پێزانین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
+سەرچاوەکان
No edit summary
ھێڵی ٦:
</ref> کاتێ لەم مانا دووەمەدا بەکار ببرێ، '''پێحەسیان''' و '''ھەستپێکردن''' -یشی پێ ئەوترێ.<ref>[[فەرھەنگی زاراوە]]، بەدران ئەحمەد حەبیب، دەزگای ئاراس، چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٢، لاپەڕەی ١٥، بەرامبەرە کوردییەکانی وشەی {{نووسەی عەرەبی|''إدراك''}}.</ref>
 
بۆ ئەوەی پێبزانرێ ئەبێپێویستە سیگناڵگەلێکئەندامە ھەستییەکانی لەش، وەکوو چاو و گوێ و پێست، ئەوەی لە ئەندامەکانەوەجیھانی دەرەوە وەری ئەگرن بیکەن بە سیگناڵ و بنێردرێنبینێرن بۆ [[سیستەمی دەماری]].؛ ھاندانکە وئەمەش ھەڵخڕاندنیبە ئەندامەنۆبەی ھەستییەکانیخۆی لەشپێویستیی (وەکووبەوە پێست،ھەیە چاو،کە گوێ)ئەندام بە شێوەی کیمیایی یا فیزیکی،فیزیکی ئەبێتەھان ھۆیبدرێ. دروستبوونیوەک ئەو سیگناڵانە.نموونە، بۆ نموونە، لەبینین بینینداپێویستە ڕووناکی لە [[تۆڕینە|تۆڕینەی چاو]] ئەدرێ،بدرێ، یا لەبۆ بۆنکردندابۆنکردن ئەبێ مۆلیکیولەکانی بۆن ئەچنەبچنە ناو لووتەوە و، لەبۆ بیستنیشدابیستن پێویستە شەپۆلەکانی دەنگ ئەلەرێنەوە ولە گوێگوێدا ئەیانناسێتەوەبلەرێنەوە. پێزانین وەرگرتنی ساردوسڕی سیگناڵەکان نییە، بەڵکوو بە فێربوون، وەبیرھێنانەوە، چاوەڕوانکردن و، سەرنجدانەوە شێوە ئەگرێ.
 
پێزانین تەنھا وەرگرتنی ساردوسڕی سیگناڵەکان نییە، بەڵکوو ئەمە فێربوون، ڕابینین و چاوەڕانبوون، بەیادسپاردن و وەیادھێنانەوە و، سەرنجدانە کە شێوەی پێ ئەبەخشن.
لە پێزانیندا ئەتوانرێ دوو پێواژۆک (پرۆسە) لێک جیا بکرێنەوە، یەکەم ئاژۆتنە بە تێخراوە ھەستییەکانەوە بۆ ئەوەی ئەم زانیارییە ئاستخوارانە بگۆڕدرێن بۆ زانیاریگەلی ئاستبەرز (وەکوو میناک، دەرکێشانی شێوەکان یا ناسینەوەی تەنەکان). دووەم، ئاژۆتنە بەو شتانەوە کە بە تێگەیشتە و چاوەڕوانییەکان (زانایی) و، میکانیزمەکانی ھەڵبژاردن (سەرنج) ەوە گرێ دراون.
<ref>Gregory, Richard. "Perception" in Gregory, Zangwill (1987) pp. 598–601</ref>
<ref name="Bernstein2010">
Bernstein, Douglas A. (5 March 2010). [https://books.google.com/books?id=rd77N0KsLVkC&pg=PA123#v=onepage&q&f=false Essentials of Psychology]. Cengage Learning. pp. 123–124.
</ref>
 
لە پێزانیندا ئەتوانرێ دوو پێواژۆک (پرۆسە) لێک جیا بکرێنەوە،بکرێنەوە <ref name="Bernstein2010"/> یەکەم ئاژۆتنە بە تێخراوە ھەستییەکانەوە بۆ ئەوەی ئەم زانیارییە ئاستخوارانەئاست-خوارانە بگۆڕدرێن بۆ زانیاریگەلی ئاستبەرزئاست-بەرز (وەکوو میناک، دەرکێشانی شێوەکان یا ناسینەوەی تەنەکان). دووەم، ئاژۆتنە بەو شتانەوە کە بە تێگەیشتە و چاوەڕوانییەکان (زانایی) و، میکانیزمەکانی ھەڵبژاردن (سەرنج) -ەوە گرێ دراون.
 
== سەرچاوەکان ==