ئێرنست ھێمینگوەی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''ئێرنست میلنەر ھێمینگوەی''' (بە ئینگلیزی: Ernest Hemingway) (٢١ی تەمموزی ١٨٩٩ – ٢ی تەممووزی ١٩٦١)، کەسایەتی [[نووسەر]] و ڕۆژنامەنووسی[[ڕۆژنامەنووس]]ی ئەمریکییە و یەکێکە لە باشترین نووسەرانی [[ڕۆمان]] و [[چیڕۆک]] لە جیھان، لەساڵی ١٩٥٤ [[خەڵاتی نۆبێل]]ی لە ئەدەب وەرگرت. یەکێ لە ھۆکارە گرنگەکانی بردنەوەی نۆبڵەکەی نووسینی ڕۆمانی [[پیرەمێرد و زەریا]] بوو.

لە ئەواک بارکی ویلایەتی ئلینۆی [[ئەمریکا]] لەدایک بووە، باوکی [[پزیشک]] بووە و خولیای ڕاوکردنی ھەبووە و لەساڵی ١٩٠٩ چەکێکی بۆ کڕیوە بۆ ڕاوکردن ھەتاکو دوا تەمەنی ھاوڕێی بووە ھەر بەو چەکەش لەساڵی ١٩٦١ خۆی کوشتووە.

ھێمینگوەی ھەر لەلاوێتیدا وەکو پەیامنێر بۆ ڕۆژنامەی کنساس ستار کاری کردووە و لە ساڵی ١٩١٨ لەکۆتایی جەنگی[[شەڕی جیھانیجیھانیی دووەم]] وەکووەکوو خۆبەخش لەگەڵ مانکی سووری ئیتاڵی کاری کردووە و بەسەختی برینداربووە و چەند مانگێک لە نەخۆشخانە کەوتووە و نەشتەرگەریەکی[[نەشتەرگەری]]ەکی زۆریشی بۆ کراوە و کە چاک بۆتەوە نیشانەی ئازایەتی وەرگرتووە و پلەی مولازمیشی وەرگرتووە.

لەساڵی ١٩٢١ ھێمینگوەی وەکوو پەیامنێر بۆ ڕۆژنامەی تورنتو ستار لە [[شیکاگۆ]] کاری کردووە و لەساڵی ١٩٢٢ ڕۆشتووە بۆ [[پاریس]] و بەھەمان شێوە کاری پەیامنێری کردووە و سەرەتای ساڵی ١٩٢٣ یش سەرەتای سەرکەوتنی بووە بە بڵاوکردنەوەی ٣ چیرۆک و ١٠ سروود و لەساڵی ١٩٢٦ بەچیرۆکی خۆڕیش ھەڵدێتەوە ناوبانگی دەرکردووە و لەدوای بڵاوکردنەوەی چەند چیرۆکێک و بەدەستھێنانی چەند سەرکەوتنێکی دیکە لەنێوان ساڵی ١٩٣٦ بۆ ١٩٣٨ وەکو پەیامنێرێکی جەنگی ڕوماڵی جەنکی ناوخۆی ئیسپانیای[[ئیسپانیا]]ی کردووە و دواتر بەرھەمی بۆکێ زەنگ لێ دەدرێی دەرکردووە و باوبانگێکی بەرفراوانی دەکردووە.

ھێمینگوەی لە ساڵی ١٩٥٣ [[خەڵاتی بولیتزریبولیتزر]]ی ئەمریکی وەرگرتووە و لەساڵی ١٩٥٤ خەڵاتی نوبڵی لە وێژەدا پێبەخشراوە و توانیوێتی جێ پەنجەی خۆی لە وێژەی ئەمریکادا دابنێت و بۆتە یەکێک لەپایە گرنگەکانی ئەدەبی ئەمریکی.

لەکۆتاییلە کۆتایی ژیانیدا ھێمینگوەی لە [[کوبا]] جێگیربووە و دووچاری [[نەخۆشی دەرونیدەروونی]] بۆتەوە و لەساڵی ١٩٦١ خراوەتە نەخۆشخانەوە و لەدوای ئەوەی لەنەخۆشخانەلە نەخۆشخانە دەرکراوە لە بەرەبەیانی ٢ ی یۆلیۆی ساڵی ١٩٦١ بەو چەکەی کە باوکی بەدیاری بۆی کڕیبوو بۆ ڕاەوکردنڕاوکردن خۆی کوشتووە و گیانی لەدەستداوە.