کاندیدا ئەلبیکانس
کاندیدا ئەلبیکانس (بە ئینگلیزی: Candida albicans) یەکێکە لەو کەڕووانەی کە بە شێوەیەکی ئاسایی لە (ڕێرەوی ھەرس، سەرپێست، دەم، زێ ....) دەژی و سوود بە لەش دەگەینێت. بەڵام کاتێک بەرگری لەش دادەبەزێت دەگۆڕێت بۆ جۆری مەترسیدار و دەبێتە ھۆی نەخۆشی وەک (ھەوکردنی پێست و کۆئەندامی ھەرس و چوونە ناو خوین …). ئەو نەخۆشانەی توشبوو بە ئایدزن و ئەوانەی کە بەرگریان دابەزیووە دوای نەشتەرگەری و بەھۆی دەرمان.[١]
یەکێکە لە کەڕوو ناسراوەکانی بواری کەڕووناسی، بە شێوەیەکی ئاسایی لەناو ڕیخۆلەدا ھەیە و پارێزگاریمان لێ دەکات وەک کەڕووی سوود بەخش بەڵام کاتێک بەرگری لەش کەم دەبێتەوە ئەم کەڕووە خۆی دەگۆڕێت و دەبێت بە کەڕووی زیانبەخش و دەبێتە ھۆی نەخۆشی لە (پێست و بوونی لەناو خوێن و توشبوون بە کۆئەندامی ھەرس بە تایبەت ڕیخۆڵەکان).[٢]
شایەنی باسە ئەم کەڕووە سەر بە کەڕوو تورەگەیییەکان (ascomycota)ە لە خێزانی (saccharomycetacea)یە. پێکھاتەی (yeast) دروست دەکات.[٣]و بە ناتووخمە زۆربوون زۆردەبێت و تەنانەت سپۆڕیش بەرھەم دێت. ھەروەھا پێکھاتەی biofilm دروست دەکات کە زۆر مەترسیدارە بۆ ھێرش کردنە سەر خانەکانی لەش.[٤]
نیشانەکان
دەستکاری- ئازاری ئەندامی زاوزێ
- سووربونەوە و خورانی پێست
- ھەوکردن و ھەڵئاوسانی زێ
- ھەوکردنی قورگ و سییەکان
- ئازاری گەدە و سک
چارەسەر
دەستکاریچارەسەر بە پێی شوێنی توشبونەکە دەگۆڕێت بەڵام گرنگترینیان بریتین لە
- amphotericin B, echinocandin, or fluconazole بۆ ھەوکردنەکانی دیکە
- nystatin بۆ ھەوکردنی قورگ و دەم
- clotrimazole بۆ ھەوکردنی کۆئەندامی زاوزێ
بەڵام لەگەڵ ئەوانەشدا دژە بەکتریا دەدرێت بە نەخۆشی بۆ ئەوەی ڕێگر بن لە توشبوون بە ھەوکردن بە بەکتریا.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «Candida albicans»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2021-08-02، لە 2021-08-12 ھێنراوە
- ^ «Diverse Lineages of Candida albicans Live on Old Oaks». Genetics (بە ئینگلیزی). 211 (1): 277–288. 1 January 2019. doi:10.1534/genetics.118.301482. ISSN 0016-6731. PMC 6325710. PMID 30463870.
{{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=(یارمەتی) - ^ «Microbe Profile: Candida albicans: a shape-changing, opportunistic pathogenic fungus of humans». Microbiology. 163 (8): 1145–1147. 2017. doi:10.1099/mic.0.000499. PMID 28809155.
- ^ Candida and Candidosis: A Review and Bibliography (2nd ed.). London; Philadelphia: Bailliere Tindall. 1988. ISBN 978-0702012655.
بەستەرە دەرەکییەکان
دەستکاری| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کاندیدا ئەلبیکانس تێدایە. |
 | ئەم پزیشکی وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
ئەم وتار ھیچ پۆلێکی لەخۆ نەگرتووە. تکایە یارمەتی بدە بە زیادکردنی پۆلێک بۆ ئەوەی پێڕست بکرێت لەگەڵ وتار لێکچووەکان. |