سڕبوونی ھاوینە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
ب maintenance, added orphan tag
ھێڵی ١:
{{Orphan|date=نیسان ٢٠١٧}}
 
[[پەڕگە:Theba_pisana_0002.JPG|وێنۆک|277x277px|ھێلکەشەیتانۆکە لەکاتی سڕبوونی ھاوینەی.]]
'''سڕبوونی ھاوینە''' ([[ئینگلیزی]]: Aestivation) بەھۆی بەرزبوونەوەی پلەی گەرما و نەگونجاوی لەگەڵ ھەندێ لە زیندەوەران و گیانلەبەران و باڵندەکان بە سوڕی سڕبوون دا ڕەت دەبن، کە بە دڕێژایی وەرزی گەرما لە دۆخی سڕبوون دەمێننەوە تا کاتی گونجاو و نزم بوونەوەی پلەی گەرما، بەتایبەت گیانلەبەران بەھەردوو جۆری بڕبڕەدارەکان و بێ بڕبڕەکان لەوشکاوەکیەکان و ئاویەکانیش بەتایبەت لەوەرزی ھاوین و وشکەساڵی.
Line ٥ ⟶ ٧:
بەزۆری بڕبڕەدارە وشکاوەکیەکان دەچنە ئەم قۆناغە وەک ھێلکە شەیتانۆکە کە لەوەرزی ھاوین و وشک دا پەنا دەباتە بەڕ ڕووەک و بەردە خۆڕاک لەسەرەکان بەمەبەستی خۆپاڕێزی لە ووشکی و بەرزی پلەی گەرما وە ھەندێکیشیان پەنا دەبەنە بەر قەدباڵی درەختە بەرزەکان بەمەبەستی ھەوای زۆڕتر و فێنک تر لەھەندێ شوێنی زەمین.
 
سەبارەت بە زیندەوەڕانیش، نمونەی ھەندێ جۆڕی پێشکە و خاڵخاڵۆکەمان ھەیە کە بە سوڕی سڕبونی ھاوینە دا دەڕوات.<ref>{{Cite journal|authorالمؤلف=Kenneth S. Hagen|yearالسنة=1962|titleالعنوان=Biology and ecology of predaceous Coccinellidae|journal=[[Annual Review of Entomology]]|volume=7|pagesالصفحات=289–326|doi=10.1146/annurev.en.07.010162.001445}}</ref><ref>{{Cite journal|authorالمؤلف=Charlwood, JD , Vij, R , Billingsley, PF|yearالسنة=2000|titleالعنوان=Dry season refugia of malaria-transmitting mosquitoes in a dry savannah zone of east Africa|journal=[[American Journal of Tropical Medicine and Hygiene]]|volume=62|issue=6|pagesالصفحات=726–732|urlالمسار=http://www.ajtmh.org/content/62/6/726.long}}</ref>
 
== بڕبڕەدارەکان ==
ھەندێک لە بڕبڕەدارە وشکاوەکیەکان و خشۆکەکان بە سوڕبوونی ھاوینەدا ڕەت دەبن، وەک کیسەڵی یۆنانی و ھەندێ لە بۆقەکان بە پەنابردنە ژێڕخاک و خۆڵ یان زەویەک ڕادەی شێی بەرزبێت، وە بۆقی کالیفۆڕنیایش لەکاتی لەدەست دانی ووزە و خۆڕاک پەنادەباتە بەر سڕبوونی ھاوینە.<ref>{{Cite web|url=http://www.audubonguides.com/article.html?id=27|publisher=[[Audubon Guides]]|title=Estivation: The Survial Siesta|date=September 29, 2009|author=Bob Moore|accessdate=September 5, 2012}}</ref><ref>|author=F. H. Pough, R. M. Andrews, J. E. Cadle, M. L. Crump, A. H. Savitzky & K. D. Wells |year=2001 |title= Herpetology, second edition |publisher= Prentice Hall |place of publication=Upper Saddle River, New Jersey.</ref>
 
وە ھەندێک لە جۆی ماسی پەنا بۆ سوڕی سڕبوون دەبەن وەک ماسی ئەفریکایی<ref>{{Cite journal|authorالمؤلف=R. G. Delaney, S. Lahiri & A. P. Fishman|yearالسنة=1974|titleالعنوان=Aestivation of the African lungfish ''Protopterus aethiopicus'': cardiovascular and respiratory functions|journal=[[Journal of Experimental Biology]]|volume=61|issue=1|pagesالصفحات=111–128|urlالمسار=http://jeb.biologists.org/content/61/1/111.full.pdf|formatالتنسيق=[[Portable Document Format|PDF]]}}</ref><ref>{{Cite journal|authorالمؤلف=A. P. Fishman, R. J. Galante, A. Winokur & A. I. Pack|yearالسنة=1992|titleالعنوان=Estivation in the African lungfish|journal=[[Proceedings of the American Philosophical Society]]|volume=136|issue=1|pagesالصفحات=61–72|jstor=986798}}</ref>[[پەڕگە:''Testudo graeca'' sarda1.JPG|وێنۆک|208x208px|کیسەڵی یۆنانی، کە لە کوردستانیش زۆڕ بەر بڵاوە یەکێکە لەو بڕبڕەدارانەی بە سوڕی سڕبوونی ھاوینەدا ڕەت دەبن.]]ھەندێک لەجۆڕی ژوشک (ژوژک) بە سوڕی سڕبوونی ھاوینەدا ڕەت دەبن، وەک ژوشکی ئەفریکایی.<ref>{{Cite book|المؤلف=McNab, Brian Keith|العنوان=The physiological ecology of vertebrates: a view from energetics|الناشر=Cornell University Press|سنة=2002|الرقم المعياري=978-0-8014-3913-1|الصفحة=388|مسار=http://books.google.com/books?id=C31HhT7phT0C&pg=PA388}}</ref> بەگوێڕەی توێژینەوەکانی باخچەی گیانلەبەرانی ئۆکلاند<ref>{{Cite web|url=http://www.oaklandzoo.org/East_African_Hedgehog.php|title=East African Hedgehog|publisher=[[Oakland Zoo]]|accessdate=September 5, 2012}}</ref> زۆڕینەی گیانلەبەرانی دوورگەی [[ماداگاسکار]] بەسوڕی سڕبوون دا دەڕۆن..<ref>{{Cite journal|authorالمؤلف=Kathrin H. Dausmann, Julian Glos, Jörg U. Ganzhorn & Gerhard Heldmaier|yearالسنة=2004|titleالعنوان=Physiology: hibernation in a tropical primate|journal=[[نيتشر (مجلة){{!}}|]]|volume=429|issue=6994|pagesالصفحات=825–826|doi=10.1038/429825a|pmid=15215852}}</ref>
 
== ئەمانەش ببینە ==
* [[سڕبوونی زستانە]]
* [[سستبوونی زستانە]]
 
 
== سەرچاوەکان ==
{{Reflist}}
 
[[پۆل:فیزیۆلۆژیا]]
[[پۆل:فیزیۆلۆژیای گیانلەبەری]]