برایم ئەفخەمی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Fixing arabic letters (testings)
ب گەڕێندراوەی دەستکاریەکان لەلایەن Xqbot (وتووێژ) بۆ دوایین پێداچوونەوەی ئاسۆ
ھێڵی ١:
{{خاوێن کردن}}
 
'''برایم ئەفخەمیئه‌فخه‌می''' لەله‌ ساڵی ١٢٩٩ی1299ی ھەتاویداهه‌تاویدا لەله‌ ئاوایی گۆل دەوروبەریده‌وروبه‌ری شاری [[بۆكان]] کەوتمەكه‌وتمه‌ کۆشیكۆشی دایکدایك دونیاوەدونیاوه‌. بەبه‌ دەنگیده‌نگی ئنگا!ئنگا مامان لەله‌ ئامێزی گرتم وچاوی سڕیم ونێوکیونێوكی بڕیم. ئەمئه‌م جارەجاره‌ بەبه‌ پەڕۆوپاڵپه‌ڕۆوپاڵ دەستده‌ست ولاق ولەشوله‌ش وئەندامیوئه‌ندامی شەتەکشه‌ته‌ك دام. وەکوه‌ك زەڕنەقوتەزه‌ڕنه‌قوته‌ لەله‌ نێو ھێلانەیهێلانه‌ی سیپاڵدا نوقمی کردمكردم. حەوتوویەکحه‌وتوویه‌ك مەلۆتکەمه‌لۆتكه‌ بووم وسەریوسه‌ری حەوتەحه‌وته‌ بەبه‌ فەرمانیفه‌رمانی باوکمباوكم(خودالێ خۆشبوو میرزا مەحموودیمه‌حموودی ئەفخەمەیئه‌فخه‌مه‌ی) کەكه‌ مونشی و کاربەدەستیكاربه‌ده‌ستی سەردارانیسه‌ردارانی بۆکانبۆكان بوو ناویان نام ئیبراھیمئیبراهیم و ئەمئه‌م جار لەله‌ گرتووخانەیگرتووخانه‌ی سیپاڵ وتیتاڵەوتیتاڵه‌ شڕەوەشڕه‌وه‌ خستیانمەخستیانمه‌ نێو گۆڕی دارینی لانکەوەلانكه‌وه‌. بەدەسرازەوھبه‌ده‌سرازه‌وه و سەرسینگەسه‌رسینگه‌ ھەمیسانهه‌میسان دەستده‌ست ولاقم وەکوووه‌كوو دیلی تاوانبار بەستراوبه‌ستراو بەبه‌ دەنگده‌نگ وئاھەنگیوئاهه‌نگی دڵنەوازیدڵنه‌وازی لایەلایەیلایه‌لایه‌ی دایکدایك خرپ دەکرامەده‌كرامه‌ خەوخه‌و. زۆرباش لێدەنووستملێده‌نووستم چونکەچونكه‌ ئەمئه‌م ئاھەنگەئاهه‌نگه‌ دڵبزوینەدڵبزوینه‌ موسیقای گیان بوو لەله‌ قووڵایی و سەرچاوەیسه‌رچاوه‌ی دڵی پڕلەپڕله‌ بەزەییبه‌زه‌یی دایکیدایكی میھرەبانمیهره‌بان وشەووشه‌و نەنووستوونه‌نووستوو دەھاتەده‌هاته‌ گوێمەوەگوێمه‌وه‌.ھێندیکیهێندیكی پێ چوو ھەتاهه‌تا لەله‌ (خڕکانەخڕكانه‌, کۆخەكۆخه‌ ڕەشەڕه‌شه‌, مەڵاشوومه‌ڵاشوو کەوتنكه‌وتن, سوورێژەسوورێژه‌, مێکوتەمێكوته‌, دریلەدریله‌, ھاوڵەهاوڵه‌ یا خوریلکەخوریلكه‌) رزگاریم ھاتهات. بەڕاستیبه‌ڕاستی ئەمانەئه‌مانه‌ مڵۆزمی ساغێتی کۆرپەكۆرپه‌ ساواکاننساواكانن. لەله‌ چەنگیچه‌نگی مڵۆزمی دیکەشدیكه‌ش وەکوووه‌كوو پەلاماردانیپه‌لاماردانی(ئاڵ,شەوەشه‌وه‌, مۆتەمۆته‌) خەلاسخه‌لاس بووم کەكه‌ ئەمانەئه‌مانه‌ بەبه‌ قەولیقه‌ولی مامانەمامانه‌ قەدیمیقه‌دیمی یەکانیه‌كان مڵۆزمی منداڵ و ئافرەتیئافره‌تی زەیستاننزه‌یستانن.