گوڵ: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
پەڕەی دروست کرد بە «"بەشەکانى گوڵ" رووەکزانان وایدادەنێن کە گوڵەکان لقى یەکجار تایبەتمەندن. بەشەکانى...»ەوە
ھێڵی ١:
"بەشەکانى گوڵ"
{{سڕینەوە}}
{{خاوێن کردن}}
* '''پەلازگ‎'''
گوڵێکە رەنگی سپی و سوور دەنوێنێ.
 
رووەکزانان وایدادەنێن کە گوڵەکان لقى یەکجار تایبەتمەندن. بەشەکانى گوڵ بریتین لە گەڵاى تایبەتمەند، کۆتایى سەرەوەى ئەو لقەى کە گوڵ هەڵدەگرێت هەڵدەئاوسێت بە تەختReceptacle ناودەبرێت.
* پەلەزی‎
بەشەکانى گوڵ بەشێوەى چوار بازنەى هاوچەقن، کاسەکان Sepals بازنەى دەرەوە پێکدێنن دوورترین بازنەى گوڵە. کە بەشەکانى دیکەى گۆپکەى گوڵ دەپارێزێت پێش کردنەوەیان، پەڕەکانى گوڵ Petals، بازنەى دووەم دەگرێتەوە. زۆربەى ئەو گوڵانەى کە پەڕینیان بەهۆى گیانەوەرانەوە تێدا ڕوودەدات پەڕەى گوڵى ڕەنگاوڕەنگ و بریقەداریان هەیە بەڵام ئەو دوو بازنەیەى کە نزیکترن لە ناوەوەى بەشەکانى گوڵ، پێکهاتووى زۆر بوونیان تێدایە. پێکهاتووى نێرینە کە بە نێرەک Stamens ناودەبرێت و پێکدێت لە پۆرگ Anther و دەزوولە Filament، پۆرگ سپۆڕدانى سپۆرى نێرینەى تێدایە کە دەگۆڕێت بۆ دەنکە هەڵاڵە. وە ئەو دەزوولەیەى کە لە قەدۆکە دەچێت و پۆرگ هەڵدەگرێت. نزیکترین بازنە، لە ڕووى ناوەوە ئەو زۆربوونە پێکهاتە مێیانەى تێدایە کە پێیان دەڵێن کاریلەکان Carpels. یەک کارپل یان چەند کارپلێک پێکەوە یەکدەگرن بۆ پێکهێنانى ئەو پێکهاتەیەى ناودەبرێت بە مێیەک Pistil. وە بنکە فراوانەکەى مێیەک پێى دەڵێن هێلکەدانOvary .
گوڵە پەمۆ، گوڵە لەان، گوڵێکی کەوی و کێوییە بە سپی و شین دەنووێنێ کە ئەو گوڵە پێگەیشت: بزن دەزێ، سەرھەڵدانی پەلەزی: نیشانەی بزن زێیە.
قەڵەم Style کە لە قەدۆکە دەچێت، لە هێلکەدانەوە پەیدا دەبێت و لوتکەى کە بە کۆسپ Stigma ناو دەبرێت کە لینج و کوڵکدارە بۆ ئەوەى دەنکە هەڵاڵەکانى پێوە بنووسێت. زۆربەى جۆرەکانى ڕووەکە گوڵدارەکان گوڵێک هەڵدەگرن نێرەک و مێیەکى پێکەوە تێدایە بەڵام هەندێ جۆرى دیکە گوڵکانیان تەنها نێرەکى تێدایە ( گوڵەکانیان نێرەکین ) یان تەنها مێیەکى تێدایە ( گوڵەکانیان مێیەکین ).
 
[[پەڕگە:Https://drive.google.com/file/d/0B7o8wSVY8IVESDlFVkp6VVAybnc/edit?usp=sharing|وێنۆک]]
* پەمبەیی‎
پەمەیی، پەنبەیی، جۆرە گوڵێکی ئاڵە.
 
* پەنگەڵ زەردھ
Star of Bethlehem ناوی لاتینی Ornithogalum stachyoides گوڵ پرشنگ، سەیری ھەسارە ژمار بکە.
 
 
پەپکە چەورە
ناوی ئینگلیزی: malvneg
 
گوڵی پەپوولە
ناوی ئینگلیزی گوڵ tararud پەپوولە پاییزە. سەیری پەپوولە بکە.
 
گوڵی پەردە عروس
ناوی ئینگلیزی گوڵ physalk ، ناوی لاتینی physalis alkekengi ، سەیری بزگیلە بکەن.
 
 
گوڵە مەیموونی بێستوونی
گوڵە مەیموونی خوێنین. ناوی ئینگلیزیی Scrophularia asnguinea
 
گوڵە مەیموونی
 
گوڵی دارسێو
maludom
 
گوڵی دار گویژ
ناوی لاتینی Crataegus monogyana گویژ، گۆیژ، بلچ
 
گوڵەبەڕۆژھ
رۆگارپەرست.
 
گوڵە چاوێشھ
گوڵێکی جوانی بێ کەڵکی کورتر باڵایە.
 
گوڵە ھەڵمژھ
بجێکی گەورەی بەھارییە و پەلەکانی تووکنە و کە گوڵەکەی ھەڵدەمژی تامێکی شیرین و خۆشی ھەیە.
 
چارەچەقێلھ
جۆرە گوڵێکی بەھارییە کە تەمەنی کورتە.
 
گوڵە مەشقانھ
گوڵێکی بەھاری جوانە، سەیری چارەچەقێلەبکە.
 
 
گوڵە شەیپووری
گوڵێکە لە شەیپوور دەچێ.
 
گوڵە سەگانە
ولەسەگانە، گوڵێکە لە گوڵەباخ دەچێ بەڵام لە جوانی و بۆن و ڕەنگدا ناگاتە گوڵەباخ، بە چەند ڕەنگیش ھەیە.
 
گوڵ پرشنگ
Star of Bethlehem ، ناوی لاتینی [[Ornithogalum stachyoides]] ، ھەسارە ژمار
 
گوڵ ئارام
‎ناوی لاتینی Chelidonium majus L ، گیایەکە لە تیرەی ڵە تیرەی "کوکنارییەکان "Papaveracées"ە. کە بۆ دەرمانی زۆر دەرد دەشێ سەیری پەنجەداڵ بکە. بە ئینگلیزی ناوی Celandine یە.
 
گوڵ تاوس
ناوی لاتینی CYTISUS SCOPARIUS L. رووکێکە کە گوڵێکی زۆر جوان دەگرێ و زۆرتر بۆ جوانی دەینێژن.
 
* گورگ کوژھ
[[پەڕگە:Aconitum napellus 230705.jpg|گورگ کوژە|چەپ|وێنۆک]]
Aconitum napellus، رەنگە ئەم رووەکە زۆر زیانبەخش بێ بۆیە ئەم ناوەیان لێ ناوە واتە [[گورگ]] کوژ.
 
[[پۆل:ڕووەکەکان]]
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/گوڵ»