قەزوین

ناوەندی پارێزگای قەزوین، ئێران

قەزوین (بە فارسی: قزوین) شارێکە لە پارێزگای قەزوینی ئێران. قەزوین لە سەردەمی سەفەوییەکاندا پایتەختی ئێران بووە. لە قەزویندا ژمارەیەک بچووک کورد دەژین.

قەزوین
وڵاتئێران
پایتەختیئێرانی سەفەوی، پارێزگای قەزوین، قەزوین (شارستان)، Central District
دابەشکاریی کارگێڕیCentral District
ناوچەی کاتیUTC+03:30
پۆتانی شوێن٣٦°١٧′٨″N ٥٠°٠′١٥″E
دانیشتووان٤٠٢٬٧٤٨
بەرزی لە ئاستی دەریا١٬٣٤٧ مەتر
ڕووبەر٦٤٫١٣٢ کیلۆمەتر چوارگۆشە
وێبگەhttp://www.shahrdariqazvin.com/
کۆدی تەلەفۆن28
Map
چەند دیمەنێک لە شاری قەزوین

دانیشتووان دەستکاری

دانیشتووانی ئەم شارە لە ساڵی ٢٠١٦ دا، ٤٠٢،٧٤٨ کەس بووە.[١]

مرۆڤناسی دەستکاری

زمان دەستکاری

زمانی زۆربەی خەڵکی شاری قەزوین فارسی و بە زاری قەزوینییە.[٢][٣] لە دوای فارسەکان نەتەوەی تاتەکان، ئازەرییەکان، کوردەکان و گیلەکییەکان لە شاری قەزوین دەژین کە لە ناوچەکانی تری ئێران و پارێزگای قەزوین بە شاری قەزوین کۆچیان کردووە.[٤]

لە سەفەرنامەی ئێدوارد براون بە ناوی «یەک ساڵ لە ناو ئێرانییەکان» (۱۸۸۷–۱۸۸۸) زمانی زۆرینەی خەڵکی قەزوین فارسی نوسراوە.[٥][٦][٧] ھەروەھا خەڵکی پێشووی قەزوین بە زمانی فارسی و زاری قەزوینی قسەیان دەکرد.[٨]

نەتەوەکانی شاری قەزوین
ڕێژە لەسەد
فارس
  
٤٨٫٠٪
تات
  
٢٥٫٠٪
ئازەربایجانی
  
١٢٫٠٪
کورد
  
١٠٫٠٪
گیلەک
  
٥٪

ئایین دەستکاری

زۆرینەی دانیشتووانی قەزوین موسڵمانن و لە مەزھەبی شیعە دوازدە ئیمامی پەیرەوی دەکەن.[٩]

ئەمانەش ببینە دەستکاری

سەرچاوەکان دەستکاری

  1. ^ http://yaftenews.ir/important-news/17464-sarshomarii96.html
  2. ^ https://qazvin.ostan-qz.ir ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ Mohammad Jalal Abbasi-Shavazi, Peter McDonald, Meimanat Hosseini-Chavoshi, "The Fertility Transition in Iran: Revolution and Reproduction", Springer, 2009. pp 100-101: "The first category is 'Central' where the majority of people are Persian speaking ethnic Fars (provinces of Fars, Hamedan, Isfahan, Markazi, Qazvin, Qom, Semnan, Yazd and Tehran..."
  4. ^ http://www.negahmedia.ir/media/show_video/64113 ٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  5. ^ «شارستانی قەزوین» ٥ی شوباتی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  6. ^ «قەزوین»
  7. ^ Edward Brown-A YEAR AMONGST THE PERSIANS - IMPRESSIONS AS TO THE LIFE, CHARACTER, & THOUGHT OF THE PEOPLE OF PERSIA - Received during Twelve Months' Residence in that Country in the Year 1887-1888. excerpt 1: It isnot till Kazvin is reached, and only four or five stages separate the traveler from Tehran, that the Persian distinctly predominates over the Turkish excerpt 2: The bazaars were much like those which we had already seen at Khuy, Tabriz, and Zanjan; but as regards the people, the advantage was decidedly in favor of Kazvinis who are more pleasing in countenance, more gentle in manners and rather darker in complex than the Azerbaijanis. Persian is spoken by them universally,
  8. ^ «نەتەوە و زمان لە پارێزگای قەزوین»
  9. ^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Retrieved 9ی Januaryی 2021. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help); Unknown parameter |بەستەری شکاو= ignored (help); Unknown parameter |ناونیشانی ئەرشیڤ= ignored (help); Unknown parameter |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ignored (help) ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.