بەرزەڵنگ (گیا)
بەرزەڵنگ، یان ئاڵ ئاڵ، زەنگوڵەگيا، گيابەرك (بە لاتینى:Artemisia) . گیایەكی باڵابەرزى بۆنخۆشی بە بنجى كوێستانییە، گەڵایەكی شین باوی وردی جوانی هەیە.گلە تیرەی steraceae) Compositae) له جۆری پوونگە. [١] زۆر جۆرى هەیە لەوانەش وەرکەمەر.
بەرزەڵنگ | |
---|---|
Scientific classification |
تایبەتمەندی ڕووەکی بەرزەڵنگ
دەستکاریگیابەرک یان بەرزەڵنگ، دەوەنە گیایێکە لە بنەماڵەی کاسیکۆیە کە گەڵا و گوڵی بۆنخۆش و تایبەتمەندی دەرمانی هەیە. > شێوەى دەوەنە و بەشەکانی دار، بنی لقەکانیان ڕەقن، لە گەڵا بچووکەکاندا داخراون کە بە پەڵەی سپی داپۆشراون. بەرزییەکەی لە مەترێکەوە بۆ یەک مەتر یان یەک مەتر لە جۆرە جیاوازەکاندا دەگۆڕێت؛ هەندێک جۆر لەسەر زەوی بڵاوبوونەتەوە و هەندێکیشیان بەخێو دەکرێن. بەزۆری گوڵەکانی بۆنخۆشن و تامەکەی تاڵە. ئەم ڕووەکە هەم لە ناوچە شاخاویەکان و هەم لە بیابانەکاندا گەشە دەکات.
تایبەتمەندییە دەرمانسازیەکانى بەرزەڵنگ
دەستکاریسێ بۆ چوار گرام لە تۆزی گوڵە گوڵە نەگوڵاوەکانی لەگەڵ هەنگوین، مرەبا، یان شیر تێکەڵ بکە و بەیانیان بەڕۆژوو بیخۆ، یان ١٠ گرام لە تۆزەکە لە پێنج سەد گرام ئاوی کوڵاودا بکوڵێنە و ئاوەکەی پاڵاوت و بیکە بە سێ بەش ، و بەیانیان و نیوەڕۆ و شەوان بیخۆنەوە زۆر کاریگەرە بۆ ڕزگاربوون لە کرمی ڕیخۆڵە. دوانزە گرام لێی بڕێژە و ئاوەکەی بخۆرەوە و بیدە لە ناوچەکە. بۆ چارەسەری پێوەدانی عەقارەب و تارانتولا بەسوودە. ڕۆژانە بە لقەکانی ددانەکانت بشۆ. کاریگەری سودبەخشی هەیە بۆ بەهێزکردنی پووک و ددانەکان. کۆڵی خۆڵەمێشی لەگەڵ زەیتی زەیتون یان زەیتی ئیریس کاریگەرە لە ڕێگریکردن لە هەڵوەرینی قژ و خێراکردنی گەشەی قژ. [٢]
هەندێک لە زانایانی زانکۆی کالیفۆرنیا لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بۆیان دەرکەوتووە کە ڕووەکی بەرزەڵنگ توانای لەناوبردنی زۆربەی خانە شێرپەنجەییەکانی جەستەی هەیە لە ماوەی ١٦ کاتژمێردا. بە گوتەی زانایان، کاتێک ئاسن زیاد دەکرێت بۆ ئەم بەرهەمە، دەبێتە هۆی لەناوبردنی لەسەدا سەد خانە شێرپەنجەییەکانی ناو لەش و ڕێگری لە سەرهەڵدانی خانەی نوێی شێرپەنجەیی دەکات.
زیانەکانى
دەستکاریزیانی هەیە بۆ گەدە و دەمارەکان و دەبێتە هۆی سەرئێشە، چارەسەرەکەیشی ژەهراوی گەرمییە.
سەرچاوە
دەستکاری- ^ [فەرهەنگی ئەناهیتا] http://ferheng.info/alfba/%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D9%86%DA%AF-berzeling/
- ^ «درمنه و خواص آن». ویکی ووک / زندگی آگاهانه لحظاتی شاد و آرام.
[١]
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بەرزەڵنگ (گیا) تێدایە. |
- ^ «درمنه و خواص آن». ویکی ووک / زندگی آگاهانه لحظاتی شاد و آرام.