کاوەی ئاسنگەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''کاوەی ئاسنگەر''' یان '''کاوەی ئاھینگەر''' کەسایەتییەکی ئەفسانەیی و قارەمانە لە [[شانامە|شانامەی فەردۆسی]] ، شانامەی ئەبودەبوو مەنسووری ،مەنسووری، گەرشاسپنامە و [[شانامەی کوردی]] لەوانەیە کەسایەتییەکی ڕاستەقینە لە سەردەمی پارتیدا بێت. کاوە ھێمای پێشەنگی مرۆڤەکانە لە [[سەردەمی ئاسن]] و پیشەسازی لە دوای جەمشید و داخستنی نووری یەزدان لە پاشایەتییەوە کە کە لە دژی لە دژی حوکمە چەوسێنەرەکەی زەحاک ھەڵات و بە ھاوکاری فەریدونفەریدوون و گەلی ڕاپەڕینێکی جەماوەریی نەتەوەیی دامەزراند.

دروشمی بزووتنەوەکەی ئاڵای کاویانی، بەرجلە (بەرھەڵبێن) چەرمەکەیەتی، کە بەسەر ڕمێکەوە ھەڵواسراوە.

کاوە پەیامھێنەری دادخوازی بۆ سەربەخۆیی، ئازادی و دژایەتی بەرامبەر بە حکوومەتە نادادپەروەرەکانە کە کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر کەلتووری ئێران و ھێمای ئیمپراتۆرییەکانی [[ئێرانی مەزن|ئێران]] ھەبووە. خەڵکی کوردستان جەژنی نەورۆز و وەستانی نەمامەکان ھاوکات لە کۆتایی حکوومەتی زەحاک دەزانن و ئاگر ھەڵدەکەن و ئاھەنگ دەگێڕن. کاوە لەسەردەمی مێژوویی جۆراوجۆردا وەک سەرمەشقێک بۆ بزووتنەوە سیاسیی و کارە ھونەرییەکانی ئێران و جیھاندا بەکارھاتووە.