تاڵیبان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''تاڵیبان''' بزووتنەوەیەکی [[ئیسلامیزمی]]یەیە، ،لە لەساڵیساڵی ١٩٩٤ تاکوو ١٩٩٦ وە بزووتنەوەیەکی چەکداری بوون، دەستیان بە چالاکییەکانیان کردووە لە [[ئەفغانستان]] و لەساڵانیلە ساڵانی ١٩٩٦ تاکوو ٢٠٠١ حوکمی وڵاتی [[ئەفغانستان]]یان کردووە و ئەوکات یارمەتی لە [[پاکستان]] و [[سعودیە]] وەردەگرت ماوەی حوکمەکەشی کۆاتییکۆتاتیی هاتھات بە لە دوای [[هێرشەکانیھێرشەکانی ١١ی ئەیلوول]] کە هێرشەکەھێرشەکە لەلایەنلە لایەن [[ئەلقاعیدە]] بووبوو، ،لە لەساڵیساڵی ٢٠٠١ تاکوو ئێستا جەنگی تاڵیبان و هاوپەیمانانیھاوپەیمانانی [[ئەمریکا]] و حکوومەتیحکومەتی ئێستای ئەفغانستان بەردەوامە و لەم ماوەیەش بە هەزارانھەزاران کەس تێیدا کوژراون لەهەردوولە لایەنداھەردوو ،لایەندا، لەماوەی حوکمی تاڵیبان بەگوێرەی ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ حوکمێکی لە ڕادەبەر خراپ بووە بەتایبەت بۆ ڕەوشی [[ژن|ژنان]] و ئازادییەکانی مافی مرۆڤ بەرتەسکرابوویەوە .