بابیزم کە بە ئایینی بابی یان باوەڕی بابی[١] (فارسی: بابی) ناسراوە، ئایینێکی یەکتاپەرستیە کە پیشەی ئەوە دەکات کە خودایەکی[٢] ناتەواو و نەناسراو و بێ تێگەیشتن ھەیە کە ئیرادەی خۆی لە زنجیرەیەکی نەبڕاوەی تیۆپانیی (ھەڵسانی خودا بۆ مرۆڤ) دەردەخات کە پێی دەوترێت مانیفێستی خودا بەپێی خەمڵاندنەکانی ئێستا کە زۆربەیان لە ئێران چڕن، زیاتر لە چەند ھەزار پابەندی نییە.[٣][٤] لەلایەن عەلی محەممەد شیرازی دامەزراوە کە سەرەتا ناوی بابی (دەروازە) بە دەست ھێنا کە ناوی ئایینەکەی لێ وەردەگرێت، بە پێ ئەوە کە ئەو دەروازەیە بۆ ئیمامی دوازدەیەم.[٥] لە ساڵی ١٨٤٤ دامەزراوە، باوەڕی بابی تا ساڵی ١٨٥٢ لە ئێران گەشەی کرد، پاشان لە تاراوگە لە ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی و بە تایبەتی قوبرس و ھەروەھا ژێرزەمینی لە ئێران.

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ Browne, Edward Granville. Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (بە ئینگلیزی). Cambridge University Press. p. 94-95. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |accessdate= (help)
  2. ^ Shirazi, Ali Muhammad. "The Bab's Persian Bayan". www.h-net.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 14ی Januaryی 2022. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  3. ^ "Azalī | Iranian religion". www.britannica.com (بە ئینگلیزی). Britannica. Retrieved 14ی Januaryی 2022. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  4. ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "AZALI BABISM". iranicaonline.org (بە ئینگلیزی). iranica. Retrieved 14ی Januaryی 2022. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  5. ^ Saiedi, Nader (ی ی 2008). Gate of the Heart: Understanding the Writings of the Báb (بە ئینگلیزی). [Waterloo, Ont.]: Wilfrid Laurier Univ. Press. p. 19. ISBN 978-1-55458-035-4. Retrieved 14ی Januaryی 2022. {{cite book}}: Check date values in: |accessdate= و |date= (help)