لەله‌ ئامێز وباوەشیانوباوه‌شیان دەگرتمده‌گرتم وھەڵیانوهه‌ڵیان دەکوشیمده‌كوشیم.کۆچکەیانكۆچكه‌یان لەله‌ سەرسه‌ر دەکردمده‌كردم, بەروانکەیانبه‌روانكه‌یان لەله‌ بەرکردمبه‌ركردم بەبه‌ میھرەبانیمیهره‌بانی یەوەیه‌وه‌ دەیانده‌یان دواندم ھەتاکووهه‌تاكوو بزەمبزه‌م بێتێ. گاگۆڵکەیانگاگۆڵكه‌یان فێرکردمفێركردم و ئەمئه‌م چەلچه‌ل بۆ ئەوەیئه‌وه‌ی پێ ڕەوکەڕه‌وكه‌ بم رەوڕەوەیانره‌وڕه‌وه‌یان دا دەستمده‌ستم تا وێروێرکەوێروێركه‌ و پێرۆکەبمپێرۆكه‌بم بەھۆیبه‌هۆی رەوڕەوەیره‌وڕه‌وه‌ی دارینمەوەدارینمه‌وه‌ لەله‌ داھاتووداداهاتوودا بتوانم لەله‌ گەڵگه‌ڵ رەوڕەوەیره‌وڕه‌وه‌ی ژیاندا, بڕۆمەبڕۆمه‌ بەرەوەبه‌ره‌وه‌.بەڵێبه‌ڵێ بەمبه‌م جورەجوره‌ پێم لەله‌ ناو جەغزیجه‌غزی ساوایەتیساوایه‌تی ترازاند. فێرەفێره‌ قسەقسه‌ بووم و دەروده‌رو ژوورم دەکردده‌كرد گەیشتمەگه‌یشتمه‌ تەمەنیته‌مه‌نی حەوتحه‌وت ساڵان بەبه‌ رۆژدا لەله‌ گەڵگه‌ڵ منداڵان خەریکیخه‌ریكی یاری و قومار وگەمەیوگه‌مه‌ی ئەوئه‌و سەردەمەسه‌رده‌مه‌ دەبوومده‌بووم کەكه‌ ئەوانەئه‌وانه‌ بوون: ( بازەڵێنبازه‌ڵێن, جگێن, خازەڵێنخازه‌ڵێن, جەغزێنجه‌غزێن, مێشێن, قاپێن,زاپێن,ھەلوکێنهه‌لوكێن, مەزرەقمه‌زره‌ق داکوتانداكوتان, پێلاقەپێلاقه‌ خولاندنەوەخولاندنه‌وه‌,گوێ پچڕوکێنپچڕوكێن, کەوشێنكه‌وشێن, ئاش ئاشۆکەئاشۆكه‌, تۆپێن, سیی باز, یەکانەیه‌كانه‌, قەرێقه‌رێ قەرێقه‌رێ, کەڵەکەبڕێكه‌ڵه‌كه‌بڕێ, گورزێن, کەمەندكه‌مه‌ند, بەسەرێنبه‌سه‌رێن) ئەمئه‌م جار نایانمەنایانمه‌ بەربه‌ر خوێندن وچوومەوچوومه‌ قوتابخانەیقوتابخانه‌ی ناوەندیناوه‌ندی. ئەلفئه‌لف وبێتکەیانوبێتكه‌یان لەله‌ رووپەڕەیەکدارووپه‌ڕه‌یه‌كدا بۆ نووسیبوومەوەنووسیبوومه‌وه‌. لەله‌ دوایی دەستمده‌ستم کردكرد بەبه‌ حێنجەحێنجه‌ و جوزوی عمەعمه‌ گەیشتمەگه‌یشتمه‌ مریشکھمریشكه ڕەشەڕه‌شه‌(سورەسوره‌ ازاجاانەکانازاجاانه‌كان تواباو) ھاوڕێهاوڕێ وھاودرسەکانموهاودرسه‌كانم ھەروەکووهه‌روه‌كوو باو بوو