Ruth asawa

ڕوث ئاساوا (١٩٢٦-٢٠١٣) پەیکەرتاش و پەروەردەکاری ئەمریکی بوو کە بەهۆی پەیکەرە ئاڵۆزەکانی تەلی و بەشدارییەکانی لە پەروەردەی هونەردا بەناوبانگ بوو. هونەری داهێنەرانە و داکۆکیکردن لە پەروەردەی هونەری دەستڕاگەیشتن جێپەنجەیەکی نەسڕاوەی لەسەر پەیکەری مۆدێرن و بەشداریکردنی کۆمەڵگا بەجێهێشت.

ژیانی سەرەتایی و پاشخان

ڕوث ئایکۆ ئاساوا لە ٢٤ی ژانویەی ١٩٢٦ لە شاری نۆروک لە ویلایەتی کالیفۆرنیا لە دایک و باوکێکی کۆچبەری ژاپۆنی لەدایک بووە. خێزانەکەی وەک جووتیار کاریان دەکرد، ئەویش لە کۆمەڵگەیەکی ژاپۆنی-ئەمریکی توند و تۆڵدا گەورە بووە. لە کاتی جەنگی جیهانی دووەمدا، دوای واژۆکردنی فەرمانی جێبەجێکردنی ٩٠٦٦، خێزانەکەی بە زۆر گواسترایەوە بۆ کەمپێکی زیندانیکردن. ئەم ئەزموونە بە قووڵی تێڕوانینی ئەو بۆ ژیان و هونەر لە قاڵب دا.

سەرەڕای سەختییەکان، ئاساوا دڵنەوایی لە هونەردا دۆزیەوە و لە ماوەی مانەوەی لە کەمپەکاندا دەستی کرد بە پەرەپێدانی تواناکانی. ڕووبەڕووبوونەوەی بەڕێکەوت لەگەڵ ئەنیمەیشنکارانی دیزنی کە لە هەمان کەمپدا کاری ڕاهێنانیان کردووە، ئیلهامبەخش بوو بۆ ئەوەی کاری هونەری بکات.

پەروەردە و گەشەپێدانی هونەری

دوای جەنگ، ئاساوا لە کۆلێژی مامۆستایانی ویلایەتی میلواکیی خوێندوویەتی، بە نیازی ئەوەی ببێتە مامۆستای هونەر. بەڵام بەهۆی هەڵاواردنەکانی دژە ژاپۆن نەیتوانی بڕوانامەی وانەوتنەوە تەواو بکات. لەبری ئەوە، ناوی خۆی لە کۆلێژی شاخی ڕەش لە کارۆلینای باکوور (١٩٤٦-١٩٤٩) تۆمار کرد، کە قوتابخانەیەکی هونەری پێشکەوتوو بوو و لەوێ لە ژێر دەستی کەسایەتییە کاریگەرەکانی وەک جۆزێف ئەلبێرز، مێرس کانینگهام و باکمینستەر فۆلەر خوێندوویەتی.

هەر لە کۆلێژی شاخی ڕەش بوو کە ئاساوا دەستی کرد بە تاقیکردنەوەی پەیکەرسازی. ساتێکی سەرەکی لە گەشتە هونەریەکەیدا لە کاتی گەشتێکیدا بوو بۆ مەکسیک، لەوێ فێری تەکنیکە تەقلیدییەکانی سەبەتەی تەل بوو. ئەو ئەم پیشەیەی گۆڕی بۆ فۆرمێکی هونەری داهێنەر کە پێناسەی پیشەکەی کرد.

شێواز و تەوەرەکانی هونەری

کارەکانی ئاساوا بەم شێوەیە تایبەتمەندە:

پەیکەری تەلی: بە پەیکەرە تەلی هەڵواسراوەکانی ناسراوە، کە لە هەمان کاتدا ناسک و دینامیکین. ئەم پارچانە زۆرجار شێوەی ئۆرگانیکی تێکەڵاویان هەیە، وەکو گۆی و هێلکەدان، یارییەکی ڕووناکی و سێبەر دروست دەکەن.

