شیعەی دوازدە ئیمام: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ناوی عەرەبی و فارسی زیاد کرا
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
شائەمراز
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ٢٤:
| بڕواگەل = [[ئایینە ئیبراھیمییەکان]]
}}
'''شیعەشیعەی دوازدە ئیمام''' ({{lang-ar|ٱثْنَا عَشَرِيَّة}}; ''{{transl|ar|DIN|ʾ}}'' {{lang-fa|شیعە دوازدەامامی}}) یان '''جەعفەری''' و ھەروەھا '''شیعەی ئیمامی''' کۆمەڵەیەکن لە ئایینی [[ئیسلام]]. شیعەشیعەی دوازدە ئیمام لە ئەمڕۆدا زۆرترین ژمارەی شیعە پێکدەھێنن لە جیھاندا، لەبەر ئەوە ھەرکاتێک وشەی شیعە بە ڕەھاییتەنیایی بەکارھات ئەوە مەبەست لێی شیعەی دوازدە ئیمامە،ئیمامییە، بڕوایان وایە کە محمد[[محەممەد]] دوازدەدوای کەسیخۆی دیاری[[عەلی کردووەکوڕی تائەبووتالیب]]ی پێشەوایەتیبۆ بکەن،ڕێبەرایەتی ئەوانیشموسڵمانان ئەوھەڵبژاردووە و لە دوای ئەویش ھەتا دوازدە کەسەن،نەوەی کەدیکە جیاوازەھەر کوڕەکانی عەلی، یەک لە ھەموودوای بڕوایەک ئیسلامییەکانیبوون دیکەبە پێشەوای موسڵمانان.<ref>{{cite web|title=Shi’i {{!}} History & Beliefs|url=https://www.britannica.com/topic/Shii|website=Encyclopedia Britannica|accessdate=30ی کانوونی یەکەمی 2020|language=en}}</ref>
 
لەو بڕوایەدان کە شیعھٔ دوازدە ئیمام ئیسلامی ڕاستەقینەیە، لقەکانی دیکە دواتر پەیدا بوون. لە ڕاستیدا ئیسلام دابەشبووە دوای مردنی پێغەمبەر محمد، شیعەکان گووتیان دەبێ عەلی کوڕی ئەبو تالیب بکەن بە پێشەوا، ئەوانی دیکە گووتیان ئەبوو بەکر دەبێ ببێ بە جێگرەوە، سوونەکان دەڵێن کە شیعە لەسەر دەستی عەبدوڵای کوڕی سەبەئـ دامەزراوە، کە دوای مردنی پێغەمبەر پەیدا بوو.
 
== ناو ==
چونکەبەھۆی مەسەلەیگرینگایەتی ئیمامەت (پێشەوایەتی) گرنگترین مەسەلەیەکە لەلایان، کۆڵەکە و بنەمای سەرەکی ئایینە، دەبێت لەلایەن خوداوە ئیمام دیاریبکرێت، مرۆڤەکان دەسەڵاتیان نییە لەو دیاریکردنەدا پێیاندەوترێت ئیمامی.<ref>{{cite web|first1=ئومێد|last1=عوسمان|title=قوتابخانە ھزری‌و سیاسییەکان لە ئیسلامدا؛ شیعەی ئیمامی (جەعفەری) [بەشی یەکەم]|url=http://www.kurdistanc.com/Islamic/details.aspx?jimare=5256&__cf_chl_jschl_tk__=a2ddae172b87c8f6ceb678813d12e9e723402a57-1609370188-0-AXdd-7QTBzE8JdDJ7rcN8H1jKlbcaRlxoRUpyzuWn_OP9SoNazDVsp0O9JGUN3oi9bCqwlzVdQCCqu5vYn6LSRdXByJQq2m1-v6iGt1iTpbhCwaCKS3XnIAvpV9wQO9q-xmia6YTBOuxgAZQA7S-cLazWJBkz2fEIvkQB1hVUWUv-n8sl8pG-z0If1_4qnJbxhxLc1wpv3fkc80ndas0jlTjhlW0lwmg-7mq23BscNP0n-WMKPXRqYKoI9TgPc1BNsEBJIQQ0OUnG9BF916Jp9ahnk3oVYT_mVmsQAW3j-FfjEERS0PV6JMECoEwfMdCA5hTIkp8sjV3PG1NbkYEBigx5KxTzNVLzX7JB5EfL8Y3|website=www.kurdistanc.com|publisher=ناوەندی کوردستان بۆ توێژینەوە لە ململانێ و قەیرانەکان|accessdate=30ی کانوونی یەکەمی 2020}}</ref>
 
ھەروەھا بە دوازدە ئیمام ناودەبرێن، لەبەر ئەوەی باوەڕیان بە شەرعییەتی دوانزە ئیمام ھەیە بۆ پێشەوایەتی موسوڵمانان، کە بریتین لە:
Line ٤٦ ⟶ ٤٤:
 
== بیروباوەڕ ==
شیعەی ئیمامی بەگشتی لەگەڵ سەرجەم گروپەگرووپە ئیسلامییەکانی تردا ھاوڕان لەسەر مەسەلە بنەڕەتییەکانی بیروباوەڕی ئیسلامی، وەک: باوەڕبوون بە تاکوتەنھایی خودا، باوەڕبوون بە بە پێغەمبەران، بە کتێبە ئاسمانییەکان، بە [[ڕۆژی دوایی لە ئیسلامدا|ڕۆژی دوایی]]. بەڵام لە وردەکارییەکانی ئەم مەسەلانە و ھەندێک بابەتی لاوەکیدا، یان لەگەڵ موعتەزیلەکاندا ھاوڕان، یان لەگەڵ ئەشعەری و ماتوریدییەکاندا، ھاوکات لە ھەندێک بوواردا ڕای تایبەتی خۆیان ھەیە.<ref>{{cite book|last1=Maghnīyah|first1=Muḥammad Jawād|title=Shīʻah va zamāmdārān-i khvudsar|publisher=نبوی|location=Tihrān|isbn=978-964-6405-70-7|pages=423|edition=Nawbat-i chāp: avval|url=https://www.goodreads.com/book/show/12275056|accessdate=30ی کانوونی یەکەمی 2020|language=fa}}</ref>
 
== سەرچاوەکان ==
١-[[ar.wikipedia.org|ویکی پێدیایپیدیای عەرەبی]]
 
[[پۆل:ئیمامانی شیعە]]