گوێچەیانگوێچه‌یان کێشامكێشام و گوتیان: ( توابا مریشکەمریشكه‌ ڕەشەڕه‌شه‌ کەبابەكه‌بابه‌ بۆ ماموستا سەوابەسه‌وابه‌)مریشکێکیمریشكێكی وەکوه‌ك قاژووی ڕەشڕه‌ش بەبه‌ قیڕەقیڕقیڕه‌قیڕ بەبه‌ قرانێکیقرانێكی ئەوئه‌و زەمانەزه‌مانه‌ کڕابووكڕابوو بۆ کەبابیكه‌بابی جەنابیجه‌نابی ماموستا…یا خوا ببێ بەبه‌ نوشی گیانی و ببێتەببێته‌ بەزیبه‌زی نێوشانی. سەرتانسه‌رتان نەیەشێنمنه‌یه‌شێنم جوزوی عمەعمه‌ قوتارکراقوتاركرا و دوای ئەوئه‌و لەله‌ خزمەتخزمه‌ت باوکباوك و براکانمبراكانم کتێبەكتێبه‌ وردیلانەکانیوردیلانه‌كانی ئەوئه‌و کاتەمكاته‌م خوێندن. دەستمده‌ستم دا قەڵەمقه‌ڵه‌م کەكه‌ فێری نووسین ببم باوکباوك و براکانمبراكانم خەتیانخه‌تیان زۆر خۆش بوو کھكه شۆرەتیشۆره‌تی خەتخه‌ت خۆشیان ھەبووهه‌بوو. سەرمەشقیانسه‌رمه‌شقیان بۆ دادەدامداده‌دام کھكه لەله‌ بەریانبه‌ریان بنووسمەوەبنووسمه‌وه‌ بەڵامبه‌ڵام ھەرچیمهه‌رچیم دەنووسییەوەده‌نووسییه‌وه‌ ھەموویهه‌مووی خوار و خێچ وناحەزوناحه‌ز بوو دەتگوتده‌تگوت دەزوویده‌زووی ئاڵۆزەئاڵۆزه‌ و لەله‌ خۆریشدا وەکوووه‌كوو گۆچانی مەشھوریمه‌شهوری مام سەفەرسه‌فه‌ر وابوو! ھەرهه‌ر کاتێکكاتێك خەتیخه‌تی منداڵیم دەکەوێتەوەده‌كه‌وێته‌وه‌ بەربه‌ر چاو بەبه‌ خۆم نیەنیه‌ پێکەنینپێكه‌نین دەمگرێده‌مگرێ. تەمەنمته‌مه‌نم بوو بەبه‌ دەساڵانده‌ساڵان, بڕێکبڕێك خەتخه‌ت وسەوادموسه‌وادم باشتر ببوو, لەله‌ نێو ئاوایەکەمانئاوایه‌كه‌مان(ھۆرتەکەندهۆرته‌كه‌ند) پێیان دەگوتمده‌گوتم کاکكاك میرزا! ھەرکەسهه‌ركه‌س میداد یا قەڵەمێکیقه‌ڵه‌مێكی بەبه‌ خۆیدا بکردایەبكردایه‌ پێیان دەگوتده‌گوت کاکكاك میرزا. ئەمنیشئه‌منیش زۆرم پێخۆش بوو کەوایانكه‌وایان پێدەگوتمپێده‌گوتم. دەتگوتده‌تگوت حەوتحه‌وت مێشم لەله‌ کونێکداكونێكدا دۆزیوەتەوھدۆزیوه‌ته‌وه کەكه‌ ئەمنیشئه‌منیش بۆ دەرکەوتنیده‌ركه‌وتنی میرزایەتیممیرزایه‌تیم قەڵەمێکیقه‌ڵه‌مێكی جوانم لەله‌ بەرۆکمبه‌رۆكم دابوو. لەمله‌م سەردەمەداسه‌رده‌مه‌دا زۆرمان میوانی گەورەگه‌وره‌ دەھاتده‌هات و پیاوی بەبه‌ ناوبانگ رووی تێدەکردینتێده‌كردین چونکەچونكه‌ باوکباوك وبراکانموبراكانم ھەموویانهه‌موویان زانا وخاوەنوخاوه‌ن قەڵەمقه‌ڵه‌م