شەپۆل: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
شائەمراز، +٢ بەستەری دەرەکی
چاکسازی
ھێڵی ٤:
[[File:Wave refraction.gif|thumb|left|200 px|Sinusoidal traveling plane wave entering a region of lower wave velocity at an angle, illustrating the decrease in wavelength and change of direction (refraction) that results.]]
[[Image:Wave group.gif|thumb|left|[[Dispersion (water waves)|Frequency dispersion]] in groups of [[gravity waves]] on the surface of deep water. The red dot moves with the [[phase velocity]], and the green dots propagate with the [[group velocity]].]]
'''شەپۆڵشەپۆل''' بریتییە لە ھەر شڵەژانێکی وار (موحیت) کە لە فەزا[[بۆشایی]] یان فەزا[[کاتجێ|کات-کاتداجێدا]] بڵاو بێتەوە. ئەگەر ئەم شڵەژانە لە مەیدانەکانی[[بواری ئێلێکترۆمەگنەتیکدائەلەکترۆموگناتیسی|بوارەکانی کارۆموگناتیسیدا]] ڕوو بدا،بدات، شەپۆلی ئێلێکترۆمەگنەتیککارۆموگناتیسی بەرھەم دێدێت.
 
لە شەپۆلەکانی ئێلێکترۆمەگنەتیکداکارۆموگناتیسیدا مەیدانەکانیبوارەکانی ئێلێکتریکیکارەبایی و مەگنەتیکیموگناتیسی لەسەر یەک (قیت) بان وخوارو خوار دەکەن و بە خێرایی[[خێراییی نوورڕووناکی]] بڵاو دەبنەوە. نوور[[ڕووناکی]] و شەپۆلەکانی ڕادیۆیی لەم جۆرەن.
 
شەپۆلە میکانییەکان جۆرێک شەپۆلن کە تەنیا لە ماکدا بڵاو دەبنەوە، وەک: [[شەپۆلەکانی دەنگ]]، [[بوومەلەرزە|شەپۆلەکانی بوومەلەرزە]] و شەپۆلەکانی ئاو.
 
شەپۆلەکان بە دوو دەستەی [[شەپۆلی درێژەکی]] و [[شەپۆلی پانەکی]] دابەش دەبن. لە شەپۆلی درێژەکیدا خێرایی بڵاو بوونەوەی شەپۆل ھاوشانی لۆژەکانییەتی، بەڵام لە شەپۆلی پانەکیدا ئەم دووانە ھاوشان نین و قیت لە سەر یەکن. شەپۆلەکانی ئێلێکترۆمەگنەتیککارۆموگناتیسی لە دەستەی شەپۆلی پانەکین.
 
== سەرچاوەکان ==