سروشت و ئەندازەیی: پەیکەرەکانی ڕەنگدانەوەی سەرسامییەکەی بە جیهانی سروشتییە، ڕەنگینیی پێکهاتەیی ئەندازەیی لەگەڵ شلەی فۆرمەکانی ئۆرگانیک تێکەڵ دەکەن.

کارلێککردن: زۆرێک لە پارچەکانی بینەران بانگهێشت دەکەن بۆ ئەوەی بەدەوری خۆیاندا بڕۆن و لە گۆشەنیگای جیاوازەوە ئەزموونیان بکەن، جەخت لەسەر پەیوەندی نێوان هونەر و فەزا و جووڵە دەکەنەوە.

کارە سەرنجڕاکێشەکان

بێ ناونیشان (S.080) (1958): یەکێکە لە پەیکەرە ئایکۆنیەکانی کە لە تەلی لوپدا هەڵواسراوە، کە شارەزایی خۆی لە فۆرم و هاوسەنگیدا نیشان دەدات.

یادەوەری زیندانیکردنی ژاپۆنی-ئەمریکی (١٩٩٤): پەیکەرێکی برۆنزییە لە شاری سان خۆسێی ویلایەتی کالیفۆرنیا، کە یادی زیندانیکردنی ژاپۆنی-ئەمریکییەکان دەکاتەوە لە کاتی جەنگی جیهانی دووەمدا.

هونەری گشتی ناوچەی بەی: ئاساوا چەندین بەرهەمی گشتی دروستکردووە، لەوانەش نافورە و پەیکەر، کە بەردەوامن لە دەوڵەمەندکردنی کۆمەڵگەی سانفرانسیسکۆ.

داکۆکیکردن لە پەروەردەی هونەر

ئاساوا داکۆکیکارێکی بەسۆز بوو بۆ پەروەردەی هونەر. لە ساڵانی شەستەکاندا، هاوبەشی دامەزراندنی وۆرکشۆپی هونەری قوتابخانەی ئەلڤارادۆ بووە لە سانفرانسیسکۆ، کە بەرنامەیەک بوو بە ئامانجی تێکەڵکردنی هونەر لە پەروەردەی گشتیدا. باوەڕەکەی بە هێزی گۆڕانکاری هونەر وای لێکرد کە پاڵەوانی دەستڕاگەیشتن بە هونەر بۆ منداڵان و کۆمەڵگا کەم خزمەتگوزارییەکان بێت.

وەک ڕێزلێنانێک بۆ بەشدارییەکانی، قوتابخانەی هونەری ڕوت ئاساوا سانفرانسیسکۆ بۆ ڕێزلێنان لە ناوی گۆڕدرا.

میرات

ڕوث ئاساوا لە ٥ی ئابی ٢٠١٣ کۆچی دوایی کرد، بەڵام میراتەکەی بەردەوامە. پەیکەرەکانی لە سەرانسەری جیهاندا ئاهەنگ دەگێڕن، کارەکانی لە دامەزراوە گەورەکانی وەک مۆزەخانەی هونەری ئەمریکی ویتنی و مۆزەخانەی هونەری مۆدێرن لە سانفرانسیسکۆ (SFMOMA) هەڵگیراون.

ئاساوا نەک تەنها وەک هونەرمەندێکی پێشەنگ بەڵکو وەک پەروەردەکار و داکۆکیکارێک لەبیر دەکرێت کە پێیوابوو هونەر دەتوانێت ژیان دەوڵەمەند بکات و کۆمەڵگەی بەهێزتر بنیات بنێت. ڕۆحی پێشەنگایەتی و پابەندبوونی بە گشتگیری بەردەوامە لە ئیلهامبەخشین بە هونەرمەندان و پەروەردەکاران بە هەمان شێوە.