ویکیپیدیا

Faridfakhri

Joined ‏١٦ی ئایاری ٢٠١٢
گەڕان بە مێژوودا
→ گۆڕانکاریی کۆنترگۆڕانکاریی نوێتر ←
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
دیداریویکیدەق
No edit summary
«{{بەخێرھاتن}}--Aza (وتووێژ) ١٣:٣١, ١٦ ئایار ٢٠١٢ (...»ی لە جێی ناوەرۆک دانا
ھێڵی ١:
{{بەخێرھاتن}}--[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|وتووێژ]]) ١٣:٣١, ١٦ ئایار ٢٠١٢ (UTC)
 
== ماوس ==
 
 
[[پەڕگە:Mouse-mechanism-cutaway.png|thumb|left|270px|[[مێکانیزمی]] ماوسێک.]]
'''مشکواره'''، '''مشک'''، '''مشکیله''' یان '''ماوس''' ئامێرێکی وه‌ک مشک وایه که له رێزی که‌ل‌وپه‌لی [[تێچوو]]ی [[کۆمپیوته‌ر]] ده‌ژمێردرێت. ماوس، وه‌ک [[ته‌خته کلیل]]، نێوانجی به‌کارهێنه‌ریه‌کی [[ره‌قه‌کاڵا‏ ]]یی دێته هه‌ژمار. ئه‌م ئامێره زۆرتر دوو پشکۆژی هه‌یه و به کابڵ به [[کۆمپیوته‌ر]]ه‌وه گرێ ده‌درێت.له [[نه‌رمه‌کاڵا]]کانی ئه‌وڕۆییدا ماوس به‌شی زۆری ئه‌رکه‌کانی [[ته‌خته کلیل]]ی له ئه‌ستۆ گرتووه.
 
== جۆره‌کانی ماوس ==
ماوسه‌کان له گۆنه‌گه‌لێ جۆراوجۆرا بوونیان هه‌یه. جیاوازیه‌کان له گۆنه‌گه‌لی ئه‌و [[ره‌قه‌کاڵا]] له بواره جۆراوجۆره‌کاندا چۆنیه‌تی کارکردی فیزیکی، چۆنیه‌تی په‌یوه‌نی له گه‌ڵ [[کۆمپیوته‌ر]] و هه‌روه‌ها چۆنیه‌تی گرێدانی به ئه‌وه‌وه‌یه.ماوسه‌کان له روانگه‌ی چۆنیه‌تی کارکرد له گۆنه‌کانی [[تلێنی]]، [[نووری]]([[Optical]])، [[ژیرۆسکۆپ]]ی و [[سێ‌ ره‌هه‌ند]] دا بوونیان هه‌یه. چۆنیه‌تی په‌یوه‌نی ماوس له گه‌ڵ [[کۆمپیوته‌ر]]،پێکهاتووه له پرۆتۆکۆله‌کانی وه‌ک یه‌کی له حاڵی کارپێکردن به هۆی [[کۆمپانیاکان‏ ]]ی [[مایکرۆسافت]]، [[لۆجیتێک]](Logitech)، [[ماوس سیسته‌مز]] و [[ئای بی ئێم]]ه‌وه.ماوسه‌کان ده‌توانن له لایه‌ن [[ده‌رکه‌ی یه‌ک له دوای یه‌ک]]، [[ده‌رکه‌ی پی ئێس]] و [[ده‌رکه‌ی یو ئێس بی]] ه‌وه به [[کۆمپیوته‌ر]] گرێ بدرێن.
 
=== ماوسی تلێنی ===
[[ماوسی تلێنی]] (یان نووری- مێکانیکی) له گۆیه‌کی په‌لاستیکی پێکهاتووه که له گه‌ڵ سووڕانه‌وه له که‌شی ژێرینی ماوسه‌که وه، دوو [[چه‌رخ‌دنده‌]]ی په‌نای خۆی له نێو ماوسه‌که‌دا دێنێته جووڵه‌جووڵ.جووڵه‌ی ئه‌م چه‌رخ‌دنده‌گه‌له له لایه‌ن دوو [[دیۆد]] پێناسه ده‌کرێن و بۆ [[پشکێنه‌ر]] ده‌نێردرێن.
 
=== ماوسی نووری ===
[[ماوسی نووری]] له جیاتی جووڵه پێخستنی هه‌ندێک له له‌ته‌کانی خۆی وه‌کوو ماوسه مێکانیکیه‌کان، دیٶدێکی به‌ڵاوکه‌ری نوور و دیۆدگه‌لێکی نووری بۆ پێناسه کردنی جوڵه سه‌باره‌ت به رووی ژێرین به کار دێنێت.
 
