دوراندۆ پێتری
دۆراندۆ پیێتری (بە ئیتالی: [doˈrando ˈpjɛːtri]; زۆرجار بە ھەڵە پیتری دەنووسرێت؛ لە دایکبووی ١٦ی تشرینی یەکەمی ١٨٨٥ - مردووی ٧ی شوباتی ١٩٤٢) پێشبڕکێکاری ماراتۆنی ئیتالی بوو. پێتری لە ماراتۆنی ئۆڵۆمپیادی ھاوینەی ١٩٠٨ یەکەم کەس بوو بگاتە نزیک ھێڵی کۆتایی بەڵام بەھۆی یارمەتی درانی لەلایەن چاودێرانەوە لە مەدالیای زێڕ بێ بەشکرا.[٣][٤]
 پیێتری لە ساڵی ١٩٠٨دا جامە زیوییە زێڕینەکەی شاژنە ئەلێکساندرای بەدەستەوەیە | |
| زانیاری کەسێتی | |
|---|---|
| لەدایکبوون | ١٦ی تشرینی یەکەمی ١٨٨٥ کۆریجیۆ، ئیتالیا |
| شوێنی مردن | ٧ی شوباتی ١٩٤٢ (٥٦ ساڵ ژیاوە) سانرێمۆ، ئیتالیا |
| باڵا | ١.٥٩ مەتر |
| کێش | ٦٠ کیلۆگرام |
| وەرزشی | |
| وەرزش | Athletics |
| ڕووداو(ەکان) | Long-distance running |
| یانە | La Patria Carpi |
| دەستکەوتەکانی | |
| باشترینەکانی (تاکەکەسی) | |
ئۆڵۆمپیادی ١٩٠٨
دەستکاری
پێتری یەکێک بوو لە بەشداربووانی پێشبڕکێی ماراتۆنی ئۆڵۆمپیادی ١٩٠٨ لەندەن. پێشبڕکێکە لە کاتژمێر ٢:٣٣ی ئێوارە دەستی پێکرد. کەشوھەوا گەرم بوو بەپێی ستانداردەکانی ھاوینی بەریتانیا. مەوودای ماراتۆنەکە لەم خولە ٤٢٫٢ کیلۆمەتر (٢٦ میل) بوو؛ دوورییەک دواتر بوو بە درێژی ماراتۆن لە ساڵی ١٩٢١ەوە.[٥] پیێتری پێشبڕکێی خۆی بە خێرایییەکی ھێواش دەستی پێکرد، بەڵام لە نیوەی دووەمی پێشبڕکێکەدا شەپۆلێکی بەھێز دەستی پێکرد کە وای لێکرد بچێتە پلەی دووەم بە ٣٢ کیلۆمەتر (٢٠ میل)، ٤ خولەک لەدوای چارلز ھێفرۆن ئەفریقای باشوور. کاتێک زانی کە ھیفرۆن لە دۆخێکی ماندوو بووندایە خێراییی خۆی زیاتر کرد لە ٣٩ کم (٢٤ میل) پێشرەوی کرد تا کۆتایی.ھەوڵەکانی پێتری بۆ بەردەوامی لە پێشنگ بوون بێ زیان نەبوون، تەنھا دوو کیلۆمەتری مابوو، کاریگەریی ماندووبوونی لەسەر دەرکەوت، بەتایبەت کاتێک چووە ناو یاریگاوە، بە ڕێگایەکی ھەڵەدا ڕۆیشت کاتێک ناوبژیوانان ڕێنمایییان کرد بۆ ئاراستە ڕاستەکە، بەھۆی ماندووبوون کەوتە سەرزەوی، بەیارمەتیی ناوبژیوانان لە بەرچاوی ٧٥ ھەزار بینەردا ھەستایەوە. بەڵام چوارجار زیاتر کەوتە سەرزەوی و ناوبژیوانەکان یارمەتییان دەدا بۆ ھەڵسانەوە، لە کۆتاییدا ھەرچەند تەواو ماندوو بوو توانی ھێڵی کۆتاییی پێشبڕکێکە بە ٢کاتژمێر و ٥٦ خولەک و ٤٦ سانییە تەواو بکات، دوای ئەو جۆنی ھایس ڕاکەری ئەمریکی گەیشتە کۆتاییی ھێڵەکە بە ٢ کاتژمێر و ٥٥ خولەک و ١٨ سانییە، دەستبەجێ تیمی ئەمریکی سکاڵای تۆمارکرد لەسەر یارمەتییەکانی پێتری لەلایەن ناوبژیوانانەوە، دوای لێکۆڵێنەوە سکالای تیمی ئەمرکی پەسەند کرا و پێتری لە ڕکابەرییەکە دورخرایە و مەدالیای زێڕ بەخشرایە جۆنی ھایس، دوای گەیشتن بە ھێڵی کۆتایی، پێتری بەپەلە ڕەوانەی نەخۆشخانە کرا بۆ ماوەی دوو کاتژمێر و نیو لەژێر چارەسەردا بوو. ھەوڵەکانی پێتری و ئەم ڕووداوە بووە ھۆی دروستبوونی ھاوسۆزی لەلایەن بەریتانییەکان دوای چاکبوونەوەی و دەرچوون لە نەخۆشخانە شاژنە ئەلێکساندەر جامێکی گەورەی زیوی پێ بەخشی وەک قەرەبوویەک بۆ ئەو ڕووداوەی بەسەریدا ھات.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ Dorando Pietri 25 September 2015 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە.. sports-reference.com
- ^ Dorando Pietri. trackfield.brinkster.net
- ^ «Dorando Pietri's famous 1908 London Olympic marathon finish». لە ڕەسەنەکە لە ١ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٤ی نیسانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ «Dorando Pietri». Olympedia. لە ٨ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Burnton، Simon (29 February 2012). «50 stunning Olympic moments No16: Dorando Pietri's marathon, 1908». London: guardian.co.uk. لە 14 April 2012 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=و|date=(یارمەتی)
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دوراندۆ پێتری تێدایە. |