doxycycline
- Erythromycin
- Gentamicin
- Metronidazole
- Nitrofurantoin
- Spectinomycin
- Trimethoprim/sulfamethoxazole
- Trimethoprim
- Clindamycinα
- Vancomycinα
دەوای دژە گولی
دەستکاریAntituberculosis medicines
دەستکاری
- Ethambutol
- Ethambutol/isoniazid (ethambutol + isoniazid)
- Ethambutol/isoniazid/pyrazinamide/rifampicin (ethambutol + isoniazid + pyrazinamide + rifampicin)
- Ethambutol/isoniazid/rifampicin (ethambutol + isoniazid + rifampicin)
- Isoniazid
- Isoniazid/pyrazinamide/rifampicin (isoniazid + pyrazinamide + rifampicin)
- Isoniazid/rifampicin (isoniazid + rifampicin)
- Pyrazinamide
- Rifabutin[note ٩]
- Rifampicin
- Rifapentine[note ١٠]
- Amikacinα
- Bedaquilineα
- Capreomycinα
- Cycloserineα[note ١١]
- Delamanidα
- Ethionamideα[note ١٢]
- Kanamycinα
- Levofloxacinα[note ١٣]
- Linezolidα
- p-aminosalicylic acidα
- Streptomycinα
Antifungal medicines
دەستکاریدەوا دژە ڤایرۆسەکان
دەستکاریدەوا دژە هێرپێسەکان
دەستکاریدژە رێترۆڤایرۆسەکان
دەستکاریNucleoside/nucleotide reverse transcriptase inhibitors
دەستکاری- Abacavir (ABC)
- Lamivudine (3TC)
- Stavudine (d4T)
- Tenofovir disoproxil fumarate (TDF)
- Zidovudine (ZDV or AZT)
Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors
دەستکاری- Efavirenz (EGV or EFZ)
- Nevirapine (NVP)
Protease inhibitors
دەستکاری200mg.jpg)
- Atazanavir
- Darunavir
- Lopinavir/ritonavir (LPV/r)
- Ritonavir
- Saquinavir (SQV)
Fixed-dose combinations
دەستکاری- Abacavir/lamivudine (abacavir + lamivudine)
- Efavirenz/emtricitabine/tenofovir[note ١٤]
- Emtricitabine/tenofovir[note ١٤]
- Lamivudine/nevirapine/stavudine
- Lamivudine/nevirapine/zidovudine
- Lamivudine/zidovudine
Other antivirals
دەستکاریAntihepatitis medicines
دەستکاریMedicines for hepatitis B
دەستکاریNucleoside/Nucleotide reverse transcriptase inhibitors
Medicines for hepatitis C
دەستکاریNucleotide polymerase inhibitors
Protease inhibitors
NS5A inhibitors
Non-nucleoside polymerase inhibitors
Other antivirals
Fixed-dose combinations
Antiprotozoal medicines
دەستکاریAntiamoebic and antigiardiasis medicines
دەستکاریAntileishmaniasis medicines
دەستکاریAntimalarial medicines
دەستکاریFor curative treatment
دەستکاری- Amodiaquine[note ١٩]
- Artemether[note ٢٠]
- Artemether/lumefantrine[note ٢١]
- Artesunate[note ٢٢]
- Artesunate/amodiaquine[note ٢٣]
- Artesunate/mefloquine
- Chloroquine[note ٢٤]
- Doxycycline[note ٢٥]
- Mefloquine[note ١٩]
- Primaquine[note ٢٦]
- Quinine[note ٢٧]
- Sulfadoxine/pyrimethamine[note ٢٨]
بۆ بەرگری
دەستکاریAntipneumocystosis and antitoxoplasmosis medicines
دەستکاریAntitrypanosomal medicines
دەستکاریAfrican trypanosomiasis
دەستکاری1st stage
دەستکاری2nd stage
دەستکاریAmerican trypanosomiasis
دەستکاریدەوا دژە میگرێنەکان
دەستکاریهێرشی خێرا
دەستکاریبەرگری
دەستکاریAntineoplastic and immunosuppressives
دەستکاریImmunosuppressive medicines
دەستکاریCytotoxic and adjuvant medicines
دەستکاری- All-trans retinoic acid (tretinoin)α
- Allopurinolα
- Asparaginaseα
- Bendamustineα
- Bleomycinα
- Calcium folinateα
