دەروازە:مێژوو/وتاری ھەڵبژێردراو/٣
قەڵای ھەولێر، یان قەراتی ھەولێرێ (بە کرمانجی: Keleha Hewlêrê) ھەروەھا بە قەڵات ناسراوە. تەپۆڵکەیەکی بازنەیی ڕووتەختە بە ڕووبەری ١٠٢٫١٩٠ مەتری چوارگۆشە لە ناوەڕاستی شاری ھەولێر، کە لە کۆنەوە ناوەندی شاری ھەولێر بووە.ئەم قەڵایە لە ٢١ی حوزەیرانی ٢٠١٤ەوە خراوەتە لیستی میراتی جیھانییەوە. شوێنەوارناسەکان مێژووی قەڵاکە بۆ سەردەمی سۆمەریەکان و ھەزاران ساڵ پێش زایین دەیگەڕێننەوە. بۆ یەکەمجار لە سەرچاوە مێژوویییەکان لە پارچە تابلۆی قوڕینی «ئیبلا» لە سووریا دەوروبەری ٢٣٠٠ پێش زایین ئاماژە بە قەڵای ھەولێر کراوە، و لە سەردەمی ئاشووری نوێدا گرنگییەکی تایبەتی بەدەستھێناوە. لە سەردەمی ساسانییەکان و خەلافەتی عەباسیدا، ھەولێر ناوەندێکی گرنگ بوو بۆ ئایینی مەسیحی. لە ساڵی ١٢٥٨ قەلاکە لەلایەن مەغۆلەکان داگیرکرا. لە ماوەی سەدەی بیستەمدا دەستکارییەکی بەرچاو لە پێکھاتەی شارەکاندا کرا، لە ئەنجامدا ژمارەیەک خانوو و بینا گشتییەکان ڕووخان. ساڵی ٢٠٠٧ کۆمیسیۆنی باڵای بووژاندنەوەی قەڵای ھەولێر (HCECR) بۆ سەرپەرشتیکردنی نۆژەنکردنەوەی قەڵاکە دامەزرا. لە ھەمان ساڵدا، سەرجەم دانیشتووانی قەلاکە،جگە لە یەک خێزان وەک بەشێک لە پڕۆژەی نۆژەنکردنەوکە، لە قەڵاکە ڕاگوێزران. لەو کاتەوە، توێژینەوە شوێنەوارییەکان و کارەکانی نۆژەنکردنەوە لە شوێن و دەوروبەری لەلایەن تیمە نێودەوڵەتییە جیاوازەکانەوە و بە ھاوکاری لەگەڵ پسپۆڕانی ناوخۆیی ئەنجامدراون. حکومەت پلانی ھەیە کاتێک قەڵاکە نۆژەن دەکرێتەوە، ٥٠ خێزان لە قەڵاکەدا بژین. ھەروەھا موتێل و چێشتخانە و کافتریای تێدادروست دەکرێت. بەگشتی قەلاکە ڕووبەرێکی ھێلکەیی ھەیە و لە باری درێژییەوە ٤٣٠ مەتر و لە باری کورتییەوە ٣٤٠ مەترە (١٬٤١٠ پێ × ١٬١٢٠ پێ) کە ١٠٢ ھەزار مەتر چوارگۆشە (١٬١٠٠٬٠٠٠ پێی چوارگۆشە)یە. تاکە شوێنی ئایینی کە لە ئێستادا ماوەتەوە مزگەوتی مەلا فەندییە. ئەو تەپۆڵکەیە لە نێوان ٢٥ بۆ ٣٢ مەتر (٨٢ بۆ ١٠٥ پێ) لە ڕووبەری دەشتی شارەکە بەرزترە، خاوەنی دوو دەروازەی سەرەکییە لە ئێستادا، بەناوەکانی دەروازەی گەورەی باشوور و دەروازەی گەورەی باکوور، لەکۆندا دەرگایان ھەبووە. لە ناوەنددیدا شەقامێکی ڕاست بە یەکیانەوە دەبەستێتەوە. ھەروەھا بەسەر سێ گەڕەکی فراوان لە ڕۆژھەڵاتەوە بۆ ڕۆژاوا دابەش بووە: ئەوانیش سەرا، تەکیە و تۆپخانە. سەرا شوێنی نیشتەجێ بوونی خێزانە فەرمانڕەواو و خەنەدانەکان بووە؛ گەڕەکی تەکییە، شوێنی نیشتەجێ بوونی دەروێش و موریدەکانی تەریقەتی قادری و نەقشبەندی بووە.؛ و لە تۆپخانە خەڵکی ئاسایی و پیشەوەر و جووتیارانی تێدا نیشتەجێ بووە.