ھەڤەخشترە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
No edit summary
ھێڵی ٢:
{{خاوێن کردن}}
 
'''ھەڤەخشترە''' یان '''کەیخەسرەو''' (بە [[مادەکان|مادی]]: ''Ḫavaxštra''، بە [[یۆنانی]]: ''Κυαξάρης'' ''(کەیخەسرەو)''، بە [[فرانساییفەڕەنسی]]: ''Cyaxare'') بەھێزترین پاشای [[ماد|مادەکان]] بوو و دەورانی پاشایەتیەکەی ساڵانی ٦٢٥ ھەتا ٥٨٥ی پێش زایین بووە و یەکەمین کەسێک بوو وڵاتانی ڕۆژئاوای [[ئاسیا]]ی بردە ژێر ئاڵایێک و بووە زل‌ھێزی سەردەمی خۆی.
وا ھاتووە لە مێژوودا کچی ھەڤەخشترە ئەبێتە ژنی کوڕی پاشای [[بابل]] کە [[باخەکانیباخە ‌ھەڵواسراویھەڵواسراوەکانی بابل|باخە ‌ھەڵواسراوەکانی بابل]] وا زۆر بەناوبانگە بۆ بۆ ئەو کچە ساز دەکرێت. ھەڤەخشترە بۆ یەکەمین جار سوپای پەروەردەکراوی ڕاھێنا بۆ [[ماد]]ەکان و کەل‌وپەلی شەڕی ساز کرد. ھەڤەخشترە ئەو پاشای [[ماد]] بوو وا توانی [[سەکاکان]] بە تەواوی لە وڵاتەکانی [[ماد]] وەدەرنێ.
 
== لەناو بردنی ئاشووریەکان ==
ھەڤەخشترە دوای پێکھێنانی سوپا و کەل‌وپەلی شەر ویستی بە ھێرشە تاونەتاوەکانی [[ئاشووریەکان]] و دەیان ساڵ داگیرکەری ئەوان کۆتایی بێنێ بۆیە ھێرشی کردە سەر ئاشوور و نیوەی وڵاتی [[ئاشوور]]ی داگیر کرد. لەگەڵ پاشای [[بابل]] یەکیەتیان ڕێ‌خست و بە تەواوی [[ئاشورئاشوور]]یان لە ناو برد. ھەر لەو شەڕەدا بوو [[نەینەوا]] و پایەتەختی دووھەمی [[ئاشووریەکان]] خاپوور کرا. دوای ئەو شەڕانە وڵاتە داگیر کراواەکان لە نێوان [[ماد]] و [[بابلیەکان]] بەش کراو و [[ماد]] بوو بە گەورەترین ئمپڕاتووری رۆژھەڵاتی [[ئاسیا]]. ھەڤەخشترە کوڕێکی ئەبێ کە لە جێگای ئەنیشێتە سەر تەختی پاشایەتی و ھەر ئەو کوڕە ئەبێتە باپیری [[کووروشکوورشی ھەخامەنشی|کوورش]] پاشای [[ھەخامەنشیەکان]].
== سەرچاوەکان ==
* تاریخ ماد. [[ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف]] (بە فارسی)