چانیگ ڕ.گال
چانیگ ڕ.گال (لەدایکبووی ژان ماری گیلۆم؛ ٥ی ئایاری ١٩٢٢ - نیسانی ٢٠١٢) پەخشکەر و کات بەسەربردن و نووسەری فەرەنسی بووە کە پسپۆڕی کولتوری بریتۆن بووە و پێشەنگ بووە لە پەخشی زمانی بریتۆن لەگەڵ هاوسەرەکەی چارڵز ئاڕ گال.
ژیاننامە
دەستکاریچانیگ ڕ.گال لە ٥ی ئایاری ١٩٢٢ لە ناوچەی (Sainte-Caud)ی سیزۆن لەدایکبووە، کە کۆمۆنێکە لە شاری فینیستێر ، لە خێزانێکی جووتیار لە نیمچە دوورگەی کرۆزۆن. [١] [٢] لە ساڵی ١٩٤٢ لەگەڵ چارڵز ئاڕ گال هاوسەرگیری کرد، پاشان وەک مامۆستای قوتابخانە لە ئارگۆلی نزیک کاردەکرد و دوو منداڵیان بوو. [٣]
دوای ئەوەی خۆی فێری زمانەکە بوو، پەیوەندی بە هاوسەرەکەیەوە کرد لە بەرنامە تەلەفزیۆنییەکان لە شاری بێرتۆن. [١] لە ساڵی ١٩٦٤ بووە بەشێک لە بەرنامەکانی ڕادیۆیی بێرتۆنی ڕادیۆ برێست، کە یەکەم بەرنامە بوو لە جۆری خۆیدا. [١] لە ساڵی ١٩٧١، ئەو دووانە بوونە بەشێک لە یەکەم بەرنامەی گۆڤاری بێرتۆن، نووسینگەی تەلەفزیۆنی فەرەنسی Telebrantim (ئێستا France Top 3) Au Viva, کە چانیگ وەک بێژەر. [١] [٢] دواتر ئەو و هاوسەرەکەی وەک پێشەنگەکانی بەرنامە تەلەفزیۆنییەکان بە زمانی بێرتۆن ناسراون. [٤] [١]
هەروەها ئەکتەر بووە لە گروپی شانۆی بریتۆن، [٤] [٥] و بەشداری لە خوێندنەوەی شیعردا کردووە بە هەردوو زمانی بریتۆنی و فەرەنسی و شانبەشانی یان فانش کەمنەر نمایشی کردووە. [٥] [٦] لە ساڵی ١٩٩٢ کتێبێکی ژیاننامەیی بە ناوی لاگرید نووسی. بەم کارە، ڤانش-بێردۆگ دواتر وتی کە "شایەتحاڵی کوالیتی باشی نووسینەکەی داوە". [٥] بەرهەمەکانی دیکە بریتین لە لاگادسۆن (کۆمەڵێک شیعری دوو زمانەی پیێر جاک هێلیاس) و بەشداریکردن لە گۆڤارێکی ئەدەبی بێرتۆن. [٥] لی تێلێگرام بە "یەکێک لە گەورەترین گەورەکانی کولتوری بێرتۆن لە پەنجا ساڵی ڕابردوودا" وەسفی کردووە. [٤]
ئەو و هاوسەرەکەی لە ساڵی ١٩٩٠ خەڵاتی ئارمینیان وەرگرتووە [٣] [٧] هەروەها فەرمانی هونەر و نامەکانی وەرگرتووە. [٦]
لە ماوەی کارکردنیدا تووشی شێرپەنجە بووە و دوای نەشتەرگەری بۆ چارەسەرکردنی لە ساڵی ١٩٦٩ چاک بووەتەوە. [٥] دواتر لە چەند کۆبوونەوەیەکدا دەرکەوت بۆ گفتوگۆکردن لەسەر چارەسەری شێرپەنجەی مەمک. [٥]
چانیگ ڕ.گال لە ٩ی نیسانی ٢٠١٢ لە شاری برێستی فەرەنسا کۆچی دوایی کرد، دوای زیاتر لە ساڵێک لە مردنی هاوسەرەکەی. [١] فانچ برۆدیگ بە بیری دێنێتەوە، ئەو "ژنێکی خاوەن دڵ بوو، ژنێکی بریتانی و سەردەمی خۆی بوو".[٨] پرسەکەی لە 13ی نیسان لە شاری برێست بە ئامادەبوونی سەدان کەس بەڕێوەچوو.
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ ئ ا ب پ ت ج «Chanig ar Gall est décédée lundi, à Brest». maville.com (بە فەرەنسی). 2012-04-11. لە 2023-09-17 ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «maville» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا Attard، Philippe (2015-07-08). «Argol: Channig et Charlez ar Gall au fronton de l'école» (بە فەرەنسی). لە 2023-09-05 ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «ouest-france» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا «Charlez ar Gall: Pioneering broadcaster in the Breton language». The Independent (بە ئینگلیزی). 2010-12-10. لە 2023-09-05 ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «indy» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا ب «Nécrologie: Chanig Ar Gall, pionnière des bretonnants à la télé». Le Télégramme (بە فەرەنسی). 2012-04-11. لە 2023-09-05 ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «letelegramme» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا ب پ ت ج Broudig، Fañch (١٠ی نیسانی ٢٠١٢). «Le décès de Chanig ar Gall». Le blog "langue-bretonne.org" (بە فەرەنسی). لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣ ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «langue-bretonne» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا «Chanig ar Gall (1922-2012)». Archives Charles Le Gall (بە فەرەنسی). لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣ ھێنراوە. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «charlezargall» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ «Chanig AR GALL ✞». Institut culturel de Bretagne (بە فەرەنسی). لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
- ^ Broudig، Fañch (١٠ی نیسانی ٢٠١٢). «Le décès de Chanig ar Gall». Le blog "langue-bretonne.org" (بە فەرەنسی). لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣ ھێنراوە.Broudig, Fañch (2012-04-10). "Le décès de Chanig ar Gall". Le blog "langue-bretonne.org" (به فرانسوی). Retrieved 2023-09-05.