- Capecitabineα
- Carboplatinα
- Chlorambucilα
- Cisplatinα
- Cyclophosphamideα
- Cytarabineα
- Dacarbazineα
- Dactinomycinα
- Daunorubicinα
- Docetaxelα
- Doxorubicinα
- Etoposideα
- Fludarabineα
- Fluorouracilα
- Filgrastimα
- Gemcitabineα
- Hydroxycarbamideα
- Ifosfamideα
- Imatinibα
- Irinotecanα
- Mercaptopurineα
- Mesnaα
- Methotrexateα
- Oxaliplatinα
- Paclitaxelα
- Procarbazineα
- Rituximabα
- Thioguanineα
- Trastuzumabα
- Vinblastineα
- Vincristineα
- Vinorelbineα
هۆرمۆنەکان و دژەهۆرمۆنەکان
دەستکاریدەوا دژە پارکینسۆنەکان
دەستکاریدەوا کاریگەرەکان لە سەر خوێن
دەستکاریAntianaemia medicines
دەستکاریMedicines affecting coagulation
دەستکاریOther medicines for haemoglobinopathies
دەستکاریبەرهەمەکانی خوێن و جێگرەوەی پلازما کە سەرچاوەی مرۆڤن
دەستکاریخوێن و پێکھاتەکانی خوێن
دەستکاری
Plasma-derived medicines
دەستکاریHuman immunoglobulins
دەستکاری- Rho(D) immune globulin
- Anti-rabies immunoglobulin
- Anti-tetanus immunoglobulin
- Human normal immunoglobulinα
Blood coagulation factors
دەستکاریPlasma substitutes
دەستکاریCardiovascular medicines
دەستکاریAntianginal medicines
دەستکاریAntiarrhythmic medicines
دەستکاری- Bisoprolol[note ٣٥]
- Digoxin
- Epinephrine (adrenaline)
- Lidocaine
- Verapamil
- Amiodaroneα
Antihypertensive medicines
دەستکاری- Amlodipine
- Bisoprolol[note ٣٥]
- Enalapril
- Hydralazine[note ٣٦]
- Hydrochlorothiazide
- Methyldopa[note ٣٧]
- Sodium nitroprussideα
Medicines used in heart failure
دەستکاریAntithrombotic medicines
دەستکاریAnti-platelet medicines
دەستکاری- Acetylsalicylic acid (aspirin)
- Clopidogrel
Thrombolytic medicines
دەستکاریLipid-lowering agents
دەستکاریDermatological (topical)
دەستکاریAntifungal medicines
دەستکاریAnti-infective medicines
دەستکاریAnti-inflammatory and antipruritic medicines
دەستکاریMedicines affecting skin differentiation and proliferation
دەستکاریScabicides and pediculicides
دەستکاریDiagnostic agents
دەستکاریدەوا چاوییەکان
دەستکاریRadiocontrast media
دەستکاریDisinfectants and antiseptics
دەستکاریAntiseptics
دەستکاریDisinfectants
دەستکاریDiuretics
دەستکاریGastrointestinal medicines
دەستکاریAntiulcer medicines
دەستکاری
Antiemetic medicines
دەستکاریAnti-inflammatory medicines
دەستکاریLaxatives
دەستکاریMedicines used in diarrhea
دەستکاریOral rehydration
دەستکاریMedicines for diarrhea in children
دەستکاریHormones, other endocrine medicines, and contraceptives
دەستکاریAdrenal hormones and synthetic substitutes
دەستکاریئاندرۆجینەکان
دەستکاریContraceptives
دەستکاریOral hormonal contraceptives
دەستکاریInjectable hormonal contraceptives
دەستکاریIntrauterine devices
دەستکاریBarrier methods
دەستکاریImplantable contraceptives
دەستکاریIntravaginal contraceptives
دەستکاریئینسۆلینەکان و دەواکانی تر بۆ دیابێت
دەستکاریOvulation inducers
دەستکاریپرۆجیستۆنەکان
دەستکاریهۆرمۆنە تیرۆییدیەکان و دەوا دژە تیرۆییدەکان
دەستکاریImmunologicals
دەستکاریDiagnostic agents
دەستکاری- Tuberculin, purified protein derivative (PPD)
Sera and immunoglobulins
دەستکاریVaccines
دەستکاری
- ڤاکسینی ب. س .ژ.
