کاندیدا ئەلبیکانس (بە ئینگلیزی: Candida albicans) یەکێکە لەو کەڕووانەی کە بە شێوەیەکی ئاسایی لە (ڕێرەوی ھەرس، سەرپێست، دەم، زێ ....) دەژی و سوود بە لەش دەگەینێت. بەڵام کاتێک بەرگری لەش دادەبەزێت دەگۆڕێت بۆ جۆری مەترسیدار و دەبێتە ھۆی نەخۆشی وەک (ھەوکردنی پێست و کۆئەندامی ھەرس و چوونە ناو خوین …). ئەو نەخۆشانەی توشبوو بە ئایدزن و ئەوانەی کە بەرگریان دابەزیووە دوای نەشتەرگەری و بەھۆی دەرمان.[١]

یەکێکە لە کەڕوو ناسراوەکانی بواری کەڕووناسی، بە شێوەیەکی ئاسایی لەناو ڕیخۆلەدا ھەیە و پارێزگاریمان لێ دەکات وەک کەڕووی سوود بەخش بەڵام کاتێک بەرگری لەش کەم دەبێتەوە ئەم کەڕووە خۆی دەگۆڕێت و دەبێت بە کەڕووی زیانبەخش و دەبێتە ھۆی نەخۆشی لە (پێست و بوونی لەناو خوێن و توشبوون بە کۆئەندامی ھەرس بە تایبەت ڕیخۆڵەکان).[٢]

شایەنی باسە ئەم کەڕووە سەر بە کەڕوو تورەگەیییەکان (ascomycota)ە لە خێزانی (saccharomycetacea)یە. پێکھاتەی (yeast) دروست دەکات.[٣]و بە ناتووخمە زۆربوون زۆردەبێت و تەنانەت سپۆڕیش بەرھەم دێت. ھەروەھا پێکھاتەی biofilm دروست دەکات کە زۆر مەترسیدارە بۆ ھێرش کردنە سەر خانەکانی لەش.[٤]

نیشانەکان دەستکاری

  • ئازاری ئەندامی زاوزێ
  • سووربونەوە و خورانی پێست
  • ھەوکردن و ھەڵئاوسانی زێ
  • ھەوکردنی قورگ و سییەکان
  • ئازاری گەدە و سک

چارەسەر دەستکاری

چارەسەر بە پێی شوێنی توشبونەکە دەگۆڕێت بەڵام گرنگترینیان بریتین لە

  1. amphotericin B, echinocandin, or fluconazole بۆ ھەوکردنەکانی دیکە
  2. nystatin بۆ ھەوکردنی قورگ و دەم
  3. clotrimazole بۆ ھەوکردنی کۆئەندامی زاوزێ

بەڵام لەگەڵ ئەوانەشدا دژە بەکتریا دەدرێت بە نەخۆشی بۆ ئەوەی ڕێگر بن لە توشبوون بە ھەوکردن بە بەکتریا.

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ "Candida albicans", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2021-08-02, retrieved 2021-08-12
  2. ^ James, Stephen A.; Roberts, Ian N.; Elliston, Adam; Bond, Christopher J.; Ludwig, John M.; Dicks, Jo; Bensasson, Douda (1 January 2019). "Diverse Lineages of Candida albicans Live on Old Oaks". Genetics (بە ئینگلیزی). 211 (1): 277–288. doi:10.1534/genetics.118.301482. ISSN 0016-6731. PMC 6325710. PMID 30463870.
  3. ^ Gow, N.A.R. (2017). "Microbe Profile: Candida albicans: a shape-changing, opportunistic pathogenic fungus of humans". Microbiology. 163 (8): 1145–1147. doi:10.1099/mic.0.000499. PMID 28809155.
  4. ^ Odds, F.C. (1988). Candida and Candidosis: A Review and Bibliography (2nd ed.). London; Philadelphia: Bailliere Tindall. ISBN 978-0702012655.

بەستەرە دەرەکییەکان دەستکاری