گولی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ھەمویم گۆری
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە
ب گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی Sawen swara (لێدوان) بۆ دوایین پێداچوونەوەی Amine yousefi
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Leprosy.jpg|وێنۆک|چەپ|وێنەی پیاوێکی ٢٤ ساڵە کە تووشی نەخۆشیی گولی بووە.]]
لیپرۆسی(گولی)
'''گولی''' یا '''پیسی''' ({{ئینگ|Leprosy}}) نەخۆشییەکی [[بەکتریا|باکتریاییە]] کە بۆ ھەزاران ساڵ مرۆڤ تووشی بووە. نەخۆشییەکە [[بەکتریا|باکتریایەک]] بە ناوی [[مایکوباکتریوم لیپرە]] دروستی دەکات. گولی نەخۆشییەکی درێژخایەنە و نیشانەکانی ڕەنگە تا چەن ساڵ لەو کەسەدا کە تووش بووە دەرنەکەوێت. دواتر کە نیشانەکانی دەرکەوت زیاتر [[پێست]] و [[ئەندامە دەمارییە بڵاوەکان]] دەکاتە ئامانج. ئەگەرچی نەخۆشیی گولی لە سەدەی بیست و یەکدا تا ڕادەیەکی زۆر کۆنترۆڵ کراوە، بەڵام ھێشتاش ساڵانە ھەزارن کەس تووشی نەخۆشییەکە دەبن.<ref>{{Cite web|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21973237|title=Suzuki, K., Akama, T., Kawashima, A., Yoshihara, A., Yotsu, R. R., & Ishii, N. (2012). Current status of leprosy: epidemiology, basic science and clinical perspectives. The Journal of dermatology, 39(2), 121-129.|last=|first=|date=|website=|publisher=|access-date=}}</ref>
ناسراوە بە نەخۆشی ھانسین نەخۆشیەکی درێشخایەنە ھۆکاری بەکتریای (ماکوبەکتریەم لیپرەی)ئەو کەسانە نیشانەکانیان تێدا دەرناکەوێت لە توشبون بە نەخۆشیەکە ھەتاکو ٥-٢٠ سال .ھەوکردن دەتوانێت ببێتە ھۆی زیان گەیاندن بە دەمار و بۆری ھەناسە ،پئست،چاو. وە دەبێتە ھەستنەکردن بە ئازار وە ھەروەھا کەسانی توشبو بەم نەخۆشیە ھەست بە لاوازی و چاو کزی دەکەن .نەخۆشی گولی ناگوێزرێتەوە لە کاتی سک پریدا بۆ کۆرپەلەکە و لە پەیوەندی سێکسیدا ،ھۆکاری بۆ ماوەی و بەرگری رۆلێکی سەرەکی دەبینێت لە توشبون بەم نەخۆشیە .
 
== سەرچاوەکان ==
ئەم نەخۆشیە چارەسەر دەکرێت بە چەن دەرمانێک وە چارەسەرکردنیشی دەکرێت بە بەکارھێنانی (کلۆفازیمین،ریفامپیسین) بۆ ماوەی شەش مانگ . دەستنیشانکردنەوەکە دلنیا کراوەتەوە بە دۆزینەوەی (ئەسد فاست ) . جیاکردنەوەی ئەوکەسانەی کە توشی نەخۆشی گەری بوون وە دانانیان لە شوێنێکی تایبەت ھێشتا بوونی ھەیە لە چەند ناوچەی ھیندستان . دەرمانی لیپرۆستاتک ئەیجنتس ئێستا بەردەستە بۆ چارەسەرکردن کە ھەمو توشبوانی ئەم نەخۆشیە دەتوانن بەکاری بێنن. گۆرانی پێست بۆ ئەوکەسانەی کە دەمارەکانیان زیانی بەرکەوتوە ، پێڵاوی پارێزەر یارمەتیدەر دەبێت بۆ رێگەگرتن لە برین و ھەوکردنە دووەمیەکان .
{{سەرچاوەکان}}
 
{{تووڵی دەروازە|پزیشکی}}
نیشانەکانی ئم نەخۆشیە بریتیە لە پەڵە پەڵەی پەمەی .وە ھەروەھا دەست و قاچ بێ ھست و نەرم دەبن واشدەکات کە پەنجەکانی پێ کورت ببنەوە و لاواز ببن .زیان گەیاندن بە دەمارەکان لەوانەیە ببێتە ھۆی ناتەواوی ھەستیاری وە سری، کە ھۆکارە بۆ ھەوکردنی زیادە، وە شێواوی جومگە.
 
[[پۆل:نەخۆشییە بەکترییەکان]]
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Leprosy
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/گولی»