- ڤاکسینی وەبا
- ڤاکسینی دیفتێری
- ڤاکسینیڤاکسینی هێمۆفیلووس ئینفلوازای جۆری ب
- ڤاکسینی هێپاتیتی ئا
- ڤاکسینی هێپاتیتی ب
- ڤاکسینی ڤایرۆسی بالووکە
- ڤاکسینی ئینفلوێنزا
- ڤاکسینی ئێنسێفالیتی ژاپۆنی
- ڤاکسینی سوورک
- ڤاکسینی مێنەنژیتی مێنەنگۆکۆکی
- ڤاکسینی ئۆریۆن
- ڤاکسینی کۆکە ڕەشە
- ڤاکسینی نۆمۆکۆکی
- ڤاکسینی شەپڵەی مناڵان
- ڤاکسینی هاربوون
- ڤاکسینی رۆتاڤایرووس
- ڤاکسینی سووریجە
- ڤاکسینی کۆزاز
- ڤاکسینی ئێنسێفالیتی گەنەیی
- ڤاکسینی تیفۆئید
- ڤاکسینی ڤاریسێلا
- ڤاکسینی تای زەرد
Muscle relaxants (peripherally-acting) and cholinesterase inhibitors
دەستکاریEye preparations
دەستکاریAnti-infective agents
دەستکاریAnti-inflammatory agents
دەستکاریLocal anesthetics
دەستکاریMiotics and antiglaucoma medicines
دەستکاریMydriatics
دەستکاری- Atropine[note ٤١]
- Epinephrine (adrenaline)α
Anti-vascular endothelial growth factor (VEGF)
دەستکاریOxytocics and antioxytocics
دەستکاریOxytocics and abortifacients
دەستکاری- Ergometrine
- Misoprostol
- Oxytocin
- Mifepristone used with misoprostolα[note ٤٢]
Antioxytocics (tocolytics)
دەستکاریPeritoneal dialysis solution
دەستکاری- Intraperitoneal dialysis solution (of appropriate composition)α
Medicines for mental and behavioural disorders
دەستکاریMedicines used in psychotic disorders
دەستکاریMedicines used in mood disorders
دەستکاریMedicines used in depressive disorders
دەستکاریMedicines used in bipolar disorders
دەستکاری- Carbamazepine
- Lithium
- Valproic acid (sodium valproate)
Medicines for anxiety disorders
دەستکاریMedicines used for obsessive compulsive disorders
دەستکاریMedicines for disorders due to psychoactive substance use
دەستکاریMedicines acting on the respiratory tract
دەستکاریAntiasthmatic and medicines for chronic obstructive pulmonary disease
دەستکاری- Beclometasone
- Budesonide
- Epinephrine (adrenaline)
- Ipratropium bromide
- Salbutamol (albuterol)
Solutions correcting water, electrolyte and acid-base disturbances
دەستکاریخۆراکی
دەستکاریParenteral
دەستکاری- Glucose
- Glucose with sodium chloride
- Potassium chloride
- Sodium chloride
- Sodium hydrogen carbonate
- Sodium lactate, compound solution
Miscellaneous
دەستکاریVitamins and minerals
دەستکاریدەواکانی گوێ، لووت و قوڕگ بۆ مناڵان
دەستکاریSpecific medicines for neonatal care
دەستکاریMedicines administered to the neonate
دەستکاری- Caffeine citrate
- Chlorhexidine
- Ibuprofenα
- Prostaglandin Eα
- Surfactantα
دەواگەلێک کە دەدرێن بە دایک
دەستکاریدەوا بۆ نەخۆشینی جومگەکان
دەستکاریدەوا بۆ دەرمانی نقرس
دەستکاریDisease-modifying agents used in rheumatoid disorders
دەستکاریJuvenile joint diseases
دەستکاریNotes
دەستکاری- ^ An α indicates the medicine is only on the complementary list. For these items specialized diagnostic or monitoring or specialist training are needed. An item may also be listed as complementary on the basis of higher costs or a less attractive cost-benefit ratio.[١]
- ^ For surgical prophylaxis
- ^ Only listed for single‐dose treatment of uncomplicated ano‐genital gonorrhoea
- ^ Do not administer with calcium and avoid in infants with hyperbilirubinemia.
