چەنگیزخان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''چەنگیزخان''' (بە [[زمانی مۆنگۆلی|مۆنگۆلی]]: ''Чингис хаан''؛ [[١١٦٢]]–[[١٢٢٧]]) بە ناوی سەرەکیی '''تەمووچین'''، خانێکی مۆنگۆل بوو کە توانی ھۆزە مۆنگۆلەکان یەکگرتوو بکات و [[ئیمپراتۆریەتیی مەغۆل|ئیمپراتۆریەتیی مۆنگۆل]] دامەزرێنێت. فەرماندەیەکی سەربازی زۆر بەھێز بوو، توانای کۆکردنەوەی خەڵکی لە دەوری خۆی ھەبوو، و وردە وردە دەستی کرد بە فراوانبوون لە ناوچەکانی دەوروبەری، و زۆری نەخایاند شانشینییەکەی فراوانتر بوو تا گەیشتە سنوورەکانی [[کۆریا]] لە ڕۆژھەڵاتەوە تا سنوورەکانی دەوڵەتیوڵاتی ئیسلامی خەوارزمەییەکان[[خوارەزمشاھییەکان]] لە ڕۆژاوا، و لە دەشتەکانی [[سیبیریا]] لە باکوورەوە تا دەریای [[چین]] لە باشوور، واتە پێشتر وڵاتانی ئێستا بەناوەکانی: [[چین]]، [[ئێران]]، [[کازاخستان]]، [[کۆریای باکوور]] و [[کۆریای باشوور]]، [[مەنگۆلیا]]، [[ڤیێتنام]]، [[تایلەند]] و بەشێک لە [[سیبیریا]]، ھەروەھا [[لاوس]]، [[میانمار]]، [[نیپاڵ]]، [[بوتان]] لەخۆگرتبوو.