مەنگۆلیا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
زانیاریدانی دانیشتوان
بەسەرداچوونەوە، پەرەپێدان
ھێڵی ١:
{{Infobox country
|conventional_long_name = مەنگۆلیا
|native_name = [[File:Monggul-Ulus.png|75px|Mongolia name in Mongolian Script]]<br/>Монгол Улс
|common_name = Mongolia
|image_flag = Flag of Mongolia.svg
|image_coat = Coat of Arms of Mongolia.svg
|symbol_type = Coat of arms
|image_map = Mongolia (orthographic projection).svg
|map_caption = {{map caption |location_color= green}}
|national_motto =
|national_anthem = [[سروودی نیشتیمانی مەنگۆلیا|Монгол улсын төрийн дуулал]]
<center>[[File:National anthem of Mongolia 2006 official-instrumental.ogg]]</center>
|languages_type = [[مەنگۆلی]]
|languages = [[مەنگۆلی]]
|ethnic_groups = 82% [[مەنگۆلە خەلخاکان]]{{-}} 4% [[کازاخەکان]]{{-}} 14% هی تر
|ethnic_groups_year = 2010<ref name=cia>{{cite web | url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mg.html | title=Mongolia | publisher=CIA | work=World Factbook | accessdate=9 August 2015}}</ref>
|demonym = {{hlist |[[مەنگۆل]] |Mongolian<ref group="nb">"Mongolian" includes minorities such as [[کازاخەکان]] or [[تووڤانەکان]].</ref>}}
 
|capital = [[ئولانباتۆر]]
|religion = [[بودیزم]] (53%) [[شامانیزم|جادووگەری]] (3%) [[Islam]] (3%)<ref name=cia/>
|latd=47 |latm=55 |latNS=N |longd=106 |longm=53 |longEW=E
|largest_city = [[ئولانباتۆر|پایتەخت]]
|government_type = [[حکوومەتی یەکپارچە]] [[پەرلەمان|پەرلەمانی]] [[کۆمار|کۆماری]]
|leader_title1 = سەرۆک کۆماری مەنگۆلیا
|leader_name1 = [[تێساخیاگین ئێلبێگدۆرج]]
|leader_title2 = سەرۆک وەزیرانی مەنگۆلیا
|leader_name2 = چیمێدین سایخانبیلێگ
|legislature = دادگای باڵای مەنگۆلیا
|area_rank = 19th
|area_magnitude = 1 E12
|area_km2 = 1,566,000
|area_sq_mi = 603,909 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water = 0.43<ref>[http://www.e-gazar.mn/index.php?option=com_content&view=article&catid=31%3A2008-10-21-08-45-23&id=163%3A-2007-&Itemid=58 Official landuse balanse data (2007)]{{Dead link|date=May 2010}}</ref>
|population_estimate =3,000,000<ref>[http://en.nso.mn/ en.nso.mn]</ref>
|population_estimate_year = 2015
|population_estimate_rank = 138th
|population_density_km2 = 1.92 <ref name="Jan 2015">Jan 2015</ref>
|population_density_sq_mi = 4.97 <ref name="Jan 2015"/> <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank = 238th
|GDP_PPP_year = 2015
|GDP_PPP = $36.6 billion<ref name=imf2>{{cite web |url= http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/02/weodata/weorept.aspx?sy=2013&ey=2013&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=16&pr1.y=7&c=512%2C668%2C914%2C672%2C612%2C946%2C614%2C137%2C311%2C962%2C213%2C674%2C911%2C676%2C193%2C548%2C122%2C556%2C912%2C678%2C313%2C181%2C419%2C867%2C513%2C682%2C316%2C684%2C913%2C273%2C124%2C868%2C339%2C921%2C638%2C948%2C514%2C943%2C218%2C686%2C963%2C688%2C616%2C518%2C223%2C728%2C516%2C558%2C918%2C138%2C748%2C196%2C618%2C278%2C522%2C692%2C622%2C694%2C156%2C142%2C624%2C449%2C626%2C564%2C628%2C565%2C228%2C283%2C924%2C853%2C233%2C288%2C632%2C293%2C636%2C566%2C634%2C964%2C238%2C182%2C662%2C453%2C960%2C968%2C423%2C922%2C935%2C714%2C128%2C862%2C611%2C135%2C321%2C716%2C243%2C456%2C248%2C722%2C469%2C942%2C253%2C718%2C642%2C724%2C643%2C576%2C939%2C936%2C644%2C961%2C819%2C813%2C172%2C199%2C132%2C733%2C646%2C184%2C648%2C524%2C915%2C361%2C134%2C362%2C652%2C364%2C174%2C732%2C328%2C366%2C258%2C734%2C656%2C144%2C654%2C146%2C336%2C463%2C263%2C528%2C268%2C923%2C532%2C738%2C944%2C578%2C176%2C537%2C534%2C742%2C536%2C866%2C429%2C369%2C433%2C744%2C178%2C186%2C436%2C925%2C136%2C869%2C343%2C746%2C158%2C926%2C439%2C466%2C916%2C112%2C664%2C111%2C826%2C298%2C542%2C927%2C967%2C846%2C443%2C299%2C917%2C582%2C544%2C474%2C941%2C754%2C446%2C698%2C666&s=PPPPC&grp=0&a=|title=Mongolia |publisher=International Monetary Fund |accessdate=2014-10-08}}</ref>