- ^ Procaine benzylpenicillin is not recommended as first-line treatment for neonatal sepsis except in settings with high neonatal mortality, when given by trained health workers in cases where hospital care is not achievable.
- ^ Third-generation cephalosporin of choice for use in hospitalized neonates
- ^ Only listed for the treatment of life‐threatening hospital‐based infection due to suspected or proven multidrug‐resistant infection
- ^ Only listed for single‐dose treatment of genital Chlamydia trachomatis and of trachoma
- ^ For use in combination regimens for eradication of H. pylori in adults
- ^ For use only in patients with HIV receiving protease inhibitors
- ^ For treatment of latent TB infection (LTBI) only
- ^ Terizidone may be an alternative.
- ^ Prothionamide may be an alternative.
- ^ Ofloxacin and moxifloxacin may be alternatives based on availability and programme considerations.
- ^ ئ ا FTC is an acceptable alternative to 3TC, based on knowledge of the pharmacology, the resistance patterns and clinical trials of antiretrovirals.
- ^ Potentially severe or complicated illness due to confirmed or suspected influenza virus infection in accordance with WHO treatment guidelines
- ^ For the treatment of viral haemorrhagic fevers and in combination with pegylated interferons for the treatment of hepatitis C
- ^ For the treatment of hepatitis C, in combination with peginterferon or direct acting anti-viral medicines
- ^ To be used in combination with ribavirin
- ^ ئ ا To be used in combination with artesunate 50 mg
- ^ For use in the management of severe malaria
- ^ Not recommended in the first trimester of pregnancy or in children below 5 kg
- ^ To be used in combination with either amodiaquine, mefloquine or sulfadoxine + pyrimethamine
- ^ Other combinations that deliver the target doses required such as 153 mg or 200 mg (as hydrochloride) with 50 mg artesunate can be alternatives.
- ^ For use only for the treatment of P. vivax infection
- ^ For use only in combination with quinine
- ^ Only for use to achieve radical cure of P. vivax and P. ovale infections, given for 14 days
- ^ For use only in the management of severe malaria, and should be used in combination with doxycycline
- ^ Only in combination with artesunate 50 mg
- ^ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection
- ^ To be used for the treatment of the initial phase of Trypanosoma brucei rhodesiense infection
- ^ To be used for the treatment of T. b. gambiense infection
- ^ Only to be used in combination with eflornithine, for the treatment of T. b. gambiense infection
- ^ Deferasirox oral form may be an alternative, depending on cost and availability.
- ^ Polygeline, injectable solution, 3.5% is considered as equivalent.
- ^ ئ ا ب پ Includes metoprolol and carvedilol as alternatives
- ^ Hydralazine is listed for use in the acute management of severe pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
- ^ Methyldopa is listed for use in the management of pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
- ^ For use in high‐risk patients
- ^ In acute diarrhoea, zinc sulfate should be used as an adjunct to oral rehydration salts
- ^ Exact type to be defined locally
- ^ Or homatropine (hydrobromide) or cyclopentolate (hydrochloride)
- ^ Requires close medical supervision
- ^ Ergocalciferol can be used as an alternative.
References
دەستکاری- ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی
<ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەریWHO2015Listنەدراوە
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دەرمانە پێویستەکانی ڕێکخراوەی جیھانیی تەندروستی تێدایە. |