سالزبۆرگ

سالزبۆرگ چوارەم گەورەترین شاری نەمسایە. لە ساڵی ٢٠٢٠ ژمارەی دانیشتووانی ١٥٦ ھەزار و ٨٧٢ کەس بووە.^[١]

شارۆچکەکە لە شوێنی نیشتەجێبوونی ڕۆمانی ئیوڤاڤوم دایە. سالزبۆرگ لە ساڵی ٦٩٦ وەکو کورسی ئەسقەفەکان دامەزراوە و لە ساڵی ٧٩٨ بووەتە کورسی قەشە سەرەکییەکە، سەرچاوە سەرەکییەکانی داھاتەکەی دەرھێنانی خوێ و بازرگانی و کانگاکردنی زێڕ بووە. قەڵای ھۆھێنسالزبۆرگ کە یەکێکە لە گەورەترین قەڵاکانی سەدەی ناوەڕاست لە ئەورووپا، مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی ١١. لە سەدەی ١٧دا شاری سالزبۆرگ بوو بە ناوەندێکی دژە چاکسازی، خانەقا و چەندین کڵێسای بارۆکی دروست کرا.

ناوەندی مێژوویی سالزبۆرگ (بە ئەڵمانی: ئاڵتشتات) بەناوبانگە بە تەلارسازی بارۆکی و یەکێکە لە باشترین ناوەندەکانی شار کە پارێزراون لە باکووری بەرزایییەکانی ئەلب. ئەم ناوەندە مێژوویییە لە ساڵی ١٩٩٦ وەک میراتی جیھانیی یوونێسکۆ تۆمارکرا.^[٢] شارەکە سێ زانکۆی تێدایە و دانیشتووانێکی زۆری خوێندکارە. ھەروەھا گەشتیاران سەردانی شاری سالزبۆرگ دەکەن بۆ گەشتکردن بە ناوەندی مێژوویی و دەوروبەری دیمەندارەکانی بەرزایییەکانی ئەڵپ.

زمان دەستکاری

کاتدراڵی سالزبۆرگ

ئەڵمانی نەمسایی بە شێوەیەکی بەرفراوان نووسراوە و تەنیا لە ھەندێک وشەسازی و چەند خاڵێکی ڕێزماندا جیاوازە لە گۆڕانکاری ستانداردی ئەڵمانیا. سالزبۆرگ سەر بە ناوچەی زاراوەی نەمسا-باڤاریایە، بە تایبەتی زمانی باڤاری ناوەڕاست.^[٣] بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن گەنج و پیرەوە قسەی پێدەکرێت ھەرچەندە پرۆفیسۆرانی زمانەوانی لە زانکۆی سالزبۆرگ، ئیرمگارد کایزەر و ھانس شویتز، لە چەند ساڵی ڕابردوودا کەمبوونەوەی ژمارەی قسەکەرانی زاراوەیان لە شارەکەدا بینیوە.^[٤]^[٥] ھەرچەندە منداڵانی قوتابخانە زیاتر و زیاتر بە زمانی ئەڵمانی ستاندارد قسە دەکەن، بەڵام شووتز ھەست دەکات کەمتر پەیوەندی بە کاریگەری دایک و باوکەوە ھەیە و زیاتر پەیوەندی بە بەکارھێنانی میدیاوە ھەیە.^[٦]

سەرچاوەکان دەستکاری

^ "Österreich - Größte Städte 2019". Statista (بە ئەڵمانی). Retrieved 2019-12-01.
^ "Historisches Zentrum der Stadt Salzburg".
^ Klaaß, Daniel (2009). Untersuchungen zu ausgewählten Aspekten des Konsonantismus bei österreichischen Nachrichtensprechern. Frankfurt am Main: Peter Lang. p. 38. ISBN 978-3-631-58539-9. Retrieved June 27, 2020.
^ Reitmeier, Simone. "Salzburg Mundart: Stirbt der Dialekt in naher Zukunft aus?". weekend.at. Weekend Online GmbH. Retrieved June 26, 2020. ٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Winkler, Jacqueline (18 June 2020). "Dialekte in ihrer heutigen Form sterben aus". salzburg24. Salzburg Digital GmbH. Retrieved June 26, 2020.
^ Pumhösel, Alois. "Germanist: "Kinder vor Dialekt bewahren zu wollen ist absurd"". Der Standard. STANDARD Verlagsgesellschaft m.b.H. Retrieved June 26, 2020.

[1] "Österreich - Größte Städte 2019". Statista (بە ئەڵمانی). Retrieved 2019-12-01.

[2] "Historisches Zentrum der Stadt Salzburg".

[3] Klaaß, Daniel (2009). Untersuchungen zu ausgewählten Aspekten des Konsonantismus bei österreichischen Nachrichtensprechern. Frankfurt am Main: Peter Lang. p. 38. ISBN 978-3-631-58539-9. Retrieved June 27, 2020.

[4] Reitmeier, Simone. "Salzburg Mundart: Stirbt der Dialekt in naher Zukunft aus?". weekend.at. Weekend Online GmbH. Retrieved June 26, 2020. ٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[5] Winkler, Jacqueline (18 June 2020). "Dialekte in ihrer heutigen Form sterben aus". salzburg24. Salzburg Digital GmbH. Retrieved June 26, 2020.

[6] Pumhösel, Alois. "Germanist: "Kinder vor Dialekt bewahren zu wollen ist absurd"". Der Standard. STANDARD Verlagsgesellschaft m.b.H. Retrieved June 26, 2020.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]