مارتن لووتر: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

[[مارتن لوسەر]] (بەلاتینی Martin Luther) (١٠ نۆڤەمبەر١٤٨٣ - ١٨ فێبرواری ١٥٤٦) پیاوێکی ئایینی ئەڵمان بوو، کە بە مامۆستای چاکسازان<ref>Plass, Ewald M. "Monasticism," in What Luther Says: An Anthology. St. Louis: Concordia Publishing House, 1959, 2:964.</ref> و نوێکاریکردن دادەنرێت لە [[ئایینیئاینی_مەسیحی|ئاینی مەسیحی]]دا. لە یاسا خوێندویەتی دواتر لە ژیانی زانستی دورکەوتوەتەوە و بوەتە ڕەبەن لە دێرێک لە ساڵی ( ١٥٠٥ ز ) جەختی لە سەر ئەوە دەکردەوە کە ڕزگاربوون بە هۆی باوەڕەوەیە و بە دەروازەی دانا بۆ ڕزگاربوونی مرۆڤ و چونە بەهەشت ( واتا مرۆڤ لە خوا نزیک دەبێتەوە و بە باوەڕبوونی ڕەها بە خوا نەک بەو کارانەی کە کڵێسە لە سەری دەیسەپێنێت ) ، لۆسەر هێرشی دەکردە سەر ئەو بۆچوونانەی کڵێسە کە ( پاپا ) دەتوانێت بڕوانامەی لێخۆشبوون بۆ گوناهەکانی مرۆڤ دەربکات بەرامبەر بەخسین بۆ کڵێسە ، ئەم بڕوانامانەش ناسراون بە [[مۆرکردنەکانی_لێ_خۆش_بوون|مۆرکردنەکانی لێ خۆش بوون]] ، هەروەها ڕایگەیاند کە [[کتێبی_پیرۆز|کتێبی پیرۆز]] سەرچاوەی سەرەکی ئاینی [[کریستانی]]ە ، داواشی کرد کە پیاوانی کڵێسە دەبێ بکەونە ژێر دەسەڵاتی مەدەنی هەروەها ڕێگەدان بە [[قەشە]] بۆ ژن هێنان .