== [[پشکۆژ]]ه‌کان (Buttons) ==
 
[[ماوس]] ئامێرێکه بۆ به‌ڕێوه‌بردن و به‌کار هێنانی به‌رنامه‌کان نه تایبه‌ت له [[ویندۆز]] و [[ئینتەرنێت‏]] که ساحێوی 2کلیلی سه‌ره‌کیه، (کلیلی سێهه‌مین که له ناوه‌ند یان شوێنی پاڵه‌وه‌ی هه‌ندێک له ماوسه‌کان دانراوه له به‌رنامه‌گه‌لێ تایبه‌ت دا به‌کاردێت.
 
== که‌ڵکی ماوس له [[پێوه‌نده‌ر]]ه [[به‌کارهێنه‌ر]]یه‌کان([[User Interface]] ) دا==
[[داهێنه‌رانی نه‌رمه‌کاڵا]] تێده‌کۆشن نه‌رمه‌کاڵاکانی ئه‌وڕۆیی به جۆرێک دابڕێژن که توانایی به‌ڕێوه‌بردن له گه‌ڵ ماوسیان هه‌بێت، بۆ ئه‌وه‌ی که هه‌م کار له‌گه‌ڵی ئاسانه و هه‌میش فێربوون و فرزیه‌که‌ی شیاوه.
ماوس به یارمه‌تی کابڵێک له گه‌ڵ [[کۆمپیوته‌ر]]دا گرێ ده‌درێت و [[نیشانده‌ر]](Pointer) له [[مۆنیتۆر]]دا به‌ڕێ ده‌خات و رێنوێنی ده‌کات. ماوس له هه‌ر شوێنێک بێت، له گه‌ڵ ئاوڕدان بۆ هه‌ر په‌کێک، به لێدان ([[کرته کردن]]ی پاشکۆژی راس یان چه‌پ) هه‌ڵسوکه‌وت ده‌کات و کار به رێوه ده‌بات. کلیلی لای راس زۆرتر بۆ هه‌ندێک له [[به‌رنامه‌ سیسته‌میه‌کان]](روونووس، بڕین، قت کردن، گۆڕدرانه‌کان و هتد ...) به کار دێت. کلیلی لای چه‌پ که به‌رچاووترین کاره‌کان ئه‌نجام ده‌دات، ئه‌م چوار کاره‌ی له ئه‌ستۆدایه :
 
 
* له گه‌ڵ پاڵپێوه‌نانی کلیلی لای چه‌پ داتوانین ئه‌و شته بۆ ئه‌نجام دانی کارگه‌لێکیتر (پێویست) هه‌ڵببژێرین که ره‌نگه‌که‌ی [[شین]] یان [[ره‌ش]] ده‌بێت.
 
* دووبار لێدانی زووی کلیلی لای چه‌پ بۆ به‌ڕێوه‌بردن (یان لێک کردنه‌وه).
 
* زۆرتر ده‌توانین به [[کرته]] کردن و وه‌ستاندنی کلیل له خواردا،(وه به‌رنه‌دانی کلیل) [[ده‌لاقه‌]]کان گه‌وره و چکوله یان جێ‌به‌جێ بکه‌ین.
 
* ده‌توانن په‌ڕه‌یه‌ک یان ده‌قێک کرته بکه‌ن و به وه‌ستاندنی کلیله‌که (بۆ روونوسی یان قت کردن)بیخه‌نه جێگایه‌کی دیکه‌وه.
 
 
ئه‌و چوار کاره له به‌رنامه‌گه‌لی تایبه‌تدا کاری تایبه‌تی خۆیان ئه‌نجام ده‌ده‌ن که تا راده‌یه‌ک وه‌ک کاره‌کانی سه‌ره‌وه‌یه.
 
==سه‌رچاوه‌کان ===
 
* [http://cp.literature.agilent.com/litweb/pdf/5988-9774EN.pdf%20ADNS-2610%20Optical%20Mouse%20Sensor (Agilent Technologies (2004]
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Mouse_%28computing%29 Computing)Mouse)]
 
 
 
 
 
[[پۆل:ره‌قه‌کاڵا ]]
بابەت دابنێ
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/لێدوانی_بەکارھێنەر:Faridfakhri»