بورجی ئیفێل: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
شائەمراز
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Tour Eiffel Wikimedia Commons.jpg|وێنۆک|تاوەری ئیفێل]]
 
'''تاوەری ئیفێل''' تاوەرێکی [[ئاسن]]ییە لە شاری [[پاریس]] لە [[فەڕەنسا]]. ئیفێل لە ساڵی ١٨٨٩دا بناغەی دانراوە. ئیفێل بەرزترین بینای پاریسە، لە ساڵی ٢٠١١ ٦/٩٨ ملیۆنمیلیۆن کەس لە ئیفێل سەرکەوتن.<ref>http://www.tour-eiffel.fr/en/everything-about-the-tower/the-eiffel-tower-at-a-glance.html</ref> لە کۆی گشتیدا لە ساڵی ٢٠١٠دا ٢٥٠ ملیۆنمیلیۆن کەس لەم تاوەرە دیداریان کردووە.<ref>http://www.tour-eiffel.fr/en/everything-about-the-tower/the-eiffel-tower-at-a-glance.html</ref>
 
تاوەری ئیفێل لە لایەن ئەندازیاری فەڕەنسی گۆستاف ئیفێلەوە (ماوەی ژیان ١٨٣٢-١٩٢٣) دروست کراوە.
 
لە بینای تاوەری ئیفێلدا ١٨٠٠ پارچە پۆڵای بەکارهێنراوە. ٢٣٠ کرێکار بۆ ماوەی زیاتر لە دوو ساڵ کاریان لە سەر ساختمانی ئەم تاوەرە کردووە لەم ماوەدا تەنھا یەک کرێکار گیانی لە دەست داوە.
له‌لایه‌ن ئه‌ندازیاری فه‌ره‌نسی (غۆستاف ئیڤڵ) 1832ـــ1923 دروست کراوه.
(گوستاڤ ئیفڵ) ئه‌و ئه‌ندازیاره‌ بوو كه‌ دیزاینی (بورجی ئیفڵ)ی به‌ناوبانگی كرد له‌ پاریس، ئه‌مه‌ سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی كه‌ ناوبراو ئه‌كرۆفۆبیا(Acrophobia)ی هه‌بوو، واته‌ ترس له‌ شوێنی به‌رز!!
ئه‌م ئه‌ندازیاره‌ له‌ ته‌مه‌نی 51 ساڵیدا و له‌گه‌ڵ (50) ئه‌ندازیاری تردا هه‌ستا به‌ ئاماده‌کردنی (5300) کێشراو بۆ پارچه‌کانی بورجی ئیڤڵ. له‌ ساڵی 1889 دا ته‌واو بووه‌و ، ئێستا ئه‌م بورجه‌ ته‌مه‌نی 118 ساڵه‌
* دانیشتوانی ئه‌و ناوچه‌یه‌ی که‌ بڕیار بوو بورجه‌که‌ی تێدا دروست بکرێت سکاڵایان دژ به‌ غوستاف ئیڤڵ به‌رزکرده‌وه‌ که‌ ئه‌گه‌ر هه‌ر زه‌ره‌رێك بکه‌ن ئه‌وه‌ ده‌بێت غوستاف بیگرێته‌ ئه‌ستۆ ... ئه‌مه‌ ی دوایش ڕه‌زامه‌ندی نواند.
* ئه‌م بورجه‌ (1800) پارچه‌ پۆڵای تێدا سه‌رف کراوه‌.
* 230 کرێکار بۆ ماوه‌ی زیاتر له‌ دوو ساڵ کاریان تێدا کردووه‌ ... ته‌نها یه‌ك کرێکار گیانی له‌ ده‌ست داوه‌.
* 6.5 ملیۆن فرنکی فرنسی تێچووه‌ ... حکومه‌تی فه‌ره‌نسی 1.5 ملیۆن دابین کردبوو 500 ملیۆن فرنکه‌که‌ی تریشی پێویست بوو غوستاف ئیڤڵ خۆی بیدات به‌تایبه‌تی له‌ داهاتی ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ دێنه‌ سه‌یرکردنی بورجه‌که‌. وه‌ به‌رهێنانی بورجه‌که‌ش بۆ ماوه‌ی 20 ساڵ درابوو به‌ غوستاف ئیڤڵ.
ئه‌م بورجه‌ به‌رگه‌ی ڕه‌شه‌بایه‌ك ده‌گرێت که‌ خێرایی یه‌که‌ی 250 کم/یه‌ك سه‌عات بێت. له‌ پاریسیشدا تا ئێستا ڕه‌شه‌بای ئه‌وه‌نده‌ خێرا ڕووی نه‌داوه‌. وه‌ له‌ کاتی ڕه‌شه‌بای به‌هێزیشدا ئه‌م بورجه‌ له‌ 10سم زیاتر لار نابێته‌وه‌.
* وه‌ له‌ ڕۆژانی گه‌رمدا (18سم) ده‌کشێت.
 
 
== پەڕاوێز ==
{{reflist|2٢}}