بوون. زۆربەیزۆربه‌ی شەوەکانشه‌وه‌كان لەله‌ خزمەتیانداخزمه‌تیاندا دادەنیشتمداده‌نیشتم وھەرکاتێکوهه‌ركاتێك میوانێکمیوانێك باسی پیاوەگەورەکانیپیاوه‌گه‌وره‌كانی خۆمانی دەکردده‌كرد و لەله‌ شوێنەواریشوێنه‌واری زانایان و ئازایەتیئازایه‌تی نەبەزەکاننه‌به‌زه‌كان و ھونەروهونه‌رو ئەدەبئه‌ده‌ب وخووخدەیوخووخده‌ی جوانی رابردوانی گەلیگه‌لی بەرێزیبه‌رێزی کوردیانكوردیان دەکۆڵێەوەده‌كۆڵێه‌وه‌ زۆرم پێ خۆش بوو ھەمووهه‌موو گیانم دەبووەده‌بووه‌ گوێ بۆ بیستن. لێیان زیت دەبوومەوەده‌بوومه‌وه‌ و باسەکانیشمباسه‌كانیشم بەبه‌ گوێی دڵ دەبیستده‌بیست. بەڵامبه‌ڵام بەداخەوەبه‌داخه‌وه‌ چم بۆ نەدەکرانه‌ده‌كرا. ئاخر بەوبه‌و قەڵەمەقه‌ڵه‌مه‌ شڕەمشڕه‌م کھكه ھەرهه‌ر بەبه‌ حاڵھحاڵه حاڵ سیایی گۆشتی پێ دەگیراده‌گیرا وبراکانموبراكانم تیتاڵیان پێدەکردمپێده‌كردم چم بنووسیبایەتەوە؟بنووسیبایه‌ته‌وه‌؟ خۆ ئەمئه‌م جاریش لەله‌ باسی مێژوویی ئەدەبدائه‌ده‌بدا تڵپاتی تەڕمته‌ڕم تێدا نەبوونه‌بوو ھەرهه‌ر کاکكاك میرزای ئاوایی یەکەمیه‌كه‌م بووم و بەسبه‌س. رۆژگار وەکوه‌ك خەڕەکیخه‌ڕه‌كی تاو دراو و ھەڵسووڕاهه‌ڵسووڕا و چەرخچه‌رخ خولی دا. ئەوئه‌و ئۆگری و تینویەتیتینویه‌تی یەیه‌ ھەرهه‌ر لەله‌ دڵمدا مابوو. بەڵامبه‌ڵام بەداخەوەبه‌داخه‌وه‌ ھەلێکمهه‌لێكم بۆ ھەڵنەکەوتهه‌ڵنه‌كه‌وت, چەوسانەوەیچه‌وسانه‌وه‌ی زەمانەزه‌مانه‌ دەرفەتیده‌رفه‌تی پێ نەدامنه‌دام ھەتاوەکووهه‌تاوه‌كوو کاتیكاتی پیری و بێ ھێزیهێزی لەله‌ بەربه‌ر ئەوەئه‌وه‌ کەکەندكه‌كه‌ند و کۆسپكۆسپ و قۆرتی نالەباریناله‌باری رۆژگاری ناسازگار ئەوەندەیئه‌وه‌نده‌ی تەنگته‌نگ و چەڵەمەچه‌ڵه‌مه‌ و کەندوكه‌ندو کڵۆكڵۆ لھله سەرسه‌ر ڕێگەیڕێگه‌ی ژیان دانام و زەختزه‌خت و سەختیمسه‌ختیم چێشت کەكه‌ بەرگریبه‌رگری سەرکەوتنیسه‌ركه‌وتنی لێدەکردملێده‌كردم. وەکوه‌ك شەوەزەنگشه‌وه‌زه‌نگ دەلاقەیده‌لاقه‌ی تیشکتیشك و رووناکیرووناكی پێگەیشتنپێگه‌یشتن بەمبه‌م ئاواتەیئاواته‌ی لێ گرتبووم بەڵامبه‌ڵام بەبه‌ یارمەتییارمه‌تی خوا بەسەرھاتیبه‌سه‌رهاتی تاڵ تاڵ نەبوونه‌بوو بھبه سەرسه‌ر وەدیوه‌دی ھاتنیهاتنی ئەوینئه‌وین وئۆگری زۆرمدا. ئەگەرچیئه‌گه‌رچی ئاواتم لەوله‌و ماوەداماوه‌دا