شۆڕشی ئەمریکا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

'''شۆرشی ئەمەریکا''' ئەو جوڵانەوە بوو کە لە نیوەی دووەمی سەدەی هەژدەھەژدە دەستی پێکرد کاتێ [[سێزدە کۆڵۆنی]] بڕیاریاندا چیتر ملکەچی [[پەرلەمانی بریتانیا]] نەبن سەربەخۆ بن لە [[ئیمپراتۆریەتی بریتانیا]] ئەو [[سێزدە کۆلۆنی]]یە دواتر بونە [[ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا]]. لە ساڵی [[١٧٧٤]] ئەو کۆلۆنیانە هەمووھەموو بەرپرسە بریتانیەکانیان دەرکرد و [[کۆنگرسی هەرێمھەرێم]] یان پێکهێنا،پێکھێنا، هەرھەر لەبەر ئەوە بریتانیەکان هێزیھێزی سەربازین نارد بۆ ڕروبەرروبرونەوەی کۆلۆنیەکان، لە ڕێی [[دووەم کۆنگرێسی کێشوەر]]یەوە ئەمەریکیەکان ڕووبەرووبوونەوەیەکی سەربازیان رێکخست کە ناسرا بە «شۆڕشی ئەمەریکا» هەروەهاھەروەھا «شۆڕشی سەربەخۆی ئەمەریکا» ([[١٧٧٦]] - [[١٧٨٣]])، بریتانیەکان هێزەھێزە دەریایەکانیان بەکارهێنابەکارھێنا بۆ گەمارۆ دانی کەنارەکانی ئەتلەنتیک و ناردنی هێزیھێزی داگیرکردن بۆ کەنارەکان لە [[١٧٧٦]] بریتانیەکان [[بۆستن]]یان لە دەست دا بەڵام دوواتر [[نیویۆرک]] یان گرتەوە.

لە [[١٧٧٨]] یەکەم سوپای بریتانی گیرا و دوای ئەوەش [[فەڕەنسا]] چووە جەنگەکەوە وەک هاوپەیمانیھاوپەیمانی ئەمەریکیەکان بەوەش بەڵانسی هێزەھێزە دەریاییەکان هاوتاھاوتا بووەوە و دوای ئەوەی لە [[١٧٨١]] سوپای دووەمی بریتانیەکان گیرا لە [[یۆرک تاون]] جەنگەکە بە شێوەیەکی کاریگەر یەکلابووەوە و لە ساڵی [[١٧٨٣]] بریتانیا پەیماننامەی ئاشتیان ئیمزا کرد، بەمەش لە کۆتای [[١٨٨٣]] نەتەوە نوێکە زۆرینەی کەنارەکانی ڕۆژهەڵاتیڕۆژھەڵاتی کۆنترۆل کرد.