دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو
وتاری ھەڵبژێردراو ١
دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو/١
_anime_screenshot.jpg)
سەرکێشیەکانی سەندیباد (بە ژاپۆنی: アラビアンナイト シンドバットの冒険 Arabian naito shindobatto no bôken) بریتییە لە زنجیرەیەک وێنەی جوڵاوی ژاپۆنی، لە بەرھەمھێنانی ستۆدیۆی نیپۆن ئەنیمەیشنە لە دەرھێنانی فومیۆ کورۆکاوەیە .(Fumio Kurokawa) لە ١ی تشرینی یەکەم ١٩٧٦ یەکەم زنجیرەی نمایش کرا کە لە ٥٢ زنجیرە پێک ھاتووە، سەرکێشیەکانی سەندیباد لە بنەرەت دا لەنێو چیرۆکەکانی ھەزار و یەک شەو ھەڵقوڵاوە، وە تێیدا سەندیباد دەریاوانێکی عەرەبە لە شاری بەغدا ئاواتی گەشت کردنە بەدەریادا و ھەندێک جاریش بە ھاوەڵی حوشترەکەی بە بیاباندا ڕێ دەکا. سەندیباد پاڵەوانی زنجیرەکەیە کوری بازرگانێکی بەناوبانگی بەغدایەبەناوی ھەیسەم، ھاوڕێیەکی ھەیە بەناوی حەسەن کە کوڕە ھەژارێکە گۆزەی ئاو دەفرۆشێت لە بەغدا، سەندیباد لەگەڵ حەسەنی ھاوڕێی سەردەخەنە سەر کۆشکی پاشای بەغدا، کە پاڵەوانێتی سێڕکی تێدا نمایش دەکرا بەجۆرێک لەسەرانسەری جیھانەوە ھاتبوون، دەبێتە جێگای سەرسوڕمانی سەندیباد ھەربۆیە بڕیار دەدات لەگەڵ مامە گەڕیدەکەی گەشتێک بەجیھان بکات و سەمەرەی زیاتر ببینێت، مامە گەڕیدەکەی باڵندەیەکی ھەیە کەدەتوانێت بدوێت وەکو مرۆڤ، پاشان دەبێت بە ھاوڕێی سەندیباد بەدرێژایی سەرکێشیەکانی ئەم باڵندەیە ناوی یاسەمینە بوو.
وتاری ھەڵبژێردراو ٢
دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو/٢
سێیکۆ کۆمپانیایەکی ژاپۆنییە بۆ بەرھەمھێنانی کاتژمێری دەستی، کاتژمێری دیوار، لێنز و خشڵی پۆشاک. سێیکۆ سەر بە گرووپی کۆمپانیای سێیکۆیە. لە ساڵی ١٨٨١ کینتارۆ ھاتۆری دوکانێکی فرۆشتنی خشڵ و کاتژمێری بەناوی ک. ھاتۆری لە شاری تۆکیۆ لە ژاپۆن کردەوە، پاشان لە ساڵی ١٨٨٩ دەستیکرد بە دروستکردنی کاتژمێر بە ناوی سێیکۆشا Seikosha . سێیکۆ بە ژاپۆنی مانای سەرکەوتن دەگەیەنێت و یەکەم کاتژمێری کۆمپانیەکە بە ناوی سێیکۆ لە ساڵی ١٩٢٤ دەرکەوت. سێیکۆ لە ساڵی ١٩٦٩ بۆ یەکەم جار لە مێژوو کاتژمێری کوارتزی بە ناوی ئاسترۆن Astron ناساند، کە نرخی ئەو کاتژمێرە ھیندەی نرخی ئۆتۆمبێلێکی ئاسایی دەبوو. ئێستا سێیکۆ بە یەکێک لە گەورەترین و کۆنترین کۆمپانیای بەرھەمھێنانی کاتژمێر دادەنرێت لە جیھاندا. سێیکۆ لە ئێستادا چەندین جۆر کاتژمێری جیاواز بەرھەم دەھێنێت لەوانە کاتژمێری کوارتز (باتری)، میکانیکی (ئۆتۆماتیک) و سۆلار (تیشک).
وتاری ھەڵبژێردراو ٣
دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو/٣
گێیشا (یان گێیگی؛ 芸者) ھونەرمەندی مێینەی یابانین. ئەوان شارەزان لە ھونەری جیاوازدا، وەک ژەنینی میوزیکی کلاسیکی یابانی، سەماکردن و ھۆنراوە. ھەندێک خەڵک بڕوایان وایە کە گێیشایەکان لەشفرۆشبن، بەڵام ئەمە ڕاست نییە. وشەی گێیشا لە دوو وشەی یابانی پێکھاتووە، 芸 (گێی) کە واتا "ھونەر" وە وشەی 者 (شا) کە واتای "کەسێک کە دەیکات"دەگەیێنێت. مانای تیپیی وشەی "گێیشاً لە کوردیدا "ھونەرمەند"ە. گێیشایەکان ڕێزێکی زۆریان لێدەگیرێت و گرانیشە ببیت بە گێیشایەک. وشەیەکی دیکە کە لە شوێنی گێیشا بەکاردێت، وشەی "گێیکۆ"یە (芸子). ئەم وشەیە زیاتر لە کیۆتۆ بەکاردەھێنرێت. کیۆتۆ پارێزگایەکە کە نەریتی گێیشا (گێیکۆ) دێرینتر و بەھێزترە. بوون بە گێیشا (گێیکۆ)یێکی پیشەگەر لە کیۆتۆ ٥ ساڵ مەشقکردنی پێویستە. خوێندکارانی گێیکۆ پێیاندەگووترێت "مەیکۆ" (舞子) کە بە مانای "سەماکردن"دێت وە وشەی "کۆ" (子) بە مانای "منداڵ" دێت. مەیکۆکان میکیاجی سپی و کیمۆنۆی چەندین ڕەنگی جیاواز لەبەردەکەن. گێیشاکان کیمۆنۆی سادەتر لەبەردەکەن و میکیاجی سپی تەنھا لە بۆنە تایەتەکان بەکاردێنن.
