سوورەتا (بە ئینگلیسی: Scarlet fever) پەتایەکی چڵکی نێو منداڵانی ٣ تا ٧ ساڵە و پتر لە وەرزە ساردەکاندا سەرهەڵدەدا. هۆکاری ئەم نەخۆشییە سترۆپتۆکۆکی بێتا هێمۆلیتیکی Aیە[١].
بەکتریای سترۆپتۆکۆک لە ناو قوڕگی نەخۆشدا کۆ دەبێتەوە و زۆر دەکا و بە دەردانی جۆرێک ژار، دەبێتە هۆی هەڵزرنگانی پێست و سەرهەڵدانی ئازارەکانی پێست.

سوورەتا
Strawberry tongue seen in scarlet fever
ICD-10A38
ICD-9034.1
بنکەدراوەی نەخۆشییەکان29032
هەڵبزڕکانی پێست لە نەخۆشی سوورەتا
Red cheeks and pale area around the mouth in scarlet fever
Characteristic red cheeks and rash of scarlet fever

شێوەی گۆزانەوە

دەستکاری

نەخۆشی سوورەتا لە ڕێگای پێوەندی و لێکەوتنەکان، بەتایبەت منداڵان ، بڵاو دەبێتەوە. هۆکاری ئەم نەخۆشییە لە ڕێگای هەناسەدان لە هەوای پیس و بەکارهێنانی کەلوپەلی هاوبەشی تێوەدراو، وەک لەیستۆک و دەفری خۆراک دەگوازرێتەوە. نەخۆشی سوورەتا لە ڕۆژێک پێش دەرکەوتنی نیشانەکانەوە، تا کۆتایی نەخۆشییەکە گیرۆیە. هەرچەند تا دێ ، گیرۆ بوونی کەم دەکا.
تووش بوون بە نەخۆشی سوورەتا، تا ڕادەیەک دووپاتە نابێتەوە.

نیشانەکان

دەستکاری

نیشانەکانی سوورەتا بەزۆری بریتییە لە: ئێش و کزەی ناو قوڕگ، تای ٣٨ پلەک یان ژوورتر.

سەرەتا کاژێکی سپی یان ئاماڵ زەرد سەر زمانی منداڵ دەگرێ کە پاش ماوەیەک بەرەو سووری دەچێ. پرز و قوتکەکانی زمان گەورەتر دەبێ و وەک شیلک (تووە فەرەنگی)ی لێ دێ.[٢] لەوانەیە ئاڵووەکانی ئەوکی منداڵ سوور داییسێ. دەموچاوی نەخۆش سوور دادەگەڕێ، لە کاتێکدا کە دەوری دەمی کز و بێڕەنگە.
نیشانە گشتییەکانی تر بریتین لە : لەرز، ئێش، دڵ نەبردن، هەڵماسینی گرێ لیمفاوییەکان، بێتاقەتی و بێحاڵی، دڵ هەڵشێوان و ڕشانەوە.

ئازارەکانی پێست لە ڕۆژی دووهەمەوە دەردەکەوێ و ٢ تا ٥ ڕۆژ دەمێنێتەوە. ئەم ئازارانە لە هەڵبزرکانی پێستی بنباڵ، مل، پشت گوێ و سینگەوە دەست پێ دەکا و پاشان تەواو لەش دادەگرێ. بەزۆری خورینی لەگەڵە. بڕێجار ئەم پێست بزڕکانە لە دەست، پێ و تەڕادی ڕاندا وەک هێڵیک دەکشێ و بە Pastia lines دەناسرێ. لە حەفتەی دووهەمدا لەگەڵ گوم بوونی ئازارەکان، پێست هەڵخستن دەست پێ دەکا.[٣]

تووش بوونی منداڵی ساوا بە سوورەتا زۆر دەگمەنە. پێستی نەخۆش لە خۆیدا گیرۆ نییە، بەڵام سترۆپتۆکۆکی نێو ئەوکی نەخۆش دەتوانێ بڵاو ببێتەوە و نەخۆشییەکە بگوازێتەوە.

جێگای سەرنجە کە بزانین:

  • ٢٤ کاتژمێر دوای وەرگرتنی یەکەمین جەمی دەرمانی ئانتی بایۆتیک، سوورەتا لە گیرۆ بوون دەکەوێت .

پەراوێز

دەستکاری
  1. ^ [Group A Streptococcal Infections ٤ی ئایاری ٢٠٠٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ Bright red tongue with a "strawberry" appearance
  3. ^ desquamation

سەرچاوە

دەستکاری