|GDP_PPP_rank =
|GDP_PPP_per_capita = $11,024<ref name=imf2/>
|GDP_PPP_per_capita_rank =
|GDP_nominal = $12.5 billion<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_year = 2015
|GDP_nominal_per_capita = $4,353<ref name=imf2/>
|Gini_year = 2011
|Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
|Gini = 36.5 <!--number only-->
|Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=Gini Index |publisher=World Bank |accessdate=2 March 2011}}</ref>
|Gini_rank =
|HDI_year = 2013<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
|HDI = 0.698<!--number only, between 0 and 1-->
|HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=27 July 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
|HDI_rank = 103rd
|sovereignty_type = [[History of Mongolia|Formation]]
|established_event1 = [[شانیشینی زیۆنگنیوو]]
|established_date1 = ٢٠٩ی پێش زایین دامەزراوە
|established_event2 = [[شانیشینی مەنگۆلیا]]
|established_date2 = ١٢٠٦ی زایینی دامەزراوە
|established_event3 = (سەربەخۆیی مەنگۆلیا) لە بنەماڵەی شاهانەی قینگ
|established_date3 = ٢٩ی دێسەمبری ١٩١١
|established_event4 = دامەزرانی کۆماری خەڵکی مەنگۆلیا
|established_date4 = ٢٦ی نۆڤەمبری ١٩٢٤
|established_event5 = یاسای سەرەکی ئێستا
|established_date5 = ١٣ی فێبرواری ١٩٩٢
|currency = [[توگرۆگی مەنگۆلی]]
|currency_code = MNT
|time_zone =
|utc_offset = +7 to +8<ref>{{cite web |title=Mongolia Standard Time is GMT (UTC) +8, some areas of Mongolia use GMT (UTC) + 7 |publisher=Time Temperature.com |url=http://www.timetemperature.com/asia/mongolia_time_zone.shtml |accessdate=2007-09-30}}</ref>
|time_zone_DST = |utc_offset_DST = +8 to +9 <ref>{{cite web |title=Clock changes in Ulaanbaatar, Mongolia |publisher=timeanddate.com |url=http://www.timeanddate.com/time/change/mongolia/ulaanbaatar |accessdate=2015-03-27}}</ref>
|date_format = yyyy.mm.dd ([[Common Era|CE]])
|drives_on = right
|calling_code = [[+976]]
|cctld = [[.mn]], [[.мон]]
|footnote_a = Also spelled "Ulaanbaatar".
}}
 
[[پەڕگە:Mongolia in its region.svg|thumb|]]
[[پەڕگە:Flag of Mongolia.svg|thumb|ئاڵای وڵات]]
'''مەنگۆلیا''' یان '''مۆنگۆلیا''' وڵاتێکە دەکەوێتە [[ڕۆژھەڵات]]ی کیشوەری [[ئاسیا]]. لەگەڵ وڵاتانی [[چین]] و [[ڕووسیا]] دراوسێیە. ڕووبەری ئەم وڵاتە ١٥٩٥٠٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە و زمانی سەرەکی ئەم وڵاتە مەنگۆلییە و یاسای بەڕێوەبردنی وڵات کۆمارییە و سەرۆکی وڵات (تساخیا البجدورج) و سەرۆک وەرزیران (سوکاباتار باتبولد)ە.وه‌ يه‌كيكه‌ له‌و وولاته‌ سه‌ربه‌خۆيانه‌ي كه‌ده‌ كه‌ويته‌ رۆژهه‌لاتي ناوه‌راستي ئاسيا وه‌ ده‌كه‌ويته‌ باشوورى رووسيا وه‌ رۆژ هه‌لاتي چين وه‌پايته‌ختي ئه‌م وولاته‌ ئۆله‌مباتووره‌و گه‌وره‌ترين شاره‌ له‌ مۆنگۆليا كه‌ له‌%45 دانيشتواني مۆنگۆليا پيك ده‌هينيت وه‌سيسته‌مي ئه‌م وولاته‌ كۆماريه‌ پيشتر مۆنگۆليا فه‌رمانره‌وايي كراوه‌ له‌لايه‌ن چه‌ند ئيمبراتۆره‌ك به‌لام دواتر له‌سالی1206 جه‌نگیزخان ئیمپراتۆریه‌تی مۆنگۆلی دامه‌زراند وه‌ کۆره‌زای یان کچه‌زای که‌ناوی (کوبلای)ه‌ که‌به‌جیگری جه‌نگیزخان داده‌نرا توانی سنووری چین ببه‌زینیت و به‌ره‌ی یوان دابمه‌زرینیت به‌لام له‌دوای ئه‌وه‌ی که‌یوان رووخا مۆنگۆلیه‌کان پاشه‌کشه‌یان کرد دیسات بووه‌ هۆی روودانی جه‌نگ له‌سه‌ر خاکی چین به‌لام دواتر له‌مۆنگۆلیا ئیمپراتۆریه‌تی (بوودی)دامه‌زرا که‌توانی فه‌رمانره‌وایی وولاتی مۆنگۆلیا بکات وه‌له‌ سه‌ده‌ی نۆزده‌هه‌م ناوه‌راستی ئاسیاو باشووریشی گرته‌وه‌,