ئەلفوبێی عەرەبی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Removing Link FA template (handled by wikidata)
ب ڕوونکردنەوە
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١:
{{Infobox writing system
|name=ئەلفوبێی عەرەبیئارامی
|type=[[ئەبجەد]]
|languages= [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]
ھێڵی ٢٠:
}}
 
ئەلفوبێی عەرەبی یاخود ئه‌لفوبێی ئارامی که‌ ئه‌مڕۆ به‌ هه‌له‌ ناوی ده‌بردرێت به‌ئەلفوبێی عەرەبی چونکه‌ له‌ڕاستیدا ئه‌م ئه‌لفو بێیه‌ مێژوویه‌کی زۆرکۆنتری هه‌یه‌ له‌کاتێک هه‌ندێک که‌س بۆسه‌رده‌می نوسینه‌وه‌ی قورئانی پیرۆز ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌،ئێمه‌ هه‌موومان ده‌زانین که‌ قورئانی پیرۆز به‌زمانی عه‌ره‌بی نوسراوه‌ته‌وه‌ به‌ڵام به‌ ڕێنوسی ئارامی باچاوێک له‌ مێژوو بکه‌ین بزانین قورئانی پیرۆز به‌ چه‌ند قۆناغ نوسراوه‌ته‌وه‌ بابڕۆین بپرسین که‌ی خاڵ یاخود نوقته‌ بۆ نوسراوه‌کانی قورئانی پیرۆز زیاد کران، پاشان فارسه‌کان که‌به‌ر له‌هاتنی ئیسلام خاوه‌نی کیان و ده‌وڵه‌ت بوون به‌ چ ڕێنووسێک نوسینیان کردوه‌، بێگومان ئه‌و ڕێنوسه‌ی یاخود ئه‌لفوبێیه‌ی که‌ ئیمڕۆ ناومان لێناوه‌ ئەلفوبێی عەرەبی ئه‌لفوبێیه‌کی ئارامیه‌ فارسه‌کان به‌ر له‌ عه‌ره‌به‌کان به‌کاریان هێناوه‌ که‌ئێستا بەکاردێت بۆ نووسینی چەندین زمانی ئاسیای وئەفریکی، وەکو [[زمانی عەرەبی]] زمانی [[ئوردی]] و [[زمانی کوردی]]. ئەلفوبێی ئارامی ئەلفوبێی بەپلەی دووەم دێت لە ڕووی بەکارھێنانەوە لەدوای [[ئەلفوبێی لاتینی]].
ئەلفوبێی عەرەبی بەکاردێت بۆ نووسینی چەندین زمانی ئاسیای وئەفریقی، وەکو [[زمانی عەرەبی]] زمانی [[ئوردی]] و [[زمانی کوردی]]. ئەلفوبێی عەرەبی ئەلفوبێی بەپلەی دووەم دێت لە ڕووی بەکارھێنانەوە لەدوای [[ئەلفوبێی لاتینی]].
[[پەڕگە:Kufic alphabet.jpg|ڕاست|وێنۆک|ئەلفوبێی کوفی عەرەبی]]
یەکەمبه‌ر بەکارھێنانله‌سه‌رهه‌ڵدانی بۆئاینی ئەمپیرۆزی ئەلفوبێیەئیسلام بۆعه‌ره‌به‌کان نووسینیله‌ دەقەنیمچه‌ عەرەبیەکاندورگه‌ی بوو،عه‌ره‌بی لەده‌رنه‌چوو ھەمووشیانبوون بەمه‌گه‌ر ناوبانگتربازرگانه‌کانی [[قورئان]]ە،نێوان پەرتووکیشام پیرۆزو لەمه‌ککه‌ لاینه‌بێت [[موسڵمان]]ان،،پاشان دوایعه‌ره‌به‌کان ئەوەشیعریان نووسینیله‌به‌رده‌کرد چەندنه‌ده‌نوسراوه‌ زمانێکیچونکه‌ دیکەنوسینێکیان لەنه‌بوو زۆرێک،دوای لەهاتنی [[خێزانەئاینی زمان]]ەکانپیرۆزی ئیسلام وهاتنه‌ده‌ره‌وه‌ی عه‌ره‌به‌کان بەله‌ ئەلفوبێینیمچه‌ دورگه‌ی عه‌ره‌بی و بلاوبونه‌وه‌ی خوێنده‌واری له‌ناو میلله‌ته‌ جۆربه‌جۆره‌کان له‌سه‌ر هه‌مان عەرەبیئه‌و دەستیئه‌لفوبێیه‌ پێکردڕۆیشتن لەموه‌ک زمانەنە: [[زمانی ئوردی|ئوردی]]، [[زمانی پشتو|پشتو]]، [[زمانی بلوچی|بلوچی]]، [[زمانی مێلایو|مێلایو]]، [[زمانی ھەوسا|ھەوسا]] (لە [[ڕۆژئاوای ئەفریقائەفریکا]])، [[زمانی ماندیکی|ماندیکی]]، [[زمانی سەواحیلی|سەواحیلی]] لە ([[ڕۆژھەڵاتی ئەفریقائەفریکا]])، [[زمانی بیلتسی|بیلتسی]]، [[زمانی براھوی|براھوی]] [[زمانی چینجابی|پینجانی]] (لە [[پاکستان]])، [[زمانی کشمیری|کشمیری]] و [[زمانی سیندی|سیندی]] (لە [[ھیند]] و [[پاکستان]])، [[زمانی ئارووی|ئارووی]] (لە [[سریلانکا]])، [[زمانی ئاگووری|ئاگووری]] (لە [[چین]])، [[زمانی کازاخستانی|کازاخستانی]] (لە [[ئاسیای ناوەڕاست]])، [[زمانی ئۆزبەکی|ئۆزبەکی]] (لە [[ئاسیای ناوەڕاست]])، [[زمانی قیرگیزی|قیرگیزی]]، [[زمانی ئازەری|ئازەری]]، [[زمانی کوردی|کوردی]] (لە [[ئێران]] و[[عێراق]])، [[زمانی تورکی عوسمانی|تورکی عوسمانی]]، [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]] (لە ڕۆژئاوای ئەوروپا)، [[زمانی فارسی|فارسی]]. ھەروەھا پیت وھێمای نوێ زیادکراوە بۆ ئەلفوبێی عەرەبیئارامی .
 
<br clear=all>
== کیبۆردیته‌خته‌کلیلی عەرەبی ==
[[پەڕگە:KB Arabic.svg|ڕاست|وێنۆک|400px|خشتەی کیبۆردیته‌خته‌کلیلی عەرەبی]]
 
<br clear=all>