عەمەرلو یان عەمارلوو یان ئاماران یان ئەنبارلو ناوی یەکێکە لە هۆزەکانى کوردی کرمانج . شاری تارم کە ناوەندەکەی شاری ئۆبەرە، یەکێکە لە ناوەندەکانی نیشتەجێبوونی عەمەرلو. بە پێی کتێبی "حرکت تاریخی کرد به خراسان" لە نووسینی کەلیموڵڵا تەوەحودی، لە سەردەمی نادر شاى ئەفشار، ئەم خێڵە بە فەرماندەیی وەلی خان عەمەرلو ڕوویان لە کەناری ڕووباری سفید کردووە. لەو کاتەوە هەردوو بەرى روبارەکە بە ناوی دانیشتوانەکەیەوە (هۆزى عەمەران) ناونراوە .

پێکهاتەى ئیدارى پارێزگاى زەنگان

پاش جیاکردنەوە سنوورى پارێزگای زەنجان لە پارێزگای گیلان، دەڤەری عەمەرلو دابەش بووە بەسەر هەردوو دیوی ڕووباری سفید (ئەسپیرۆ). دیوى باکوور لە گیلان، و دیوی باشوور لە زەنجان.

ئەسپیرۆ (سفیدرود)
نەخشەى سرووشتى ناوچەکە

گەورەکانی عەمەرلو

دەستکاری

کوڕانى وەلی خان عەمەرلو ئەمڕۆ مەزنانى جیرندەن و دوو بنەماڵەى بە ناوى زەند و میهرابی پێکدەهێنن. جیرندە بە ناوەندی ناوچەی عەمەرلو ناسراوە.

کوڕانى وەلی خان عەمەرلو بریتین لە:

  • قوربان عەلی خان
  • محەمەد خان
  • حەیدەر خان
  • نەورۆز خان
  • میهراب خان
  • ئادینا خان
  • شەریف خان

هۆزى عەمەرلو لە شوێنى دیکە

دەستکاری

دەشتی ماروش یان ماروسک, لە ناوچەی نێشابوورى پارێزگای خوراسان، یەکێکە لە دەڤەرەکانى دیکەی ئەم هۆزە. بۆ بەرگریکردن لە دژی هێزەکانی ڕوسیا هێنرانە پارێزگاکانی گیلان و زەنجان (کەناری ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوای ڕووباری سەفید) . نادر شا ئەفشار، لە ساڵی ١١٤٥ شەمسی ئەم هۆزەی بە سەرپەرشتی وەلیخان عەمەرلو، لە دەوروبەری پایتەختی نادرشاوە، لە خوراسان، گواستەوە بۆ گێلان؛ بۆ ڕاگرتنی لەشکرکێشی ڕووسەکان لەم ناوچەیەدا.

هەڵپەڕکێی عەمەرلویی

دەستکاری

بۆ هەڵپەڕکێی کوردی خەڵکی هۆزى عەمەرلو بە شێوەى بازنەیی سەما دەکەن و دەست دەگرن ، باشترین سەماکار(سەرچۆپی کێش) رابەر و کەسی یەکەمی ناو گروپی سەماکارانە.

عەمەرلو لە شوێنەکانی تر

دەستکاری
  • عەمەرلو - خوراسان
  • عەمەرلو - گیلان

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. کتێبى (حرکت تاریخی کرد به خراسان) ناوى دانەر: (کلیم الـلـە توحدی )، بەشى ٢ بڕگەى عەمارلو ([١])
  2. کوردانى گێلان. نووسەر: د. محمدباقر پیری . بەشى ٢ . هەفتەنامەى دەنگى کوردستان. ماڵپەڕى ناوەندی مێژووی کورد و کوردستان. [٢]
  3. کورتەمێژووى هۆزى عەمەرلوو لە روودبار (بە زمانى فارسی) (ماڵپەڕى گیلیار ([٣]))