ئەشکەوتی شانەدەر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary |
No edit summary |
||
ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Erbil governorate shanidar cave.jpg|وێنۆک|ئەشکەوتى شانەدەر]]
'''ئەشکەوتى شانەدەر''' (Şaneder)
'''ئەشکەوتى شانەدەر''' (Şaneder) دەکەوێتە [[قەزای مێرگەسۆر]] و سەر بە [[پارێزگای ھەولێر]]ە. ٢٢٠٠ پێ بەرزە لە ئاستی ڕووی [[زەریا]]وە، دەکەوێتە سەر بەرزایی لوتکەی چیای برادۆست و مێژووی ئەم ئەشکەوتە دەگەرێتەوە بۆ سەردەمی بەردینی کۆن بۆ ٨٠٠٠٠ ساڵ بەر لە زایین و بە کۆنترین و گەورەترین ئەشکەوت دادەنرێت لە [[عێراق]]دا. لە بەرزایی (١٨ م) و درێژایی (٤٠ م) و پانایی (٢٧ م) کە فراوان دەبێت بۆ ناوەوە تا دەگاتە نزیکایی (٦٠ م). لەساڵی [[١٩٥١]] تا [[١٩٦١]] ھەڵکۆڵینی سەرەتایی تێدا کراوە لە لایەن زانا (ڕالف سولیکی) بە پاڵپشتی بەڕێوەبەرایەتی گشتی شوێنەوار لەو کاتەدا، ئەم ھەڵکۆڵینەش تەواو نەکراوە و لە ئەنجامی ئەم ھەڵکۆلینەش چوار چین دۆزراوەتەوە.▼
▲
ديتنهوهی کومهلیک ئیسکلیتی مرؤفهکانی نيئاندرتال له توی موستری ئهم ئهشکهوته، وهک خالیکی گرينگ رهچاودهکری له لیکولينهوهکانی چاخی کؤن بهردی زاگرؤس و رؤژههلاتی ناوهراست. ئهم دؤزرانهوهيه رهنگ دانهوهيهکی زؤری بوو: تا ئهو رادهيه که نیوی شانهدهر بؤ کؤنينهناسهکان و تهنانهت بؤ خهلکی ئاسايی وهبير هینهرهوهی نيئاندرتالهکان بووه و ههيه. بهلام دهسکهوتهکانی شانهدهر تهنيا تايبهت نيه به ئاسهوارهکانی چاخی کؤن بهردی. بلاوبونهوهی کتیبی«گؤرستانی سهرهتای نؤی بهردی شانهدهر» له لايهن سولکی و هاوکارانی نيشان دهری ئهو راستيهيه که ئاسهواره کؤنينهناسيهکانی دوای چاخی کؤن بهرديش، زؤر شتی بو گوتن پييه. ئهم کتیبه بريتيه له دهسکهوتی لیکولینهوهی ئاسهوارهکانی گؤرستانی تؤی(ب1)ی سهردهمی سهرهتای نؤی بهردي که له دوايين روژهکانی کؤتايی وهرزی ههلقهندنی زانستی (1960) له ئهشکهوتی شانهدهر دؤزرايهوه.
|