سالم: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
خاوێنکردن
ھێڵی ١:
'''عەبدوڕەحمان بەگی ساحێبقران''' ([[١٨٠٠]]-[[١٨٦٦]]) ناسراو ب '''سالم'''
'''سالم'''، ناوی عه‌بدوڕه‌حمان به‌گی ساحێبقرانه و کوڕی محه‌مه‌د به‌گی کوڕی ئه‌حمه‌د به‌گی ساحێبقرانه.
له‌گه‌ڵلەگەڵ مسته‌فامستەفا به‌گیبەگی ساحێبقران ناسراو بهبە [[کوردی (ھۆنراوەنووس)|کوردی]] دا ئامۆزای یه‌کترینیەکترین.
==له دایکژیان بوون==
سالم کوڕی محەمەد بەگی کوڕی ئەحمەد بەگی ساحێبقرانە و لە ساڵی [[١٨٠٠]]دا لە شاری [[سلێمانی]] ھاتوەتە دنیا. لە ساڵی ١٨٦٦دا کۆچی دوایی کردووە و لە [[گردی سەیوان]] لە شاری [[سلێمانی]] بە خاک سپێردراوە.
له ساڵی 1800ی زایینی دا له شاری [[سلێمانی]] هاتوه‌ته دنیا.
==کۆچی دوایی==
له ساڵی 1866ی زایینی دا کۆچی دوایی کردوه و له [[گردی سەیوان]] له شاری [[سلێمانی]] به خاک سپێراوه.
 
== ھۆنراوەکانی ==
==تایبه‌تمه‌ندیه‌کانی شێعری سالم==
تایبەتمەندیەکانی شێعری سالم بە کار ھێنانی زۆری وشەی قورئانی و ئاماژە بە ڕووداوە مێژووییەکان و بە کار ھێنانی وشەی فەلسەفی و سۆفیانەیە.
*به کار هێنانی زۆری وشه‌ی قورئانی
*ئاماژه‌ به ڕووداوه مێژووییه‌کان
*به کار هێنانی وشه‌ی فه‌لسه‌فی و سۆفیانه
 
''سالم'' لهلە وڵامی قه‌سیده‌یقەسیدەی بادی خۆش مرووری [[نالی]] دا قه‌سیده‌یه‌کیقەسیدەیەکی نووسیوهنووسیوە کهکە ئاوا ده‌سدەست پێده‌کاتپێدەکات:
==وڵامی قه‌سیده‌ی نالی==
{{ھەڵبەست}}
''سالم'' له وڵامی قه‌سیده‌ی بادی خۆش مرووری نالی دا قه‌سیده‌یه‌کی نووسیوه که ئاوا ده‌س پێده‌کات:
{{ب|جانم فیدایی سروەکەت ئەی بادەکەی سەحەر|ئەی پەیکی موستەعید لە ھەموو ڕاھی پڕ خەتەر}}
{{کۆتایی ھەڵبەست}}
 
=== نموونەی ھۆنراوە ===
جانم فیدایی سروه‌که‌ت ئه‌ی باده‌که‌ی سه‌حه‌ر
{{ھەڵبەست}}
{{ب|ساقی لە پەردە دەرھات، جامی شەڕابی ھێنا|دڵ خیرە ما لە حێرەت مەھ ئافتابی ھێنا}}
{{ب|یەک زەڕڕە عەکسی پڕتەو، دەرکەوت ‌و تووری سووتاند|ئاوێنە سەختڕوو بوو، لەو عەکسە تابی ھێنا}}
{{ب|تیماری چاکی سینەم، ڕاجع بە چاوی مەستە|بەختیش موافیقی عەشق، بۆ من خەرابی ھێنا}}
{{ب|یارم لە ئەندەروون ھات، دەستی ڕەقیب لە دەستا|غەمناک و شادمانم، ڕەحمەت عەزابی ھێنا}}
{{ب|بۆ تۆبە سووی مزگەوت، ھاتم بچم لە ڕێدا|بۆ کۆیی مەی فرۆشان، عەزمم شتابی ھێنا}}
{{ب|ڕوو ھەر لە من ئەپۆشێ، وا حاڵیە کە جبریل|ھەر خاسە بۆ من و ئەو، ئایەی حیجابی ھێنا}}
{{ب|وەی وەی چ ‌مەجلسێ بوو، دوێنێ لە ‌دەبدەبەی دڵ|دڵبەر شەڕابی گێڕا «سالم» کەبابی ھێنا}}
{{کۆتایی ھەڵبەست}}
 
==سەرچاوەکان==
ئه‌ی په‌یکی موسته‌عید له هه‌موو ڕاهی پڕ خه‌ته‌ر
* مێژووی ئەدەبی کوردی نووسراوەی [[عەلائەدین سەجادی]]
2-* دیوانی [[نالی]]
==نموونه‌ی هۆنراوه==
 
ساقی له‌ په‌رده‌ ده‌رهات جامی شـــــه‌ڕابی هێنا
 
دڵ خیـــــــــره ما له‌ حێـــــره‌ت مه‌ه ئافتابی هێنا
 
یه‌ک زه‌ڕڕه‌ عه‌کسی پڕته‌و، ده‌رکه‌وت ‌وتووری‌ سووتاند
 
ئاوێنه‌ سه‌خت ڕووبوو، له‌و عه‌کـسه‌ تابـی هــێنا
 
تیماری چاکی ســــــینه‌م، ڕاجع به‌ چاوی مه‌سته‌
 
به‌ختیش موافیقی عه‌شـــق، بۆ من خه‌رابی هێنــا
 
یارم‌له‌ئه‌نده‌روون هات، ده‌ستی ڕه‌قیب‌ له‌ده‌سـتا
 
غه‌مناک و شــــــادمانم، ڕه‌حمه‌ت عه‌زابی هـــێنا
 
بۆ تۆبه‌ ســــــــووی مزگه‌وت، هاتم بچم له‌ ڕێدا
 
بۆ کۆیی مه‌ی فرۆشــــان، عه‌زمم شـــــتابی هێنا
 
ڕوو هه‌ر له‌من ئه‌پــــــــۆشێ، وا حاڵیه‌ که‌ جبریل
 
هه‌ر خاســــه‌ بۆ من و ئه‌و، ئایه‌ی حیجابی هێنا
 
وه‌ی‌وه‌ی چ ‌مه‌جلسێ بوو، دوێنێ له ‌‌ده‌بده‌به‌ی‌دڵ
 
دڵبه‌ر شــه‌ڕابی گێـڕا " ســـــــالم" که‌بـابی هێنا
 
==سه‌رچاوه‌کان==
1--مێژووی ئه‌ده‌بی کوردی نووسراوه‌ی [[عه‌لائه‌دین سه‌ججادی]]
 
2-دیوانی [[نالی]]
 
[[پۆل:{{هۆنراوەنووسانی کورد]]}}
 
[[پۆل:هۆنراوەنووسانی کورد]]
[[fa:سالم (شاعر)]]
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/سالم»