وینۆنا ڕایدەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

{{وەسف|خانمەئەکتەرخانمەکتەر و بەرھەمھێنەریبەرھەمھێنەرێکی فیلمی ئەمریکی}}

* خانمەئەکتەر

* بەرھەمھێنەری فیلم

* خانمەئکتەری دەنگی}}

| height = ١.٦١١٫٦١ مەتر

| partner = [[جۆنی دێپ]]<br>{{ھن}}(١٩٨٩–١٩٩٣) <br/> {{ھن}}Scott ماکكینڵەیماککینڵەی ھان<br>{{ھن}}(٢٠١١–ئێستا)

'''وینۆنا ڵۆرا ھۆرویتز'''<ref name=biography.com>{{cite web|url=https://www.biography.com/actor/winona-ryder|title =Winona Ryder Biography (1971–)|publisher=[[Biography.com]]|accessdate=June 23, 2020|archivedate=May 4, 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200504025105/https://www.biography.com/actor/winona-ryder|url-status=live}}</ref> (لەدایکبووی ٢٩ی ئۆکتۆبەریتشرینی یەکەمی ١٩٧١)،<ref name=biography.com /> ناسراو بە '''وینۆنا ڕایدەر'''، خانمەئەکتەرێک و بەرھەمھێنەرێکی فیلمی ئەمریکییە. ئەو وەرگری [[خەڵاتی گۆڵدن گڵۆب|خەڵاتێکی گۆڵدن گڵۆبە]] وە پاڵێوراوە بۆ دوو [[خەڵاتەکانی ئۆسکار|خەڵاتی ئۆسکار]]، [[خەڵاتەکانی فیلمی ئەکادیمیای بریتانی|خەڵاتێکی فیلمی ئەکادیمیای بەریتانی]]، وە چوار [[خەڵاتی ڕێکخراوی ئەکتەرەکانی شاشە]].

دوای یەکەم دەرکەوتنی لە فیلمی ''Lucas'' (١٩٨٦)، سەرنجی خەڵکی ڕاکێشا بە نواندنەکەی لە فیلمی [[تیم بێرتن]] بەناوی ''Beetlejuice'' (١٩٨٨). پاشان دەستی کرد بە نواندن لە ڕۆڵی سەرەکی لە ''Heathers'' (١٩٨٨)، ''Mermaids'' (١٩٩٠)، ''[[Edward Scissorhands|ئێدوارد دەست مەقەست]]'' (١٩٩٠)، وە ''Bram Stoker's Dracula'' (١٩٩٢). وە دوو جار لەدوای یەک پاڵێورا بۆ [[خەڵاتەکانی ئۆسکار|خەڵاتی ئۆسکار]] بۆ ڕۆڵی مەی وێڵاند لە فیلمی [[ماڕتن سکۆڕسێزی]] بەناوی ''The Age of Innocence'' (١٩٩٣) وە جۆ ماڕچ لە فیلمی ''Little Women'' (١٩٩٤). فیلمەکانی تری لەم ماوەیەدا ''Reality Bites'' (١٩٩٤)، '' How to Make an American Quilt'' (١٩٩٥)، ''The Crucible'' (١٩٩٦)، ''Celebrity'' (١٩٩٩)، وو ''Girl, Interrupted'' (١٩٩٩)، بوون کە خۆشی بەرھەمھێنەری جێبەجێکار بووە.

لە ٢٠٠٢ دا، وینۆنا لە فیلمی گەورەی بۆكسبۆکس ئۆفیس ''Mr. Deeds'' دەرکەوت، کە دوای ئەوە پیشەکەی کەمبووەوە و بۆ ماوەیەک وازی لە فیلم ھێنا. لە ٢٠٠٩ دا، گەڕایەوە لە فیلمی بەناوبانگی ''Star Trek''. لە ٢٠١٠ دا، پاڵێورا بۆ دوو خەڵاتی ڕێکخراوی ئەکتەرەکانی شاشە: بە خانمەئەکتەری سەرەکی لە فیلمی تەلەڤزیۆنی ''When Love Is Not Enough: The Lois Wilson Story'' وە بە بەشێک لە کاستی فیلمی ''Black Swan''.<ref>{{cite web|url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/17th-annual-screen-actors-guild-awards|title=The 17th Annual Screen Actors Guild Awards|publisher=[[Screen Actors Guild]]|accessdate=April 9, 2011}}</ref> ئەو کاری لەگەڵ تیم بێرتن کردەوە بۆ فیلمی ''Frankenweenie'' (٢٠١٢). لە ٢٠١٦ وە، ڕۆڵی جۆیس بایەرسی گێڕاوە لە زنجیرەی [[نێتفلیکس|نێتفلیکسی]]ی [[خەیاڵی زانستی|زانستی خەیاڵی]] ترسناک ''[[شتە نامۆکان]]''، کە بەھۆیەوە بۆ خەڵاتی گۆڵدن گڵۆب و خەڵاتی ڕێکخراوی ئەکتەرەکانی شاشە پاڵێورا. لە ٢٠٢٠ دا، ڕۆڵی سەرەکی گێڕا لە کورتە زنجیرەی [[ئێچ بی ئۆ|ئێچ بی ئۆی]]ی درامی ''The Plot Against America''، کە لە ڕۆمانی فیلیپ ڕۆثەوە وەرگیراوە.

ژیانی تایبەتی وینۆنا سەرنجی میدیاکانی ڕاکێشاوە. پەیوەندییەکەی لەگەڵ جۆنی دێپ لە سەرەتای ١٩٩٠ کان وە گیرانەکەی لە ٢٠٠١ بەھۆی دزیەوەدزییەوە بابەت بوون لە ڕۆژنامەکان. ئەو کراوە بووە دەربارەی کێشە تایبەتییەکانی لەگەڵ بێ تاقەتی و [[خەمۆکی]]. لە ٢٠٠٠ دا، وینۆنا ڕێزی لێگیرا بە ئەستێرەیەک لە Walk of Fame ی ھۆڵیوود.<ref name="hollywood-star">{{cite news | first=Ellen A. | last=Kim| title=Winona Ryder Gets Her Own Star | date=October 6, 2000 | work=Hollywood.com | url= http://www.hollywood.com/news/Winona_Ryder_Gets_Her_Own_Star/313097}}</ref>