شووشە (بە ئازەربایجانی: Şuşa). (بە ئەرمەنی: Շուշի) شارێکە لە ئازەربایجان، لە ناوچەی ناگۆرنۆ قەرەباغە کە کێشە لەسەرە. شارەکە لە بەرزایی ١٤٠٠–١٨٠٠ مەتر (٤٦٠٠–٥٩٠٠ پێ) لە چیای قەرەباغ ھەڵکەوتووە، لە سەردەمی سۆڤیەتدا ھاوینەھەواری شاخاوی بووە.

شووشە
بە ئازەربایجانی: Şuşa
دامەزران١ی کانوونی دووەمی ١٧٥٢
ناو بە زمانی فەرمیŞuşa
زمانی فەرمیئازەربایجانی
وڵاتئازەربایجان
پایتەختیKarabakh Khanate، شووشە یوزد، Shusha District
دابەشکاریی کارگێڕیشووشە یوزد، Karabakh Khanate، Shusha District، Shushi Province، Shusha District
ناوچەی کاتیUTC+04:00
پۆتانی شوێن٣٩°٤٥′٣٧″N ٤٦°٤٥′١″E
سەرۆکBayram Safarov
دانیشتووان٤٬٤٤٦
بەرزی لە ئاستی دەریا١٬٤٢٠ مەتر
خوشکەشارەکانGyöngyös
ڕووبەر٥٫٥ کیلۆمەتر چوارگۆشە
وێبگەhttp://www.shusha-ih.gov.az
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل58
Map

شارەکە لە کاتی شەڕی قەرەباغدا تووشی وێرانکاری و کەمبوونەوەی دانیشتووانی بەرچاو بووە. دوای گرتنی شوشا لە ساڵی ١٩٩٢ لەلایەن ھێزەکانی ئەرمینیا لە کاتی جەنگی یەکەمی ناگۆرنۆ و قەرەباغدا، دانیشتووانی ئازەربایجانی شارەکە ھەڵھاتن و زۆربەی شارەکە وێران کرا[١] لە نێوان مانگی ئایاری ١٩٩٢ تا تشرینی دووەمی ٢٠٢٠، شووشە لەژێر کۆنترۆڵی دیفاکتۆی کۆماری ئارتساخی دابڕاودا بووە و وەک ناوەندی پارێزگای شوشی خۆی بەڕێوەدەبرێت. لە ٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠دا، ھێزەکانی ئازەربایجان لە جەنگی قەرەباغی ٢٠٢٠دا دوای شەڕێکی درێژخایەنی سێ ڕۆژە، شارەکەیان کۆنترۆڵکردەوە[٢][٣] دانیشتووانی ئەرمەنی شارەکە ھەڵھاتن و چەندین ڕاپۆرت سەریان ھەڵدا کە میراتی کولتووری ئەرمەنی شارەکە لەناو دەبرێت.[٤][٥][٦]

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ Muth, Sebastian (2016). "Language Removal, Commodification and the Negotiation of Cultural Identity in Nagorno-Karabakh". Conflict, Exclusion and Dissent in the Linguistic Landscape. Palgrave Macmillan UK. ISBN 978-1-137-42627-7.
  2. ^ "Azerbaijan, Armenia and Russia sign peace deal over Nagorno-Karabakh". edition.cnn.com. CNN. 10 November 2020. Archived from the original on 9 November 2020. Retrieved 15 November 2020.
  3. ^ "Президент Арцаха прокомментировал мир с Азербайджаном". www.mk.ru (بە ڕووسی). Archived from the original on 10 November 2020. Retrieved 2020-11-11.
  4. ^ Lori Khatchadourian; Ian Lindsay; Adam T. Smith (June 2021). "Caucasus Heritage Watch: Monitoring Report #1". Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Cornell University. p. 19. Retrieved November 4, 2021. In sum, there are real and present threats to the integrity of the heritage landscape of Nagorno Karabakh that result from a range of factors from development work undertaken without sufficient attention to heritage sites to intentional acts against Armenian monuments.
  5. ^ "Azerbaijan: Attack on Church Possible War Crime". Human Rights Watch. 16 December 2020. Retrieved 6 November 2021.
  6. ^ Kucera, Joshua (7 May 2021). "Azerbaijan begins controversial renovation of Armenian church". Eurasianet. Archived from the original on 5 October 2021. Retrieved 6 October 2021.