تەقینەوە گەورەکە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''تەقینەوە گەورەکە''' (بە[[ئینگلیزی]]: ''Big Bang'') بریتییە لە ئەو [[بیردۆز]]ەی کە باس لە دروست بوونی [[گەردوون]] دەکات لە سەرەتادا کە بە تەقینەوەیەک دەستی پێ کردووە.<ref>{{cite web |url=http://map.gsfc.nasa.gov/universe/ |title=وەشانی ئەرشیڤکراو |accessdate=٢٧ی نیسانی ٢٠١١ |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514230003/http://map.gsfc.nasa.gov/universe/ |archivedate=١٤ی ئایاری ٢٠١١ }}</ref> بە پێی بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە گەردوون لە سەرەتادا تەنێک بووە لە دۆخێکی زۆر گەرمدا و پاشان بە خێراییەکی زۆر کشاوە. ئەو کشانە خێرایە وای لە [[گەردوون]] کردووە کە بەرەو سارد بوونەوە بڕوات و وەکو ئەم بارەی ئێستای لێبێت کە بەردەوامە لە کشان. بە پێی دوایین لێکۆڵینەوە ئەم بار و دۆخەی [[گەردوون]] دەگەڕێتەوە بۆ (١٣.٧) [[ملیار]] ساڵ پێش ئێستا ،<ref>