ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
|
|
|
'''ئێگزیستانسیالیسمئێگزیستانسیالیزم''' یان '''بوونخوازی''' (بە [[ئینگلیسیئینگلیزی]]: Existentialism) دەستەواژەیەکە کە بۆ بەرھەمەکانی ھەندێک لە فەیلەسووفانی کۆتایی سەدەی ١٩ و سەدەی ٢٠ـەمی زایینی بەکاردێ کە سەرەڕای قوتابخانە جیاوازەکانیان لەسەرلە سەر ئەم باوەڕە ھاودەنگن کە بیرکردنەوەی فەلسەفی بە بابەتی مرۆڤ دەست پێدەکات نە بەتەنیا بابەتی بیرکردنەوە.<ref> ویکیپیدیای ئینگلیسی [https://en.wikipedia.org/wiki/Existentialism] </ref>
ئێگزیستانسیالیسمئێگزیستانسیالیزم قوتابخانەیەکە کە جەخت لە گرینگی و ڕەسەنایەتی مرۆڤ دەکاتەوە و بەو پێیەوە ھەر کەس ئازادە لە ئەنجامدانی ھەر کارێک و لە کردەوەکانی خۆی بەرپرسە.<ref> {{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = existentialism | ناونیشان = http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/existentialism/ |ڕێکەوتی سەردان= ٢٠ی نیسانی ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = فەرھەنگی ئاکسفۆرد |نووسەر = |زمان = ئینگلیسی }} </ref> <ref> فەرھەنگی ھەژیر، وەرگێڕان و ئامادەکردن: ھەژیر عەبدوڵاپوور/ چاپی ھەولێر/ ٢٠٠٨ </ref>
==فەلسەفەی ئێگزیستانسیالیسمیئێگزیستانسیالیزمی سارتر==
بە پێی تێڕوانینەکانی [[ژان پۆل سارتر]]، مرۆڤ ئەو شتەیە کە بۆخۆی دەیھەوێ. گوڵێک، یان خود کرمێک ناتوانێ بۆ خۆی،خۆی ساز بکات؛ لە بەر ئەوەی کە ئەمانە دوو لایەنیان ھەیە، لایەنی گەوھەر و لایەنی ھەبوون. لێرەدا '''گەوھەر''' بەر لە '''ھەبوون''' دێ. گوڵ ئەو کاتە دەبێتە گوڵ کە خۆی لە گەڵ گەوھەری گوڵ ڕێک بخات. بەڵام مرۆڤ جیاوازە. لە مرۆڤدا '''ھەبوون''' بەر لە '''گەوھەر''' دێ. مرۆڤ سەرەتا ھەیە و پاشان بچم دەگرێ. مرۆڤ بۆخۆی گەوھەری دەروونی خۆی دەخوڵقێنێ.<ref> {{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = فەلسەفەی ئەخلاق | ناونیشان = http://www.nusin.net/vb/archive/index.php/t-1438.html/ |ڕێکەوتی سەردان= ٢٠ی نیسانی ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = |نووسەر = ئەنوەر حەسەن پوور |زمان = کوردی }} </ref>
====وتەکانی سارتر لەسەر ئێگزیستانسیالیسمئێگزیستانسیالیزم<ref> اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر؛ ژان پل سارتر (فارسی)/ وەرگێڕان: مستەفا رەحیمی/ چاپ چواردەھەم، ١٣٩١ </ref> :====
<blockquote style="color:; background:white; padding:1em; border:1px solid DarkSeaGreen;">
* ئێگزیستانسیالیسمئێگزیستانسیالیزم فەلسەفەیەکە کە ژیانی مرۆڤ ڕەخساو دەکات و لەلایەک ڕادەگەیەنێ کە ھەر ڕاستییەک و ھەر کردەوەیەک لەخۆگری چوارچێوە و دەروونخوازییە.
* بە باوەڕی ئێگزیستانسیالیسم،ئێگزیستانسیالیزم، خراپە لەپێشدا دەبێ بدیترێتەوە پاشان بگۆڕدرێ.
* لە قوتابخانەی ئێگزیستانسیالیسم،ئێگزیستانسیالیزم، بەوھۆیەوە مرۆڤ پێناسەھەڵگر نییە چوونکو مرۆڤ لەپێشدا ھیچ نییە، یانی نە چاکە نە خراپ.
* ئێگزیستانسیالیم باوەڕی بە توانای ھەستەکان و ھەوەسەکان نییە، بە باوەڕی مە مرۆڤ بەرپرسی ھەست و ھەوەسەکانی خۆیەتی.
</blockquote>
{{reflist}}
[[پۆل:ئێگزیستانسیالیسمئێگزیستانسیالیزم]]
[[پۆل:فەلسەفەی ژیان]]
[[پۆل:بنەما زانستییەکانی کۆمەڵگا]]
|
