سێزدەبەدەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە سەردەمی کۆنەوە گەلی [[ئێرانی]] ، بەتایبەت گەلی [[کورد]] هاتنی ساڵی تازە و نەورۆزیان[[نەورۆز]]یان لە ١٢ ڕۆژی سەرەتای بەهارەوە پیرۆز ئەکەرد ، دیارە کە مەبەست لەم ١٢ ڕۆژە ، ١٢ مانگی ساڵەو لە ڕۆژی ١٣ ی بەهارە بۆ کۆتایی پێهێنانی جێژنی ساڵی تازە ڕووییان ئەکردە سرووشت و داوێنی تەبیعەت.

باسەکان سەبارەت بە فەلسەفەی ڕۆژی ١٣''' بەدەرسێزدەبەدەر ''' زۆر و ڕەنگاوڕەنگە.

بۆ وێنە زۆربەی خەڵکی عام وا بیر ئەکەنۆئەکەنەوە کە ژمارەی ١٣ نەحس و نەهاتە بۆیە ڕۆژی ١٣ ی ساڵ ئەڕۆنە دەرۆی ماڵەکان و ئەو نەهات و نەحسیە لە ماڵەکانیان دوور ئەکەنەوە.