وتاری ھەڵبژێردراو ٤
دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو/٤
لێکۆڵەر کۆنان ([名探偵コナン، دەوترێت مێتانتێ کۆنان واتە لێکۆڵەری مەزن کۆنان] ھەڵە: {{Lang-xx}}: دەقی لاری تێدایە (یارمەتی)) بریتییە لە زنجیرەیەک مانگا کە لەلایەن گۆشۆ ئۆیاماوە نووسراونەتەوە. ئەم مانگایە کراوە بە زنجیرەیەک ئەنیمێ و ئۆڤا و فیلمی ئەنیمێ و یاری ڤیدیۆ و کۆمەڵێک شتی تری ژاپۆنی. مانگاکە لە ١٨ی حوزەیرانی ساڵی ١٩٩٤ دەستی پێکرد ئەم مانگایە بەردەوامبوو لە بڵاوبوونەوە، تا گەیشت بە زیاتر لە ١٠٠٠ بەش، ئەمەش وایکرد کە مانگای تایبەت بە لێکۆڵەر کۆنان بچێتە پلە ٢٢ لە درێژترین مانگا دەرچووەکان. مانگاکە سەرکەوتنێکی گەورەی بەدەست ھێنا دوای ئەوەی ژمارەی تیراژە فرۆشراوەکانی لە ژاپۆندا گەیشتە زیاتر لە ١٢٠ میلیۆن تیراژ.مانگاکە ھەفتانە لە گۆڤاری ھەفتانەی شۆنن سندی بڵاودەکرێتەوە لە ١٨ی حوزەیرانی ١٩٩٤ەوە. زنجیرە ئەنیمێکانی لە ڕێگەی ستودیۆی تۆکیۆ موڤی شینشا دێتە بەرھەمھێنان، زنجیرەکان لەلایەن کینجی کۆداما و یاسویچیرۆ یامامۆتۆوە دەردەھێنرێن، و لە ژاپۆندا لە ڕێگەی کەناڵی نیپۆن تیڤی و کەناڵی یۆمیوریو ئەنیماکسەوە پەخش دەکرێن.
وتاری ھەڵبژێردراو ٥
دەروازە:ژاپۆن/وتاری ھەڵبژێردراو/٥
چیای فوجی (بە ژاپۆنی: 富士山، فوجی سان: [ɸɯꜜ(د)ʑisaɴ]) لوتکە چیایەک یان کێوێکی مەزنە دەکەوێتە دوورگەی ھۆنشوو لە ژاپۆن و بەرزترین چیای ژاپۆنە، کە ٣٬٧٧٦٫٢٤ م (١٢٬٣٨٩٫٢ پێ) بەرزە. ئەمە لوتکە شاخە دووەم گەورەترین گڕکانی ھەیە کە دەکەوێتە دوورگەیەک لە ئاسیا (دوای گڕکانی چیای کێرینچی لە دوورگەی سوماترا)، و حەوتەمین بەرزترین لوتکەی دوورگەییی سەر زەوییە. گڕکانەکەی چیای فوجی گڕکانێکی چالاکە کە دوایین جار لە ساڵی ١٧٠٧ بۆ ١٧٠٩ چەگەرەی کرد. چیاکە دەکەوێتە نزیکەی ١٠٠ کم (٦٢ میل)ی باشووری ڕۆژاوای تۆکیۆ و لە ڕۆژە ڕوونەکاندا بە ئاسانی لەناو شارەوە دەبینرێت. تەپۆڵکەکەی چیای فوجی کە بە شێوەیەکی زۆر کەوانەیییە، بە نزیکەی پێنج مانگی ساڵ بە بەفر داپۆشراوە، بە شێوەیەکی ئاسایی وەک وێنۆکەیەکی کلتوری ژاپۆن دەبینرێت و زۆرجار لە ھونەر و وێنەگرتندا دیمەنەکەی بەدی دەکرێت، ھەروەھا لەلایەن گەشتیار و شاخەوانەکانەوە سەردانی دەکرێت. چیای فوجی یەکێکە لە «سێ چیای پیرۆز»ی ژاپۆن (ئا.. سانەرێیسان) لەگەڵ چیای تایت و چیای ھاکو شوێنێکی تایبەت و جوانی ھەیە و یەکێک لە شوێنەوارە مێژوویەکانی ژاپۆن. لە ٢٢ ی حوزەیرانی ٢٠١٣ وەک شوێنێکی ڕۆشنبیری بۆ لیستی کەلەپووری جیھانی زیاد کرا. بە گوێرەی یونسکۆ چیای فوجی " ئیلھامبەخشی ھونەرمەند و شاعیران بووە و بۆ چەندین سەدە ھەروەک حەج بووە بۆیان ". ڕێکخراوی یونسکۆ ٢٥ شوێنی لە بەرژەوەندی کلتوری لە ناوچەی چیای فوجی ناساندووە. ئەم ٢٥ شوێنە بریتین لە خودی شاخەکە و مەزاری شینتۆ، فوجیسان ھۆنگو سێنگن تایشا، ھەروەھا پەرستگای سەرۆک تایسکیجی بوودی کە لە ساڵی ١٢٩٠ دروستکراوە، دواتر لەلایەن ھونەرمەندی کیوکیۆ-ی ژاپۆنی کاتسوشیکا ھۆکوسەیی نۆژەنکراوەتەوە.