شەمەندەفەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''شەمەندەفەر''' یان '''قیتار''' یان '''قەتار''' ئامێرێکی هاتووچوویھاتووچۆی زۆر درێژە کە بۆ گواستنەوەی کەل وگواستنی پەل،کەلوپەل، [[مرۆڤ]] و گەندچەند شتێکی تر بە کار دێت.

یەکەمین جۆری شەمەندەفەر کەدروستکراوە، لە ([[بەریتانیا]]) دروستکراوەدروست کراوە لە (۳۰۰) ساڵ پێش ئێستا. بەڵام ئەو جۆرەی شەمەندەفەر کە خەڵکی گواستۆتەوە (۱۰۰) ساڵ پێش ئێستا درووستکراوەدروست کراوە. لەساڵی (۱۸۲۹) شەمەندەفەری بەناوبانگ بەناوی (ڕۆکێت) پێشبڕکێیەکی بردەوە کە خێراییەکەی (٥۸) کیلۆمەتر بوو لەکاژێرێک،لەکاتژمێرێک، وە ئەم جۆرەیان سەرەتای ئامێرە خێرایانەبووخێرایانە بوو کە بۆ گواستنەوە بەکاردەهاتنبەکاردەھاتن.