بزنی مەرەز ڕەسەنێکی بزنە کە لە کوردستان کەوی کراوەتەوە. ئەم بزنە بەتایبەت بۆ مووەکەی بەناوبانگە کە بۆ دروستکردنی جلی کوردی، وەک ڕانک و چۆخە ،بەکاردێت.

چەند ڕەنگی بزنی مەرەز

ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست و بەتایبەت کوردستان لە یەکەم شوێنەکان بوون کە بزنی تێدا کەوی کراوەتەوە. ڕەنگە مێژووی دەستەمۆکردنی ئەم ئاژەڵانە بگەڕێتەوە بۆ چەندھەزار ساڵ بەرلە لەدایکبوونی مەسیح.[١] بزنی مەرەز لەمێژە لە ناوچەکە بووە و لە ڕووی جەنەتیکییەوە دوورترینە لە بزنە ماڵییەکانی تر.[٢] ژمارەی بزنی مەرەز لەم دوو دەیەی دواییەدا ڕوو لە کەم بوونەوەیە.[٣]

ڕەواڵەت

دەستکاری
 
وێنەی بزنێکی مەرەزی سپی

ئەم بزنە بە جەستە بچووکە و ئازایە بۆ گەڕان و سەرکەوتن بە بەرزاییدا. ڕەنگی جۆراوجۆری ھەیە وەک سپی، ڕەش و چەند جۆری قاوەیی و بۆر.[١][٤]

 
چەند پیاوێکی کورد بە ڕانک و چۆخەوە کە لە تووکی بزنی مەرەز دروست دەبێت.

تووکی بزنی مەرەز وەک ڕەسەنەکانی تری بزن نیە و وەک خوری دەڕێسرێت. بزنی مەرەز ساڵێک جارێک دەبڕدرێتەوە و خورییەکەی دەکرێت بە بەن و ئەو بەنە دەکرێت بە شاڵی مەرەز بۆ دروستکردنی جلی کوردی وەک ڕانک و چۆخە و پووزەوانە و جلی تر.[٥][٦]

سەرچاوەکان

دەستکاری
  1. ^ ئ ا «The status of Markhoz goat rearing in Kurdistan province». INTERNATIONAL GOAT ASSOCIATION (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ١٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  2. ^ Al-Barzinji; Hamad، Yousif M. S. ; Aram O. «Characterization of local goat breeds using RAP-DNA markers». pubs.aip.org. لە ١٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە فرەکان: authors list (بەستەر)
  3. ^ «بازاڕی بانە، دەگمەنترین بزنی کوردی قڕ دەکات».{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
  4. ^ «Innovative Kurdish farmers breed hardy goat hybrid». www.rudaw.net. لە ١٣ی ئایاری ٢٠٢٤ ھێنراوە.
  5. ^ «باس نیوز: بازاڕی بانە، دەگمەنترین بزنی کوردی قڕ دەکات».{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
  6. ^ «کوردستان ٢٤: بزنی مەرەز».{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)