کرچكرچ وکاڵوكاڵ بوو خواشوکرخواشوكر ئەزموونئه‌زموون و تەجروبەمته‌جروبه‌م پتر و قاڵتربوو. عیشق و ئەوینیئه‌وینی خزمەتخزمه‌ت بھبه ئەدەبئه‌ده‌ب و پاراستنی فەرھەنگیفه‌رهه‌نگی گەلەکەمگه‌له‌كه‌م ھانیهانی دام وورەیووره‌ی پێدام کەكه‌ بھبه پیریش لەله‌ گۆڕێدا بێ ھەرهه‌ر حەلەحه‌له‌ و ئەمئه‌م خزمەتەخزمه‌ته‌ ھەرهه‌ر بەبه‌ کەڵکەكه‌ڵكه‌ و ھیوامهیوام وایەوایه‌ بەبه‌ لەله‌ بەرچاوگرتنیبه‌رچاوگرتنی کەمكه‌م وکوڕیوكوڕی و لەله‌ دەستدانەبوونیده‌ستدانه‌بوونی شوێنەوارەکانشوێنه‌واره‌كان وشتی وا کەڵکیكه‌ڵكی ڕاستەقینەڕاسته‌قینه‌ و پەسەندکراویپه‌سه‌ندكراوی زۆرتر لێ وەرگیرێوه‌رگیرێ چاو لەله‌ کەمكه‌م وکووڕیوكووڕی بپۆشن ھەتاکووهه‌تاكوو ھەلهه‌ل ومەرجێکیومه‌رجێكی وا کەكه‌ بەڵگەبه‌ڵگه‌ و شوێنەواریشوێنه‌واری بەنرخبه‌نرخ و باشتر وەدەستوه‌ده‌ست کەوێكه‌وێ و بەبه‌ شانازی یەوھیه‌وه ئەوسائه‌وسا پێشکەشپێشكه‌ش بکرێبكرێ. ئێستا وا باشەباشه‌ لەوله‌و نووسراوانەینووسراوانه‌ی کەكه‌ بۆ چاپ و پێشکەشکردنپێشكه‌شكردن ئامادەئاماده‌ کراونكراون ناو بەرینبه‌رین. گرینگترینی ئەونووسراوانەئه‌ونووسراوانه‌ کتێبیكتێبی (فەرھەنگفه‌رهه‌نگ و ئەدەبیئه‌ده‌بی موکریانەموكریانه‌ کەكه‌ لەله‌ مێژوو, جوغرافیا, ئەدەبئه‌ده‌ب و ھونەریهونه‌ری ناوچەیناوچه‌ی موکریانموكریان(مەھابادمه‌هاباد, بۆکانبۆكان, شنۆ, سەردەشتسه‌رده‌شت) و شوێنەواریشوێنه‌واری زانایان و ھونەرمەندانیهونه‌رمه‌ندانی شاری و عەشیرەتەکانیعه‌شیره‌ته‌كانی فەیزوڵڵابەگیفه‌یزوڵڵابه‌گی, دێیوکریدێیوكری و ھونەریهونه‌ری جوانی لاوانی ھونەرمەندیهونه‌رمه‌ندی ئەوئه‌و شارانەشارانه‌ و لەله‌ شوێنەواریشوێنه‌واری کۆنیكۆنی مێژوویی ومێژینەیومێژینه‌ی قەڵاکانقه‌ڵاكان و شێوەشێوه‌ و ئاسەواریئاسه‌واری بەرزوبه‌رزو دڵبزوێنی ھونەرانهونه‌ران دەدوێده‌دوێ. مێژووی پڕ لەله‌ شانازی سەردارانیسه‌ردارانی موکریموكری(عەزیزخانیعه‌زیزخانی سەردارسه‌ردار سەرۆکیسه‌رۆكی ھێزیهێزی ئێران لەله‌ زەمانیزه‌مانی ناسرەدینناسره‌دین شا) و سێ سەرداریسه‌رداری دیکەیدیكه‌ی موکریانموكریان کەكه‌ ھەموویانهه‌موویان حاکمحاكم و فەرمانڕەوایفه‌رمانڕه‌وای ناوچەیناوچه‌ی سابڵاغ و دەوروبەرده‌وروبه‌ر