پێکان
پێکان یان برینداربوون بریتییە لە زیانگەیاندن بە شانە زیندووەکانی ھەر زیندەوەرێک، جا لە مرۆڤدا بێت، لە ئاژەڵەکانی تردا، یان لە ڕوەکەکاندا. برینداربوون دەتوانێت بە چەندین شێوە ڕووبدات، لەوانە بە شێوەیەکی میکانیکی بە چوونە ژوورەوەی شتە تیژەکانی وەک ددان یان بە شتە بێدەنگەکان، بەھۆی گەرمی یان سەرما، یان بەھۆی ژەھر و بایۆتۆکسینەکانەوە. زۆرێک لە زیندەوەران ماددە کیمیایییە دژەمیکرۆبییەکان دەردەکەن کە ھەوکردنی برینەکان سنووردار دەکەن؛ سەرەڕای ئەوەش، ئاژەڵەکان وەڵامی بەرگری جۆراوجۆریان ھەیە بۆ ھەمان مەبەست. ھەردوو ڕوەک و ئاژەڵ میکانیزمی گەشەکردنەوەیان ھەیە کە لەوانەیە ببێتە ھۆی چاکبوونەوەی تەواو یان بەشێکی سەر برینەکە. خانەکانیش دەتوانن تا ڕادەیەکی دیاریکراو زیانەکان چاک بکەنەوە.
سەرچاوەکان
دەستکاریبەشداربووانی ویکیپیدیا، «Injury»، ویکیپیدیای ئینگلیزی. سەردان لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤.
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە پێکان تێدایە. |