بوون لەوله‌و نووسراوەدانووسراوه‌دا جێ کراوەتەوەكراوه‌ته‌وه‌. جێگەیجێگه‌ی سەرنجسه‌رنج راکێشانەراكێشانه‌ کەكه‌ ئەمئه‌م کتێبەكتێبه‌ لەله‌ ١٣13 کتێبكتێب پێکپێك ھاتووەهاتووه‌ و ھەموویانهه‌موویان ھاوڕێهاوڕێ لەله‌ گەڵگه‌ڵ وێنەدایەوێنه‌دایه‌ و زۆر خەتخه‌ت و نەققاشینه‌ققاشی و شوێنەواریشوێنه‌واری مێژوویی تێدایەتێدایه‌ کەكه‌ زۆر کەسكه‌س نەینه‌ی دیوەدیوه‌. ناوی کتێبەکانكتێبه‌كان کەكه‌ لەله‌ ١٣13 بەشدایەبه‌شدایه‌ بەمبه‌م جۆرەنجۆره‌ن: ١1- مێژووی ئەدەبیئه‌ده‌بی مەھاباد٢مه‌هاباد2- مێژووی ئەدەبیئه‌ده‌بی بۆکانبۆكان.٣3- مێژووی ئەدەبیئه‌ده‌بی سەردەشتسه‌رده‌شت.٤4- مێژووی ئەدەبیئه‌ده‌بی شنۆ.٥5- سەردارانیسه‌ردارانی موکریانموكریان.٦6- عەشیرەتیعه‌شیره‌تی فەیزوڵڵابەگیفه‌یزوڵڵابه‌گی.٧7- عەشیرەتیعه‌شیره‌تی دێیوکریدێیوكری.٨8- ماموستایان و زانایان ونووسەرانونووسه‌ران و ھونەرانهونه‌ران.٩9- بنەماڵەیبنه‌ماڵه‌ی ئەفخەمیئه‌فخه‌می.١٠10- ھونەرانیهونه‌رانی تازەپێگەیشتووتازه‌پێگه‌یشتوو.١١11- ئەدەبیئه‌ده‌بی کوردیكوردی.١٢12- تێکەڵیتێكه‌ڵی بەشیبه‌شی بانەبانه‌ و خانێ.١٣13- بەڵگەوبه‌ڵگه‌و وێنەوێنه‌ وخەتوخه‌ت وقەباڵەیوقه‌باڵه‌ی کۆنكۆن و قەدیمیقه‌دیمی. ھەروەھاهه‌روه‌ها ئەمئه‌م کتێبانەیكتێبانه‌ی خوارەوەخواره‌وه‌ ئامادەیئاماده‌ی چاپ کراونكراون کەكه‌ ھەموویهه‌مووی بەبه‌ وێنەیوێنه‌ی تایبەتیتایبه‌تی وبەڵگەیوبه‌ڵگه‌ی مێژوویییەوەمێژوویییه‌وه‌ پێشکەشپێشكه‌ش دەکرێنده‌كرێن.١1-ھێرشیهێرشی سمایل ئاغای سمکۆسمكۆ بۆ سابلاغ.٢2- شۆرشی مەلامه‌لا خەلیلخه‌لیل لەله‌ سەرسه‌ر کڵاوكڵاو(شەپکەشه‌پكه‌).٣3- بنەڕەتیبنه‌ڕه‌تی مەتەڵیمه‌ته‌ڵی کوردیكوردی.٤4- ئەوەئه‌وه‌ چیەچیه‌ بەبه‌ ھونراوەیهونراوه‌ی کوردیكوردی.٥5- فولکلۆرفولكلۆر یاساوشوێن ودابی موکریانموكریان.٦6- شەرعیاتیشه‌رعیاتی(نزووم)بەبه‌ زمانی کوردیكوردی.٧7- قسەیقسه‌ی خۆشی وڵاتی خۆمان بۆ بزەیبزه‌ی لێو. ئەوئه‌و دووکتێبەشمدووكتێبه‌شم ھەتاهه‌تا ئێستا چاپ و بڵاو کراونەتەوەكراونه‌ته‌وه‌: ١1- دەمەتەقەیده‌مه‌ته‌قه‌ی سۆفێ ونێری.٢2- دیاری نوێ.
 
== سەرچاوھ سه‌رچاوه==
گۆواری سروەسروه‌ ژمارەیژماره‌ی ٢٣23 جۆزەردانیجۆزه‌ردانی ١٣٦٧1367(١٩٨٨1988